Wprowadzenie jednolitego certyfikatu bezpieczeństwa, zezwoleń na wprowadzenie pojazdu do obrotu oraz punktu kompleksowej obsługi OSS – to podstawowe zmiany, jakie wprowadziła nowelizacja ustawy o transporcie kolejowym uchwalona 30 marca 2021 r. Ustawa wprowadza również nowe definicje, rozszerza zakres certyfikacji ECM oraz modyfikuje zasady uzyskiwania autoryzacji bezpieczeństwa i świadectw bezpieczeństwa.
27 kwietnia 2021 r. w Dzienniku Ustaw ogłoszona została ustawa z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o transporcie kolejowym (Dz. U. poz. 780), która częściowo wdraża do prawa krajowego dyrektywy 2016/797 (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/797 z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie interoperacyjności systemu kolei w Unii Europejskiej) oraz 2016/798 (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/798 z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie bezpieczeństwa kolei), czyli przepisy technicznego filara IV pakietu kolejowego.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, czyli 28 lipca 2021 r. Wyjątki to:
- zmiany związane z zastąpieniem krajowego rejestru pojazdów kolejowych (NVR) przez europejski rejestr pojazdów kolejowych (EVR) – wchodzą w życie 16 czerwca 2021 r.
- zmiany dotyczące wymagań w zakresie świadectw sprawności technicznej – wymagania te są związane z terminem wejścia w życie obowiązku posiadania certyfikatu ECM określonego w rozporządzeniu wykonawczym Komisji 2019/779 – wchodzą w życie 16 czerwca 2022 r.
Ustawa wprowadza nowe definicje, m.in. obszaru użytkowania pojazdu, punktu kompleksowej obsługi, rodzaju działalności, zakresu działalności oraz obszaru działalności. Ponadto przewiduje szereg zmian w obrębie aktualnych definicji, m.in. sieci kolejowej, pojazdu kolejowego, przewoźnika kolejowego oraz użytkownika bocznicy kolejowej.
Najważniejsze zmiany dotyczą wprowadzenia:
- jednolitego certyfikatu bezpieczeństwa w miejsce dotychczasowych certyfikatów bezpieczeństwa w dwóch częściach – A i B. Organem wydającym jest Prezes UTK lub Agencja Kolejowa UE;
- zezwolenia na wprowadzenie pojazdu do obrotu w miejsce dotychczasowego zezwolenia na dopuszczenie do eksploatacji pojazdu kolejowego. Organem wydającym jest Prezes UTK lub Agencja Kolejowa UE;
- punktu kompleksowej obsługi (OSS) – systemu informatycznego stworzonego przez Agencję Kolejową Unii Europejskiej dla obsługi wniosków o wydanie jednolitych certyfikatów bezpieczeństwa oraz wniosków o wydanie zezwolenia na wprowadzenie pojazdu do obrotu
- Ponadto ustawa wprowadza rozszerzenie zakresu certyfikacji tzw. podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie pojazdów kolejowych (ECM), zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2019/779 oraz modyfikuje zasady uzyskiwania autoryzacji bezpieczeństwa zarządców infrastruktury i świadectw bezpieczeństwa dla użytkowników bocznic kolejowych.
Rozszerzeniu ulega katalog zadań Prezesa UTK, m.in. o konsultowanie kierunków rozwoju ze wszystkimi podmiotami i zainteresowanymi stronami, w tym z zarządcami, przewoźnikami kolejowymi, producentami, dostawcami usług utrzymania oraz przedstawicielami personelu i użytkowników. W sytuacji ujawnienia poważnego zagrożenia dla bezpieczeństwa ruchu kolejowego, Prezes UTK wprowadzi w drodze decyzji tymczasowe środki bezpieczeństwa, a w przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów z zakresu kolejnictwa przez wyszczególnione w ustawie podmioty – może wystosować do danego podmiotu pisemne ostrzeżenie.
Wprowadzony zostaje również obowiązek współpracy Prezesa UTK z innymi krajowymi organami ds. bezpieczeństwa oraz z Agencją Kolejową Unii Europejskiej w zakresie bezpieczeństwa, interoperacyjności i nadzoru.
Tekst ustawy z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o transporcie kolejowym dostępny jest na stronie Dziennika Ustaw – TUTAJ
