Raport z Polski Wydarzenia

Jak przebiega recykling podkładów kolejowych?

Infrastruktura kolejowa to jeden z większych rynków materiałochłonnych, dlatego też stanowi ogromny zasób potencjalnych odpadów ze względu na długi czas eksploatacji.

Elementy infrastruktury kolejowej eksploatowane na sieci PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. to:
• ponad 36.000 km torów szlakowych i stacyjnych,
• ponad 40.000 szt. rozjazdów.

Oznacza to ogromną ilość materiałów, które po utracie jakości i trwałości kwalifikują się do wymiany, unieszkodliwienia, utylizacji, recyklingu lub odzysku. Podkłady kolejowe wykonane są z drewna sosnowego, dębowego i bukowego. Drewno ma dobre właściwości w zakresie elastyczności, wytrzymałości i odporności na zmienne warunki gruntowe i atmosferyczne. Drzewne elementy nawierzchni kolejowej ze względu na miejsce ich zastosowania dzielimy na: podkłady, podrozjazdnice i mostownice. Podkłady nasyca się olejem kreozotowym stosując wysokociśnieniową metodę Rüpinga inaczej nazywaną metodą próżniowo-ciśnieniową lub pustokomórkową. Stosowany w tej metodzie olej kreozotowy mimo zalet takich jak:

  • dobre właściwości antygnilne i bakteriobójcze,
  • nie usuwania się pod wpływem wody i wilgoci gruntowej,
  • braku zmian właściwości pod wpływem składników gruntowych,
  • ma wady, do których należy głównie zawartość związków kancerogennych.

Kreozot w konserwacji drewna stosowany jest od 1839 roku. Drewniane podkłady kolejowe mają wg prawa status odpadów niebezpiecznych, ponieważ są nasączone silnie toksycznym i rakotwórczym kreozotem. Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 528/2012 kreozot uznaje się za tzw. bezprogową substancję rakotwórczą, co oznacza, że nie istnieją bezpieczne granice stężeń dla tej toksyny. Każda jej ilość może przyczynić się do zainicjowania procesu nowotworowego.

Utylizacją takich podkładów zajmować się mogą wyłącznie firmy, które posiadają specjalistyczne uprawnienia. W zasadzie głównym źródłem wycofanych z użycia podkładów jest spółka PKP PLK S.A. – narodowy zarządca infrastruktury kolejowej, który przekazując do remontu torowiska firmom zewnętrznym, obarcza je jednocześnie obowiązkiem utylizacji podkładów jako odpadów niebezpiecznych. Prawo krajowe i unijne zakazuje przekazywania i sprzedawania podkładów podmiotom nie wyspecjalizowanym i nie posiadającym zezwolenia na ich utylizację. Firmy wykonujące naprawę lub modernizację nawierzchni kolejowej stają się na mocy prawa wytwórcą odpadów i ponoszą odpowiedzialność za ich prawidłową utylizację. Istnieje kilka metod utylizacji podkładów. Do najpopularniejszych należą:

• składowanie na wydzielonych składowiskach z uzbrojonymi w szczelne membrany stanowiskami odciekowymi,
• ekstrakcja ciśnieniowa z biodegradacją,
• zgazowanie przeciwprądowe ze spalaniem gazu,
• biotechnologia,
• termoliza.

Projekty badawczo-rozwojowe które wdrażają przedsiębiorcy i naukowcy zmierzają do bezpiecznej utylizacji podkładów rozszerzając ich zakres do uzyskania energii elektrycznej i cieplnej w ramach produkcji zielonej energii z odpadów. Jedną z bezpiecznych metod utylizacji podkładów kolejowych jest rozkład termiczny (termoliza). To nowoczesna technologia wpisująca się w proces Gospodarki Zamkniętego Obiegu (GZO) połączona z kompleksową technologią zagospodarowania pozyskanych produktów rozkładu na potrzeby rynkowe. Recykling i odzysk stanowi dogmat nowoczesnych gospodarek.

Dodaj komentarz