Już rok temu informowaliśmy o planach wyburzenia ponad 100-letniej nastawni bramowej, będącej częścią kompleksu dawnej lokomotywowni w Pyskowicach. Aby uchronić budynek przed całkowitym zniszczeniem, zostały podjęte działania mające na celu jego zachowanie lub też przeniesienie.
Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach oraz PKP S.A. nie ugięły się jednak pod prośbami i postulatami o przeprowadzenie rozmów w tej sprawie z zaangażowanym środowiskiem lokalnym. Stacja Pyskowice – Kolej Aglomeracyjna i Muzealna GOP zorganizowała spotkanie terenowe (29.04.2023), na którym, wśród zgromadzonych, obecni byli Mieszkańcy miasta, pasjonaci kolejnictwa i historii lokalnej, przedstawiciele TEK, TOZK i UM Pyskowice. Nie pojawili się niestety na miejscu zaproszeni przedstawiciele PKP S.A., Fundacji PKP, PKP PLK, Starostwa Powiatowego w Gliwicach i Metropolii GZM. Z uwagi na nieobecność głównych stron w sprawie nie podjęto konfrontacji i rozmów mogących wprowadzić los nastawni Pk5 na nowe tory.
Po weekendzie majowym nadeszły odpowiedzi pisemne (mailowe) ze strony Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Marszałka Województwa Śląskiego, a także wypowiedź Wojciecha Dingesa, Zastępcy Dyrektora Departamentu Komunikacji i Transportu Metropolii GZM, które również nie napawały optymizmem.
-Ta nastawnia zniknie. Zniknie jeszcze wiele innych zabytków, które są związane z naszym historycznym życiem. Bardzo tego żałuję, że tak musi być. W ostatnich dniach widzimy całą serię takich niefortunnych wyburzeń. (…) Frustrujące jest to, że bardzo wielu ludzi chce utrzymać pewne obiekty historyczne, a jakieś partykularne interesy lokalne powodują, że tych zabytków nie udaje się uchronić przed koparką, młotem, kilofem i zniszczeniem – powiedział Dinges.
11 maja 2023r.
Wykonawca wraz z firmą dźwigową przeprowadził konsultacje z przedstawicielami Stacji Pyskowice oraz TOZK w celu opracowania planu rozbiórki obiektu, z możliwością zachowania konstrukcji stalowej budynku i jej późniejszego przeniesienia oraz odbudowy w innym miejscu. Efektem tego był wstępny plan prac na następny dzień, z wykorzystaniem wyłączenia ruchu i sieci trakcyjnej na torze 4 stacji kolejowej w Pyskowicach. Dzięki nawiązanej współpracy w toku prac wokół budynku nastawni Pk5, prowadzonych przez osoby zaangażowane w projekt Stacji Pyskowice, udało się także ustalić konkretną, dokładną datę i miejsce powstania konstrukcji budynku: Donnersmarckhütte Oberschlesiche Eisen und Kohlenwerke, ZABRZE – 1910r. (Huta Zabrze – wcześniej Huta Donnersmarcka).
12 maja 2023r.
Od godz. 8:00 rozpoczęto prace rozbiórkowe. Konstrukcja budynku została odciążona z cegieł i odpadów budowlanych przy wykorzystaniu ciężkiego sprzętu; następnie w okolicach godz. 15:00 rozpoczęto podpinanie głównego elementu konstrukcji pod żurawie samojezdne. Obiekt wyjątkowo stabilny i solidny, wymagał dodatkowego podkucia przed rozpoczęciem demontażu na części. Po następnych niecałych trzech godzinach zmagań, oddzielono konstrukcję od filarów, a stalowy szkielet został uniesiony w powietrze i osadzony na platformie, która umożliwiła jego zachowanie oraz przeniesienie poza teren stacyjny – bez znaczących szkód i ingerencji w bryłę zabudowy.