Z okazji 90-lecia EKD-WKD „Raport Kolejowy” rozmawiał
z Michałem Panfilem, Prezesem Warszawskiej Kolei Dojazdowej.
Raport Kolejowy: W grudniu przypada jubileusz 90-lecia działalności EKD-WKD. Czy pokusi się Pan o krótkie podsumowanie dotychczasowej działalności oraz największych sukcesów WKD?
Michał Panfil: Linia kolejowa EKD/ WKD w br. obchodzi 90. rocznicę funkcjonowania jako przedsiębiorstwo realizujące pasażerskie przewozy kolejowe na linii Warszawa – Grodzisk Mazowiecki. WKD jest jednym z najstarszych, niemal nieprzerwanie funkcjonujących, wyodrębnionych systemów transportu kolejowego w Polsce. Pierwsze pociągi w ramach regularnego ruchu pasażerskiego wyjechały na linię 11 grudnia 1927 r., inaugurując w pełni działalność normalnotorowej kolei elektrycznej, zbudowanej od podstaw w odrodzonej Polsce. Początkowo zarządcą i operatorem na linii były Elektryczne Koleje Dojazdowe, należące do powstałej już w 1918 r. prywatnej spółki „Siła i Światło”. Nowo zbudowana linia charakteryzowała się jednymi z najnowocześniejszych wówczas rozwiązań technicznych w dziedzinie sterowania ruchem pociągów i sygnalizacji świetlnej oraz eksploatowanego taboru. W okresie wojny pomimo tego, że linia znalazła się pod przymusowym zarządem okupacyjnym, nie zaprzestano inwestycji, które objęły m.in. znaczącą rozbudowę zaplecza technicznego. Po zakończeniu działań wojennych i wyzwoleniu Warszawy EKD przeszły pod Tymczasowy Zarząd Państwowy Ministerstwa Komunikacji. 6 października 1947 r. spółka akcyjna „Elektryczne Koleje Dojazdowe” została upaństwowiona i przejęta przez PKP. 15 kwietnia 1951 r. linię kolei elektrycznej Warszawa – Grodzisk w całości włączono organizacyjnie w struktury PKP, zrównując z „dużą” koleją. Jednocześnie zmieniono nazwę przedsiębiorstwa na „Warszawska Kolej Dojazdowa”. Na przełomie lat 60-tych i 70-tych podjęto decyzję o odnowieniu linii kolejowej WKD pod kątem nowo zaprojektowanego taboru. W latach 1968–1975 zmodernizowano niemal całe torowisko, wybudowano nowe podstacje trakcyjne, zainstalowano nowy system sygnalizacji Z końcem 1972 r. stare wagony angielskie całkowicie zastąpiono nowymi zespołami trakcyjnymi serii EN94. Okres I połowy lat 90-tych XX w. przyniósł znaczne ograniczenie wydatków na kolej, w tym także na WKD. Działania restrukturyzacyjne rozpoczęły się z 1 lutego 1994 r., kiedy to powrócono do tradycji EKD i wszystkie jednostki organizacyjne, podlegające dotychczas poszczególnym służbom centralnej DOKP, skupiono pod jednym zarządem w ramach powołanego Zakładu Eksploatacji Linii WKD w Grodzisku Maz. Ustawa z 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” była podstawą do podjęcia przez Zarząd PKP decyzji o przekształceniu WKD w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, zależną od przyszłej spółki- -matki PKP S.A., łączącą funkcje operatora oraz zarządcy infrastruktury. Spółka rozpoczęła samodzielną działalność gospodarczą 1 lipca 2001 r. 30 września 2005 r. podpisana została umowa sprzedaży udziałów WKD na rzecz Konsorcjum Samorządowego, w skład którego wchodziły Samorząd Województwa Mazowieckiego, m.st. Warszawa oraz 6 gmin zlokalizowanych wzdłuż trasy WKD. Przeniesienie udziałów na kupujących po spełnieniu szeregu określonych warunków nastąpiło 27 września 2007 r. 100 proc. udziałów spółki WKD podzielono pomiędzy Samorząd Województwa Mazowieckiego, który objął łącznie 73 proc. udziałów (przejmując zobowiązania m.st. Warszawy) oraz 6 gmin wzdłuż linii – pozostałe 27 proc. Od tego momentu liczba właścicieli spółki pozostaje bez zmian, natomiast w związku z sukcesywnym podnoszeniem kapitału zakładowego przedsiębiorstwa i obejmowanymi tą drogą nowymi udziałami Samorząd Województwa Mazowieckiego dysponuje już ich łączną liczbą blisko 98 proc. całkowitego stanu. Od momentu rozpoczęcia działalności jako samodzielny podmiot w 2001 r., wzmocniony w 2007 r. dzięki przejęciu przez nowego właściciela, staramy się aktywnie działać na rzecz społeczności zamieszkujących rejon, który obsługujemy, a także kształtować wizerunek przedsiębiorstwa rozwijającego się i dbającego o interesy pracowników i klientów. W pierwszym dziesięcioleciu funkcjonowania spółki zapoczątkowaliśmy realizację wielokierunkowego programu naprawy i modernizacji infrastruktury. Spółka jest otwarta na nowe rozwiązania w zakresie współpracy z innymi operatorami bądź organizatorami przewozów (ZTM w Warszawie, Koleje Mazowieckie, Związek Samorządowych Przewoźników Kolejowych). Gwarancje udzielane przez Samorząd Województwa Mazowieckiego jako właściciela większości udziałów WKD, dzięki podpisanej 19 maj 2009 r. umowie wieloletniej na finansowanie kolejowych regionalnych przewozów pasażerskich, stanowiącej zabezpieczenie dla stabilnego finansowania spółki do końca 2024 r., umożliwiły podjęcie szeregu przedsięwzięć inwestycyjnych w zakresie modernizacji taboru oraz infrastruktury kolejowej. W latach 2009–2012 zrealizowaliśmy kluczowy dla dalszego funkcjonowania Spółki projekt związany z zakupem nowego taboru kolejowego, mającego zastąpić pojazdy starej generacji – serii EN94 z 1972 r. Zakup 14 szt. nowych zespołów trakcyjnych został objęty współfinansowaniem ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego (RPO WM) 2007-2013. Unijne dofinansowanie wyniosło 109,6 mln zł i stanowiło 50 proc. wydatków kwalifikowalnych projektu. Zakładając konieczność znacznego polepszenia oferty przewozowej – m.in. poprzez uruchomienie nowych pociągów w rozkładzie jazdy – w latach 2014–2016 zrealizowaliśmy projekt obejmujący pozyskanie kolejnych 6 szt. taboru. Projekt zakładający zakup kolejnych pojazdów wraz z budową systemu informacji pasażerskiej i monitoringu na wszystkich stacjach i przystankach linii WKD, a ponadto modernizacją torowiska o łącznej długości 25 km, zabudową nowoczesnych urządzeń służących poprawie bezpieczeństwa na 16 przejazdach kolejowych oraz doposażeniem zaplecza technicznego dla utrzymania taboru kolejowego, został zrealizowany w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy. Współfinansowanie strony szwajcarskiej wyniosło ok. 76 mln zł i stanowiło 57 proc. wydatków kwalifikowalnych projektu. Najważniejszym przedsięwzięciem w dziedzinie infrastruktury zrealizowanym w latach 2012–2016 była przebudowa układu zasilania sieci trakcyjnej wraz z podwyższeniem napięcia z dotychczasowych 600V do 3000V prądu stałego. Jako jedna ze spółek stanowiących własność jednostek samorządowych podpisaliśmy porozumienie w sprawie powołania Związku Samorządowych Przewoźników Kolejowych, który będzie stanowić podstawę dla wymiany doświadczeń, współpracy oraz kształtowania jak najlepszych warunków dla rozwoju kolei. W ramach współpracy pomiędzy przewoźnikami zrzeszonymi w ZSPK w ciągu 2016 r. wprowadziliśmy nową ofertę specjalną pn. „Wspólny Bilet Samorządowy”. Podpisaliśmy „Deklarację w sprawie rozwoju kultury bezpieczeństwa transportu kolejowego. Wprowadziliśmy ponadto certyfikowany system zarządzania jakością dla procesów związanych z planowaniem i realizacją usług aglomeracyjnych przewozów pasażerskich. Współpracując ściśle z Samorządem Województwa Mazowieckiego nieustannie dążymy do wzrostu własnej konkurencyjności poprzez kształtowanie jak najbogatszej oferty przewozowej – tak w odniesieniu do sukcesywnie zwiększanej oferty przewozowej w wymiarze ilościowym i jakościowym, jak i sprostaniu rosnącym wymaganiom pasażerów.
