Jeszcze kilka lat temu większość przewoźników uważało systemy elektronicznego monitorowania pojazdów za zbędny gadżet.
Dziś już nikt nie wyobraża sobie prowadzenia działalności przewozowej bez możliwości śledzenia i monitorowania własnych zasobów taborowych i ładunków w czasie rzeczywistym. Nieocenione korzyści ze stosowania takich systemów, w szczególności te finansowe, już dawno docenili przewoźnicy drogowi. A jak wygląda wdrażanie analogicznych rozwiązań IT
na kolei?
Od kilku miesięcy obserwujemy na polskim rynku kolejowym niespotykane do tej pory zainteresowanie przewoźników i właścicieli wagonów, możliwością wdrażania elektronicznych systemów śledzenia pojazdów w czasie rzeczywistym. Przewoźnicy zaczęli dostrzegać znaczące korzyści z zastosowania takich systemów. Posiadanie systemu to nie tylko możliwość stałego monitorowania floty wagonów, ale także optymalizacja procesu eksploatacji, zwiększenie dostępności taboru, wyższy poziom bezpieczeństwa i terminowości, ale w szczególności znaczące korzyści finansowe.
Do dnia dzisiejszego funkcjonuje opinia, że system monitorowania GPS/GSM nie jest możliwy do efektywnego zastosowania w pojazdach kolejowych, w szczególności tych bez własnego napędu. Brak zasilania, w opinii rynku, jest znaczącą barierą dla instalacji urządzeń między innymi na wagonach kolejowych i kontenerach. Nic bardziej mylnego. Obecne systemy posiadają niezależne źródła zasilania, pozwalające na wieloletnią eksploatację bez potrzeby zewnętrznej ingerencji i działań serwisowych. Dzięki temu, zastosowanie systemu jest bardzo wszechstronne. Urządzenia monitorujące można zainstalować zarówno w dowolnym typie wagonu kolejowego, jak również na każdym ładunku lub środku transportowym np. kontenerze.
Co ciekawe, zainteresowanie przewoźników instalacją systemu monitorowania nie ogranicza się wyłącznie do pojazdów specjalistycznych lub transportujących towary przetworzone lub wysokiego ryzyka. Coraz częściej otrzymujemy zapytania w zakresie możliwości instalacji monitoringu np. na węglarkach. Taki stan rzeczy nie dziwi. Z przeprowadzonych przez naszą jednostkę analiz, na podstawie własnych wdrożeń systemów monitorowania wagonów u przewoźników kolejowych wynika, że współczynnik dostępności taboru wzrasta nawet o kilkadziesiąt procent, a to niesie już znaczącą redukcję kosztów prowadzenia działalności przewozowej. Korzyści jest oczywiście znacznie więcej. Na pewno należy zwrócić uwagę na łatwość lokalizacji własnych zasobów taborowych, możliwość łatwego zarządzania procesem utrzymania i monitorowania stanu technicznego, prowadzenia statystyk i analiz, wsparcia dla systemów zarządzania, monitorowania usterek i awarii, zwiększenia poziomu bezpieczeństwa i jakości itd.
Systemy monitoringu łączą w sobie coraz częściej funkcje zarządzania bezpieczeństwem, zarządzania procesem przewozowym i eksploatacją systemów. Z tego względu grupa docelowa odbiorców jest bardzo liczna. System można również powiązać w zakresie poszczególnych funkcji przez co otrzymamy kompleksowe narzędzie zarządzania całym procesem transportowym w organizacji kolejowej. System monitorowania można również włączyć w System Zarządzania Bezpieczeństwem (SMS), System Zarządzania Utrzymaniem (MMS) oraz System Jakości (QMS).
Funkcjonalność takich systemów może być wykorzystana między innymi przez personel służb technicznych, eksploatacyjnych, utrzymaniowych, operacyjnych i sprzedażowych. Systemy te wspierają również pracę dyspozytorów, spedytorów, pełnomocników i personelu ds. bezpieczeństwa, a w zakresie systemów zarządzania, kierowników organizacji, Zarządu danej spółki oraz klientów usług przewozu towarów.
Tak szerokie zastosowanie systemów monitorowania, a co za tym idzie znaczące korzyści finansowe i techniczne dla przewoźników powodują, że proces ich wdrożenia w Polsce to już nie kwestia lat, a raczej miesięcy. INFRACERT TSI, który wdraża tego typu rozwiązania, zwraca uwagę, że niezwykle istotne jest zapewnienie zgodności takich systemów z Technicznymi Specyfikacjami Interoperacyjności, w tym między innymi TAF i TAP. Zarządzanie działalnością kolejową nie będzie mogło być efektywnie realizowane bez nowoczesnych narzędzi IT zgodnych z europejskimi wspólnymi wymaganiami. Optymalizacja działalności przewoźników nie będzie możliwa bez zastosowania nowoczesnych systemów dających możliwość zarządzania taborem w czasie rzeczywistym.
