Rozpoczęcie naboru wniosków o dofinansowanie w trybie niekonkurencyjnym w ramach FEnIKS 2021-2027 działania FENX.03.01 Transport miejski planowane jest na koniec stycznia 2024 r. i potrwa do końca czerwca 2024 r. Dofinansowaniem o maksymalnym poziomie 85% zostaną objęte jednostki samorządu terytorialnego jak związki, stowarzyszenia, porozumienia, w tym związki metropolitalne. Wsparcie będzie dedykowane miastom wojewódzkim i innym miastom objętym w okresie programowania 2014-2020 instrumentem ZIT oraz ich obszarom funkcjonalnym z wyłączeniem obszaru Polski Wschodniej. Dofinansowane zostaną projekty zgodne z typem projektów określonych w Szczegółowym Opisem Priorytetów FEnIKS.
Co oznacza dla rozwoju polskiej mobilności uruchomienie środków z Krajowego Planu Odbudowy?
Uruchomienie środków z KPO pochodzących z europejskiego Funduszu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności jest ogromną szansą dla polskiej gospodarki. W ramach wspomnianego instrumentu Polska może uzyskać w sumie 59,82 mld euro, w tym 25,28 mld euro ze środków bezzwrotnych (ww. kwoty odzwierciedlają zmiany wynikające z tzw. Rewizji KPO zatwierdzonej decyzją wykonawczą Rady Unii Europejskiej z dnia 8 grudnia 2023 r., czyli z uwzględnieniem środków z REPowerEU (25,3 mld euro)).
Jednym z filarów KPO jest „zielona, inteligentna mobilność”, która ma na celu przyspieszenie rozwoju niskoemisyjnej gospodarki o obiegu zamkniętym, która w sposób odpowiedzialny wykorzystuje zasoby środowiska (green growth), a także rozwój oparty na wykorzystaniu rozwiązań cyfrowych (digital growth).
Dla sektora miejskiego transportu szynowego oznacza to możliwość finansowania kluczowych projektów infrastrukturalnych, które przyczynią się do dalszego rozwoju tego sektora w Polsce. Może to obejmować rozwój nowych linii tramwajowych, zakup nowoczesnego taboru, a także inwestycje w technologie cyfrowe, które mogą przyczynić się do poprawy efektywności i bezpieczeństwa transportu.
Jakie działania w kontekście KPO poczyniło już Centrum Unijnych Projektów Transportowych?
W kompetencji Centrum Unijnych Projektów Transportowych znajdują się m.in. kwestie związane z zakupem autobusów. Przykładem podjętych już działań może być pierwszy konkurs realizowany w ramach Krajowego Planu Odbudowy „E1.1.2 Zero- i niskoemisyjny transport zbiorowy (autobusy)”, w którym wsparcie mogą uzyskać przedsięwzięcia dotyczące zakupu zeroemisyjnego taboru autobusowego (elektrycznego, wodorowego, hybryda plug-in) lub niskoemisyjnego taboru autobusowego (zasilanego paliwami alternatywnymi – CNG, LPG/LNG), wraz z niezbędną infrastrukturą ładowania/tankowania – jeśli dotyczy lub taboru zasilanego olejem napędowym (diesel, norma nie niższa niż EURO VI), w tym hybrydy HEV/MHEV, dla:
- obsługi nowo utworzonych pozamiejskich linii autobusowych;
- wymiany taboru autobusowego na dotychczas funkcjonujących pozamiejskich liniach autobusowych zagrożonych likwidacją (ze względu na przestarzały tabor i/lub deficytowość linii).
Wnioski o objęcie przedsięwzięcia wsparciem można było składać w terminie od 17.04.2023 r. do 17.05.2023 r. W ramach konkursu zastosowane były pewne ograniczenia, wynikające z zapisów programu KPO, a mianowicie w ramach wszystkich przedsięwzięć wybranych do objęcia wsparciem maksymalna liczba niskoemisyjnego taboru autobusowego, w tym taboru zasilanego olejem napędowym, nie może przekroczyć 364 sztuk, czyli progu 21% spośród 1738 sztuk ogólnej liczby taboru przewidzianego do objęcia wsparciem w ramach całej inwestycji, określonej w Decyzji wykonawczej Rady EU – Council Implementing Decision 2022/0181 (NLE) (CID). Wskazany próg procentowy taboru liczony jest z uwzględnieniem przedsięwzięć wybieranych do objęcia wsparciem przez Ministerstwo Infrastruktury (na wniosek CUPT) w ramach niniejszego konkursu oraz w ramach konkursów prowadzonych przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach inwestycji E1.1.2 Zero- i niskoemisyjny transport zbiorowy (autobusy).
