Prezes Urzędu Transportu Kolejowego przygotował i przesłał do Agencji Krajowej Unii Europejskiej „Raport w sprawie bezpieczeństwa”. Dokument opisuje stan bezpieczeństwa kolei, ważne zmiany w prawodawstwie krajowym, stan certyfikacji i autoryzacji, doświadczenia związane z nadzorowaniem zarządców infrastruktury i przedsiębiorstw kolejowych oraz odstępstwa od obowiązku certyfikacji ECM.

Jak przedstawia się bezpieczeństwo na polskiej kolei? W roku 2020 nastąpił spadek liczby znaczących wypadków na kolei o 15,3 proc. – do 179, czyli o 35 mniej niż rok wcześniej.

Niższa jest także ogólna liczba wypadków na polskiej sieci kolejowej, których odnotowano 406, tj. o 119 mniej niż w 2019 r. (spadek o 22,7 proc.). Zmniejszyła się także liczba ofiar śmiertelnych – ze 160 do 148 (spadek o 7,5 proc.) oraz osób ciężko rannych – z 48 do 44 (mniej o 8,3 proc.).

Ogólny poziom bezpieczeństwa systemu kolejowego w Polsce w 2020 r. należy ocenić pozytywnie. Najlepiej obrazujący to wskaźnik poziomu ryzyka obliczony dla całości społeczeństwa, który spadł w 2020 r. o 0,7 p.p. do 40,1 proc., co oznacza poprawę poziomu bezpieczeństwa. Analizując wskaźniki dla poszczególnych grup osób można zauważyć, że poprawie uległy także wskaźniki poziomu ryzyka dla pasażerów (dla CST 1.1 o 1 p.p. i CST 2 o 0,7 p.p.) oraz użytkowników przejazdów – o 15 p.p. Szczególnie pozytywnie należy ocenić zmianę ostatniego wskaźnika, gdyż wypadki na przejazdach kolejowo-drogowych stanowią aż 41,6 proc. wszystkich wypadków w systemie kolejowym w Polsce.

Jednym z celów publikacji corocznego raportu w sprawie bezpieczeństwa jest zapewnienie spójnego i porównywalnego zestawu danych o bezpieczeństwie kolei w Unii Europejskiej. Regulacje unijne określają szczegółowe wymagania dotyczące zakresu i sposobu gromadzenia tych danych. W raporcie uwzględnia się zdarzenia klasyfikowane jako znaczące wypadki, do których należą wypadki z udziałem co najmniej jednego pojazdu kolejowego będącego w ruchu:

z przynajmniej jedną ofiarą śmiertelną lub ciężko ranną lub
powodujące znaczne szkody w taborze, torach kolejowych, instalacjach lub środowisku, tj. szkodę o wartości co najmniej 150 tysięcy euro, lub
powodujące znaczne zakłócenie ruchu, tj. wstrzymanie ruchu kolejowego na głównej linii kolejowej przez co najmniej 6 godzin.

Statystyka dotycząca znaczących wypadków jest wykorzystywana do oceny poziomu bezpieczeństwa realizowanej za pomocą tzw. wspólnych wskaźników bezpieczeństwa (CSI). Znaczących wypadków jest średniorocznie o około połowę mniej niż wypadków, co powoduje, że dane prezentowane w Raporcie mogą odbiegać od informacji w corocznym „Sprawozdaniu ze stanu bezpieczeństwa ruchu kolejowego”.

Od 28 lipca 2021 r. do polskiego porządku prawnego wdrożone zostały przepisy dyrektywy 2016/798. W związku ze zmianami opublikowany raport jest ostatnim sporządzanym na podstawie przepisów sprzed wdrożenia dyrektywy.

Niezależnie od stosowanych przepisów ustawy, raport uwzględnia najnowsze wytyczne opublikowane przez Agencję Kolejową Unii Europejskiej.