Jeśli chodzi o punktualność, to jest ona z każdym rokiem lepsza – zwłaszcza w przewozach aglomeracyjnych. W podróżach na dalsze dystanse też widać poprawę. Pomimo poprawy w stosunku do poprzednich lat, wynik w II kwartale tego roku przewoźnika dalekobieżnego PKP Intercity – 80,6%, to mniej o 12,4 punktów procentowych od wskaźnika punktualności dla całego sektora pasażerskiego.
Optymistycznie można chyba też mówić o jakości taboru. Widać sukcesywną zmianę na lepsze?
Tak, te zmiany są już widoczne. Od trzech lat zmniejsza się średni wiek dla lokomotyw elektrycznych i spalinowych. Dla lokomotyw elektrycznych w 2023 r. spadł względem 2022 r. z 32,2 lat do 29,3 lat. W przypadku lokomotyw spalinowych – z 41,9 lat do 40,4 lat. Średni wiek zmniejszył się również dla elektrycznych zespołów trakcyjnych. W 2023 r. wyniósł 19,3 lat wobec 24,4 lat w 2022 r.
Wraz z zakupem przez przewoźników nowych pojazdów poprawiają się współczynniki dla dodatkowego wyposażenia podnoszącego jakość podróży. Najbardziej korzystnie udział dodatkowego wyposażenia wygląda w przypadku dwunapędowych zespołów trakcyjnych, gdzie wszystkie pojazdy posiadają klimatyzację, dostęp do sieci WiFi, gniazdka elektryczne dla pasażerów, nowoczesne toalety ze zbiornikami, miejsca na rowery, przewijaki dla niemowląt oraz miejsca dla osób niepełnosprawnych. 27,3% tych pojazdów, czyli o 5,6 punktu procentowego więcej niż w 2022 r., posiada automaty biletowe. Pełne wyposażenie w klimatyzację, toaletę ze zbiornikiem, miejsca na rowery, przewijaki dla niemowląt oraz miejsca dla osób niepełnosprawnych posiadają również elektryczne wagony silnikowe. Zastąpienie najstarszych jednostek taborowych nowoczesnymi wprowadza więc nową jakość usług kolejowych.
W 2023 r. zbadano również poziom udogodnień w wagonach pasażerskich: 66,9% najpopularniejszych wagonów z miejscami do siedzenia wyposażonych było w klimatyzację, 59,7% w bezprzewodowy Internet, 64% w gniazdka elektryczne, a w 85% zainstalowana była toaleta ze zbiornikiem. Z drugiej strony w miejsca na rowery wyposażonych było zaledwie 13,6% wagonów z miejscami do siedzenia, a w przewijak dla niemowląt tylko 7,1%. Udział wagonów z miejscami przystosowanymi dla przewozu osób z niepełnosprawnościami jest nadal jednocyfrowy i wynosi 8,6%. Jednak brak dodatkowego wyposażenia w większości wagonów, które są w dyspozycji przewoźników, nie musi oznaczać ograniczonej dostępności dla osób o szczególnych potrzebach. Na jeden skład wagonowy przypadać mogą po jednym lub dwa wagony przystosowane do obsługi pasażerów z niepełnosprawnościami, czy podróżujących z rowerem.
Niestety przewozy towarowe to zupełnie odmienne nastroje. Widzi Pan ratunek dla przewoźników towarowych?
Żeby zwiększyć udział kolei w przewozach, konieczna jest intensyfikacja konkretnych działań, o co od lat postuluję wraz z interesariuszami tego rynku. Pilne wsparcie muszą otrzymać przede wszystkim przewozy towarów koleją, aby mogły na równych zasadach współistnieć z transportem drogowym. Potencjał transportu rzeczy musi być wspierany i rozwijany z punktu widzenia gospodarczego. Konieczne są przedsięwzięcia, które zapewnią podniesienie średnich prędkości handlowych, punktualność pociągów i zachęcą do powstawania większej liczby bocznic i obiektów infrastruktury usługowej. Trzeba także stworzyć odpowiednie warunki do uruchamiania szybkich pociągów intermodalnych.
