Zwieńczeniem pierwszego dnia było przyznanie przez Prezydenta Andrzeja Dudę Nagród Gospodarczych Prezydenta RP. Nagrodą zostały uhonorowane najlepsze podmioty gospodarcze w kraju, które przyczyniają się do rozwoju naszej gospodarki, promują Polskę na arenie międzynarodowej oraz stanowią wzór dla innych firm. W kategorii Lider Małych i Średnich Przedsiębiorstw Prezydent RP nagrodził firmę Ultratech, którą zgłosił Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego. Przedsiębiorstwo rozpoczęło działalność w 2000 roku w Rzeszowie i zajmuje się produkcją części oraz podzespołów dla światowych firm lotniczych i energetycznych. W kategorii Narodowy Sukces wyróżniono firmę Ceramika Paradyż zgłoszoną przez Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego. W kategorii Międzynarodowy Sukces nagrodę zdobyła firma Vigo System zgłoszona przez Agencję Rozwoju Przemysłu oraz Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego, zaś PKO Bank Polski został laureatem w kategorii Odpowiedzialny Biznes. W kategorii Firma Rodzinna nagrodzono MB – Pneumatyka zgłoszoną przez Związek Przedsiębiorców i Pracodawców. W kategorii STARTUP_PL wygrała firma Photon Entertainment zgłoszona przez Fundację „Technotalenty”. Startup jest twórcą i producentem pierwszego na świecie interaktywnego robota edukacyjnego dla dzieci, który rozwija się wraz z dzieckiem. W kategorii specjalnej Badania i Rozwój zwyciężyła firma Astronika, zgłoszona przez Polską Agencję Inwestycji i Handlu. Laureatem Indywidualnej Nagrody Gospodarczej Prezydenta RP został Pan Zbigniew Grycan. W latach 1980-2000 właściciel Zielonej Budki. Lody Grycan dostępne są w 11 krajach w Europie i Azji, a firma zatrudnia około 1200 pracowników.
Ponadto przyznano Nagrodę z okazji 100-lecia Odzyskania Niepodległości, którą otrzymała Warszawska Fabryka Platerów HEFRA. Nagroda specjalna przyznawana jest dla polskiej firmy, która działa na rynku od co najmniej 100 lat.
Drugi dzień odbywającego się w Centrum Wystawienniczo-Kongresowym G2A Arena w Jasionce trzeciej edycji Kongresu 590 zaczął się prezentacją innowacyjnego pojazdu miejskiego Triggo, którego elektryczny silnik zapewnia mu zasięg 100 kilometrów i maksymalną prędkość 90 km/h. Nad jego projektem pracowali polscy inżynierowie z Warszawy i to w tym mieście samochód po raz pierwszy pojawi się na drogach. Testy zaplanowano już w przyszłym roku. Projekt i wdrożenie Triggo, finansuje podlegające Ministerstwu Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR), a także prywatni inwestorzy. – Jesteśmy o krok od tego, by na polskich ulicach pojawiły się nieemisyjne samochody. Mam nadzieję, że pojawią się one w miejscach, w których są szczególnie potrzebne np. na ulicach Krakowa – powiedział w trakcie premiery pojazdu Jarosław Gowin, wicepremier, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Podczas drugiego dnia Kongresu podejmowano wiele tematów związanych z polską ekonomią. Dyskutowano o aktualnej kondycji i perspektywach rozwoju przemysłu zbrojeniowego oraz jego wpływie na stan rodzimej gospodarki. Według uczestników panelu pt. „Wpływ przemysłu zbrojeniowego na rozwój gospodarczy”, mimo wieloletnich problemów związanych z konieczną restrukturyzacją polskiego przemysłu zbrojeniowego, ma się on coraz lepiej. Ich zdaniem poprawa jest widoczna od kilku lat, gdy nakłady na modernizację armii znacząco wzrosły, ale nadal jest to za mało. Brakuje przede wszystkim nakładów na innowacje czy prace badawczo-rozwojowe, do czego zniechęca też prawo do własności intelektualnej będącej w rękach państwa.
Jednym z kluczowych wydarzeń drugiego dnia Kongresu 590 było wystąpienie premiera Mateusza Morawickiego.
– Uwolniliśmy potencjał polskiej gospodarki. Najszybszy wzrost gospodarczy w Unii Europejskiej w tym kolejnym kwartale, który podał Eurostat. Jest się z czego cieszyć – powiedział Prezes Rady Ministrów. Mateusz Morawiecki mówił, że zaproponowany przez rząd model wzrostu gospodarczego jest modelem zrównoważonego wzrostu. – A przecież o to nam w szczególności chodziło, żeby gospodarka i społeczeństwo jechały, jak to się mówi, na jednym koniu – dodał. Szef rządu podkreślił także, że „gospodarka idzie w dobrym kierunku”. – Chcemy, żeby szybko rosły wynagrodzenia naszych pracowników. Wierzymy, że wtedy pracodawcy, przedsiębiorcy, państwo będziecie jeszcze bardziej ich doceniać.
Po raz kolejny w Jasionce pod Rzeszowem podkreślano rolę innowacji w rozwoju polskiej gospodarki, a szczególnie na kolei.
To podstawowy wniosek, jaki płynie z debaty „Innowacje – klucz do rozwoju transportu i przemysłu kolejowego”, zorganizowanej przez PKP CARGO SA podczas Kongresu 590 w podrzeszowskiej Jasionce to, że innowacje na kolei to nie tylko pozyskiwanie przez przewoźników taboru najnowszych generacji, ale także stosowanie najnowszych technik w organizacji i zarządzaniu przewozami ludzi i towarów.
Wiceminister infrastruktury Andrzej Bittel zwrócił uwagę, że w Polsce innowacje na kolei idą dwiema ścieżkami. Z jednej jest to modernizacja infrastruktury i taboru, a z drugiej – unowocześnianie, stawianie kolei na wyższym poziomie rozwoju technologicznego. – Musimy pominąć pewne etapy, które inni osiągnęli, a my ich nie mamy. Taka konkurencja w zakresie innowacyjności jest pożądana i ona się dzieje – powiedział wiceminister Bittel. I zaznaczył, że przykładem innowacyjności na polskiej kolei jest „Wspólny bilet”, który wystartuje 9 grudnia, innowacyjność będzie się także wiązała z produkcją taboru potrzebnego do obsługi Centralnego Portu Komunikacyjnego, który wymaga pociągów jeżdżących z prędkością 250 km/h. Andrzej Olszewski, członek zarządu PKP S.A. dodał, że „Wspólny bilet” będzie miał taryfę degresywną, co nie jest nawet spotykane w Europie. Zaś projekt budowy nowoczesnego taboru w Polsce będzie dofinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
Prezes PKP CARGO Czesław Warsewicz zwrócił uwagę, że innowacyjność na kolei zaczyna się już na poziomie organizacji, techniki zarządzania przewozami. To takie „miękkie” innowacje, ale one pozwalają na lepsze wykorzystanie taboru, możliwości przewozowych w PKP CARGO.
– Szukamy w tym zakresie optymalizacji naszych procesów przewozowych, implementujemy najnowsze rozwiązania informatyczne do zarządzania całym procesem logistycznym – wyjaśnił Warsewicz.
Istotne są też oczywiście zakupy nowoczesnego taboru, wagonów mogących przewieźć więcej ładunków, czy energooszczędnych lokomotyw. Czesław Warsewicz wymienił konkretne działania innowacyjne w PKP CARGO, takie jak produkcja nowoczesnych zestawów kołowych w Zduńskiej Woli – Karsznicach, czy też podpisanie umów i listów intencyjnych dotyczących produkcji dwusystemowych lokomotyw autonomicznych i lokomotyw na wodór. – Jesteśmy liderem rynku i liderem innowacyjności w przewozach towarowych – podkreślił Czesław Warsewicz.
Dodał, że przykładem innowacji jest to, że Grupa PKP CARGO ewoluuje w kierunku partnera logistycznego oferującego usługę transportową „od drzwi do drzwi”, a nie ogranicza się tylko do przewozów kolejowych. Takie są bowiem teraz wymagania rynku, abyśmy zajęli się ładunkiem kompleksowo, zapewniając przewóz od pierwszej do ostatniej mili. – Chcemy być partnerem logistycznym na rynku europejskim i globalnym – powiedział prezes Warsewicz.
Jednym z innowacyjnych projektów taborowych, i to w skali światowej, jest budowa polskiej lokomotywy wodorowej. Hubert Stępniewicz, prezes spółki H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych, podkreślił, że polski przemysł może się podjąć takiego zadania, gdyż nasi producenci taboru dokonali wielkiego wysiłku, aby produkować pociągi i lokomotywy na poziomie zachodnim. – Wykonali dużą pracę w zakresie innowacji, ta praca się nie kończy, ona jest przed nami – powiedział Stępniewicz. Przykładem innowacji w FPS jest projekt dwusystemowego pociągu, elektryczno-spalinowego, który będzie jeździł zarówno na trasach zelektryfikowanych, jak i bez trakcji elektrycznej.
I dodał, że teraz priorytetem jest budowa energooszczędnego taboru, gdyż przewoźnicy borykają się z problemem drożejącej energii. Do takich projektów zalicza się lokomotywa wodorowa. Prezes FPS liczy, że w ciągu kilku lat (przynajmniej trzech) uda się zbudować pierwszy egzemplarz takiego pojazdu.
Artur Dyczko, wiceprezes Jastrzębskiej Spółki Węglowej, zapowiedział, że JSW wkrótce przystąpi do produkcji wodoru na skalę przemysłową i liczy, że kolej będzie dużym odbiorcą tego paliwa. Dlatego JSW zaangażowała się w projekt budowy lokomotywy na wodór.
Czesław Warsewicz nie kryje, że PKP CARGO szuka oszczędności w wydatkach na energię, która stanowi prawie 30 proc. kosztów przewozów, a to otwiera drogę ku rozwiązaniom innowacyjnym. – Patrzymy na rozwiązania wybiegające w przyszłości, wodór to energia przyszłości, to ekologiczne paliwo – stwierdził Warsewicz. – Technologiczna myśl jest dostępna w Polsce, uniezależnia nas od licencji europejskich – argumentuje prezes PKP CARGO. Największym wyzwaniem jest zaś przesył i magazynowanie wodoru.
Przyszłościowym projektem, w którym uczestniczy PKP CARGO, jest także projekt budowy dwusystemowej lokomotywy autonomicznej. Czesław Warsewicz wskazuje, że pojazdy autonomiczne to jeden z kierunków, w którym zmierza kolej przyszłości i największy polski przewoźnik towarowy chce w tym również brać udział.
Innym z przewoźników obecnym w Jasionce były Przewozy Regionalne. Zainicjowały one panel dyskusyjny pod tytułem – „Rynek, czy interwencja – narzędzia walki z problemem białych plam transportowych w Polsce”. W dyskusji wzięli udział Andrzej Kensbok – Wiceprezes Zarządu Agencji Rozwoju Przemysłu SA, Krzysztof Balawejder – Prezes Zarządu POLBUS-PKS Sp. z o.o. we Wrocławiu, Michał Wolański – Adiunkt Katedry Transportu SGH w Warszawie oraz Krzysztof Zgorzelski – Prezes Zarządu Przewozy Regionalne Sp. z o.o.
Podczas spotkania próbowano odpowiedzieć na pytanie jak walczyć z postępującym wykluczeniem transportowym Polaków. Zwrócono uwagę na fakt, że od momentu zmian ustrojowych liczba połączeń komunikacji zbiorowej spadła w Polsce o ponad połowę. Spowodowało to wykluczenie komunikacyjne, które dotyka na co dzień milionów osób w Polsce. Kolejne kilka milionów ma mniej lub bardziej sporadycznie problemy z dotarciem do pracy, szkół czy lekarza. W takiej sytuacji dalsze niwelowanie różnic gospodarczych oraz edukacyjnych pomiędzy tak zwaną „Polską A” a „Polską B” staje się niewykonalne.
W ramach debaty uznano, że walka z białymi plamami transportowymi to wbrew powszechnej opinii nie tylko wprowadzenie odpowiedniej wysokości dopłat do transportu publicznego czy kosztowna rozbudowa infrastruktury. Zatrzymanie procesu wykluczenia komunikacyjnego kolejnych milionów Polaków to przede wszystkim dążenie do pełnego wykorzystania już istniejącej sieci transportu zbiorowego poprzez takie – praktycznie bezkosztowe – narzędzia jak np. integracja systemów kolejowego z autobusowym.
Prezes Przewozów Regionalnych Sp. z o.o. – Krzysztof Zgorzelski wziął również udział w debacie dotyczącej wyzwań rynku pracy i roli na nim pracowników 50+.
Podczas Kongresu spróbowano również odpowiedzieć na pytanie co z polską branżą kolejową po 2023 roku? W debacie udział wzięli Ireneusz Merchel- Prezes Zarządu, PKP Polskie Linie Kolejowe, Andrzej Bittel- Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Infrastruktury, Krzysztof Niemiec – Wiceprezes Zarządu, Track Tec SA, Wiesław Nowak – Prezes Zarządu, ZUE S.A., Marita Szustak – Prezes Zarządu, Izba Gospodarcza Transportu Lądowego, Kazimierz Frąk – Prezes Zarządu, Zakłady Automatyki Kombud SA, Aleksander Wołowiec – Członek Zespołu Doradczego Pełnomocnika Rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego.
W tym wypadku szukano odpowiedzi na pytanie czy wielkość środków finansowych, począwszy od 2007 roku oraz perspektywa kolejnych w perspektywie na lata 2021 -2027 to niepowtarzalny czas na budowę krajowych championów, spośród firm pracujących na rzecz kolei czy to tylko szansa. Analizowano także co może się stać z firmami z branży kolejowej, które budują swój potencjał na potrzeby krajowych inwestycji po 2023 roku. Podjęto również temat Centralnego Portu Komunikacyjnego jako możliwego impulsu do rozwoju potencjału eksportowego polskiego przemysłu kolejowego – zarówno w obszarze infrastruktury torowej, systemów sterowania jaki nowoczesnego taboru kolejowego.
Kolejną kolejową dyskusją była „Kolej 2023” w ramach, której zanalizowano inwestycje prowadzone na kolei, w tym zwłaszcza te prowadzone w ramach obecnej perspektywy budżetowej Unii Europejskiej. Prelegenci- Zbigniew Tracichleb – Prezes Zarządu, PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa sp. z o.o., Mateusz Mroz – Członek Zarządu, Xcity Investment Sp. z o.o., Krzysztof Mamiński – Prezes Zarządu, PKP SA, Czesław Warsewicz – Prezes, PKP Cargo SA, Marek Chraniuk – Prezes Zarządu, PKP Intercity SA, Ireneusz Merchel – Prezes Zarządu, PKP Polskie Linie Kolejowe SA, Bogdan Rzońca – Poseł na Sejm RP, Przewodniczący Komisji Infrastruktury streścili stopień wykorzystania Funduszy UE na prace inwestycyjne spółek Grupy PKP, inwestycje kolejowe w ramach Centralnego Portu Komunikacyjnego, projekty modernizacyjne w zakresie taboru, linii kolejowych i dworców i efekty tych projektów w roku 2023 oraz szanse wykorzystania przyszłej perspektywy budżetowej UE i długofalowe plany spółek.
Dwudniowa impreza dostarczyła szereg wniosków oraz rozwiązań, które mogą przyczynić się do uwolnienia potencjału polskiej gospodarki. Jasionka staje się ważnym miejscem dialogu wielu środowisk na temat przyszłości ekonomicznej naszego kraju, o czym świadczy rekordowa frekwencja blisko 6000 uczestników.
