Przeciwdziałanie wypadkom na styku infrastruktury kolejowej i drogowej oraz rozwiązania organizacyjne, techniczne i prawne sprzyjające eliminacji zagrożeń, są tematami dorocznej konferencji „Przejazdy kolejowo-drogowe”, organizowanej przez Fundację „Pro Kolej”. Jej tegoroczna, już dziewiąta, edycja odbędzie się 11 września w Centrum Konferencyjnym „Zielna”. Motywem przewodnim tegorocznej edycji będą kwestie kosztów i odpowiedzialności za zdarzenia na przejazdach, perspektywy automatyzacji nadzoru nad bezpieczeństwem oraz rozwiązania techniczne eliminujące błędy i dyscyplinujące użytkowników infrastruktury.
W statystykach bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce można zauważyć niepokojący trend: choć przyzwyczailiśmy się do systematycznego spadku liczby wypadków i ich ofiar, najnowsze dane pokazują, że trend ten nie musi być stały. To samo dotyczy niestety zdarzeń na przejazdach kolejowo-drogowych. Z danych Biura Bezpieczeństwa PKP Polskich Linii Kolejowych S.A. wynika, że od początku 2023 na przejazdach wydarzyło się 112 wypadków i kolizji (o 13 więcej niż w analogicznym okresie zeszłego roku), w których 30 osób zginęło, co oznacza o 5 więcej niż w analogicznym okresie zeszłego roku. Te liczby mówią o wydarzeniach na przejazdach kolejowo-drogowych i przejściach dla pieszych i rowerzystów kat. A-E. Tragiczny bilans powiększają jeszcze 94 osoby zabite podczas przechodzenia przez tory w miejscach niedozwolonych.
Nie da się zlikwidować wszystkich miejsc, w których droga przecina tory. Z powodu historycznych uwarunkowań rozwoju sieci kolejowej i drogowej oraz stosunkowo rozdrobnionej sieci osadniczej, w Polsce ten problem jest mocno zauważalny. Polska jest na trzecim miejscu w Unii Europejskiej pod względem ogólnej liczby przejazdów, a także rozmieszczone są one zdecydowanie gęściej niż średnio w krajach UE.
Przyczyny zdarzeń na przejazdach, także tych zakończonych tragicznie, pozostają od lat niezmienne – powodują je użytkownicy dróg, którzy świadomie podejmują ryzyko lub podejmują złe decyzje przez błąd w ocenie sytuacji albo brak koncentracji uwagi. Najskuteczniejsze środki zaradcze to rozwiązania inżynieryjne, eliminujące najbardziej niebezpieczne skrzyżowania dróg i kolei. Jednakże natychmiastowe zamknięcie wszystkich jednopoziomowych przejazdów nie jest możliwe i wykonalne ze względów ekonomicznych i społecznych. Wiedzą o tym dobrze zarządcy zarówno infrastruktury kolejowej jak i drogowej, którzy ponoszą wspólną odpowiedzialność za stan przejazdów, ich zabezpieczenie i oznakowanie oraz rozwiązania z obszaru inżynierii ruchu zwiększające bezpieczeństwo.
O tym jak ważna jest bliska współpraca kolei z sektorem drogowym i jak rośnie świadomość konieczności podejmowania wspólnych działań, świadczy lista instytucji właśnie z obszaru drogownictwa i bezpieczeństwa ruchu drogowego, które objęły honorowym patronatem tegoroczną konferencję „Przejazdy kolejowo-drogowe”. Są to: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Konwent Dyrektorów Dróg Wojewódzkich, Krajowa Rada Zarządców Dróg Powiatowych, Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, Główny Inspektorat Ruchu Drogowego, Instytut Transportu Samochodowego, Polskie Obserwatorium Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, Stowarzyszenie Forum Audytorów Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, Stowarzyszenie Dyrektorów Wojewódzkich Ośrodków Ruchu Drogowego i Polski Kongres Drogowy. Oczekuje się także, że zarządcy dróg krajowych i samorządowych różnych szczebli stanowić będą znaczną grupę uczestników konferencji.
Pozostali patroni honorowi konferencji to: Urząd Transportu Kolejowego, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., Państwowa Komisja Badania Wypadków Kolejowych MSWiA, Instytut Kolejnictwa, Izba Gospodarcza Transportu Lądowego oraz Związek Ogólnopolski Projektantów i Inżynierów.
Szczegółowe informacje o IX edycji konferencji „Przejazdy kolejowo – drogowe 2023”, która odbędzie się 11 września w Warszawie, w Centrum Konferencyjnym Zielna (ul. ul. Zielna 37) znajdują się na stronie internetowej https://kolej365.pl/przejazdy-2023/