Rok 2023 był drugim rokiem ze wzrostem liczby ofiar śmiertelnych wypadków kolejowych po tendencji spadkowej w latach 2010-2021 – wynika z danych Eurostatu, przedstawionych w raporcie „Statystyki bezpieczeństwa kolei w UE”. W roku 2023 śmierć na europejskich torach poniosło 841 osób, rok wcześniej liczba ta wyniosła 803. Jak na tle tych statystyk wypada Polska?
Jak podaje Eurostat, w roku 2023 na terenie Europy doszło do 1567 poważnych wypadków kolejowych, w których łącznie zginęło 841 osób, a 569 zostało rannych. Ponad połowa ofiar śmiertelnych dotyczyła osób nieupoważnionych do poruszania się po torach (58,4 proc.), a ponad ¼ ofiar zginęła na przejazdach kolejowych (26,6 proc.).
Łącznie te dwie kategorie zdarzeń stanowiły 79% całkowitej liczby wypadków kolejowych w UE.
Pomimo nieznacznego wzrostu w 2023 r. (o jeden wypadek w stosunku do roku 2022) liczba poważnych wypadków kolejowych od 2010 r. stopniowo spada – w 2023 r. odnotowano o 662 wypadków mniej niż w 2010 r. (-29,7%).
Warto jednak zauważyć, że w latach 2019–2021 spadki liczby wypadków kolejowych, ofiar śmiertelnych i osób ciężko rannych zbiegły się z gwałtownym spadkiem kolejowych przewozów pasażerskich, spowodowanym pandemią Covid-19.
Po zakończeniu obostrzeń ruch kolejowy znacznie wzrósł, co może tłumaczyć wzrost liczby wypadków i co za tym idzie liczby ofiar śmiertelnych w 2023 r. w porównaniu do 2021 r. (+23,1%).
Liczba wypadków stabilna
Porównując liczbę wypadków na torach w roku 2023 do roku 2022 możemy mówić o pewnej stabilności. Jak podaje Eurostat, w minionym roku odnotowano o jeden wypadek kolejowy więcej niż w 2022 r. To wzrost zaledwie o 0,1 proc.
Liczba poważnych wypadków kolejowych w UE spadała niemal nieprzerwanie w latach 2010–2020, z wyjątkiem gwałtownego wzrostu w 2014 r. (+6,7%) i niewielkiego wzrostu w 2017 r. (+2,1%).
W 2021 r. liczba ta wzrosła o (+4,3%) i ponownie wzrosła o 172 w 2022 r. w porównaniu z 2021 r., osiągając łącznie 1566 wypadków (+12,3%).
Wzrost liczby wypadków w latach 2021–2023 dotyczył wszystkich kategorii wypadków, z wyjątkiem dwóch: liczba wykolejeń spadła o -12,5% do 70 wypadków w 2023 r. oraz wypadków na przejazdach kolejowych o -6,8% do 399.
Liczba wszystkich pozostałych kategorii wzrosła: pożary taboru kolejowego (+17,7%), wypadki z udziałem osób spowodowane przez tabor kolejowy w ruchu (z wyłączeniem samobójstw) (24,5%) i kolizje (43,3%) do 139 wypadków w 2023 r.
Kategoria „inne poważne wypadki kolejowe” pozostała stabilna na poziomie 96 wypadków.
Duże różnice między krajami UE
W 2023 roku w wypadkach kolejowych w UE zginęło 2,5 osoby na tysiąc km torów.
Najwyższe wskaźniki liczby osób zabitych w wypadkach kolejowych odnotowano w Grecji (22,3), Słowacji (10,2) i Portugalii (5,9). Z drugiej strony najniższe wskaźniki liczby osób zabitych w wypadkach kolejowych odnotowano w Finlandii (0,6), Szwecji i Hiszpanii (po 1,0).
Samobójstwa na kolei
Kategoria zdarzeń „Samobójstwa na kolei” zgłaszana i odnotowywana jest osobno. Jak informuje Eurostat, w roku 2023 doszło do 2371 przypadków, w których samobójstw było więcej niż ofiar wypadków kolejowych.
Niechlubny rekord Polski
Polska znalazła się na drugim miejscu w rankingu na największą liczbę wypadków kolejowych wśród krajów Unii Europejskiej (233). Najwyżej w zestawieniu znaleźli się tylko Niemcy (312).