Tramwaje

Kiedy nie ma mrozu, a jest ślisko – czyli zjawisko “czarnej szyny”

Mamy późną jesień, na pograniczu z zimą. Przygotowanie do tego okresu od lat wiąże się z wieloma czynnościami, które wykonujemy, by bezpiecznie przetrwać niekorzystną porę roku, i „dotrwać do wiosny”. Czy będąc kierowcami, nie wsłuchujemy się w liczne ostrzeżenia o gołoledzi, śnieżycy, mrozie? Czy nie przygotowujemy swojego samochodu poprzez zmianę opon na zimowe? Przecież chcemy uzyskać jak najlepsze parametry dotyczące przyczepności na śliskiej, zamarzniętej drodze. A co z przyczepnością tramwajów?

Mada, czyli mieszanka liści, kurzu, piasku i wody to zagrożenie dla tramwajów (Fot. MZK Toruń)
Mada, czyli mieszanka liści, kurzu, piasku i wody to zagrożenie dla tramwajów (Fot. MZK Toruń)

Pamiętajmy, że nie wszystkie pojazdy poruszają się na ogumionych kołach. W wielu naszych miastach po drodze jeżdżą tramwaje. Wagony nie rzadko dzielą jezdnię z samochodami czy autobusami – pojazdami, od których mają dłuższą drogę hamowania. Dlaczego tramwaje hamują dłużej? Tajemnica zawarta jest w materiale, z którego zbudowane są koła pojazdu szynowego. Żelazna droga, czyli szyna, ma sporo zalet. Obniża m.in. współczynnik tarcia, zmniejszając tym samym ilość energii wymaganej do wprowadzenia tramwaju w ruch (w stosunku do pojazdów na gumowych kołach).

Zaleta staje się wadą, kiedy rozpędzony tramwaj trzeba zatrzymać lub w niekorzystnych warunkach atmosferycznych wprawić w ruch. Niski współczynnik tarcia powoduje łatwą utratę przyczepności i wystąpienie poślizgu. Niewielka warstwa sadzy i kawałków liści, wymieszana z deszczem może tworzyć na szynie tzw. madę – słowo opisujące czarną szynę, brudną i śliską. Motorniczemu kojarzy się ona z trudnym, wymagającym wzmożonej uwagi dniem w pracy oraz nader często załączającym się układem piaskowania, poprawiającym przyczepność.

Jak zapewne daje się zauważyć, motorniczym najtrudniej poruszać się pojazdem w okresie jesieni, czy też zmiennej zimy. Zwracając się do kierowców, pieszych, rowerzystów czy innych użytkowników dróg, apelujemy o rozwagę. Miejcie na uwadze zbliżający się tramwaj. Mimo braku mrozu może on mieć wydłużoną drogę hamowania właśnie z powodu śliskiej szyny.

Sebastian Wiśniewski
p.o. kierownika Ośrodka Szkolenia Motorniczych
spółki Tramwaje Śląskie S.A.

Dodaj komentarz