W roku 2024 na polskich torach doszło do 653 wypadków, co oznacza spadek o 16 incydentów w porównaniu do roku 2023. Na liniach kolejowych miały miejsce 524 zdarzenia, natomiast na bocznicach kolejowych 129. Miernik wypadkowości wyniósł 1,82 na milion pociągo-kilometrów, co oznacza spadek o 4,2% względem poprzedniego roku.
Mimo mniejszej liczby wypadków, wzrosła liczba ofiar śmiertelnych, szczególnie na przejazdach kolejowo-drogowych, gdzie życie straciło 51 osób, czyli o 12 więcej niż w 2023 roku.
Podobnie jak w latach ubiegłych, większość incydentów dotyczyła osób postronnych, co stanowiło aż 73% wszystkich wypadków. Najczęściej dochodziło do zdarzeń na przejazdach kolejowo-drogowych oraz wypadków z udziałem osób nieupoważnionych na torach. W 2024 roku liczba wypadków na przejazdach wyniosła 177, czyli o 13 mniej niż rok wcześniej, jednak ich skutki były tragiczniejsze.
Przykładem jednej z poważniejszych tragedii w 2024 roku był wypadek w Karwicy Mazurskiej, gdzie na niestrzeżonym przejeździe kolejowym samochód osobowy zderzył się z pociągiem Intercity. W wyniku tego incydentu śmierć poniosła pięcioosobowa rodzina, w tym dwoje dzieci. Lokomotywa przesunęła wrak pojazdu o ponad 200 metrów, a siła uderzenia nie pozostawiła żadnych szans na przeżycie.
Poza przejazdami kolejowo-drogowymi, istotnym zagrożeniem pozostają incydenty SPAD (Signal Passed at Danger), czyli przypadki minięcia semafora wskazującego „stój”. W 2024 roku odnotowano aż 133 takie zdarzenia, w tym 47 przypadków minięcia semafora, 28 pominięć tarczy manewrowej, 88 pominięć wskaźnika W4 (miejsce zatrzymania na peronie) oraz 33 inne przypadki SPAD.
Eksperci wskazują, że aby ograniczyć ryzyko SPAD, konieczne jest wdrożenie Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym (ETCS) poziomu 1 lub 2. Prezes UTK podkreślił, że należy jak najszybciej objąć tym systemem jak największą liczbę odcinków linii kolejowych, wybierając rozwiązanie dostosowane do możliwości finansowych kraju.
Podsumowując, rok 2024 przyniósł spadek liczby wypadków, ale również wzrost liczby ofiar, co pokazuje, że w zakresie bezpieczeństwa na kolei pozostaje wiele do zrobienia. W szczególności monitorowanie przejazdów, wdrażanie systemów ETCS oraz surowsze egzekwowanie przepisów mogą przyczynić się do dalszej poprawy sytuacji i minimalizacji tragicznych skutków zdarzeń kolejowych.
