W związku z uchwaleniem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, zwanej Polskim Ładem w 2022 roku poza szeregiem zmian podatkowych przedsiębiorców obejmie nowy sposób ustalenia wysokości składki zdrowotnej.

Do tej pory osoby prowadzące działalność gospodarczą zobowiązane były do opłacania składki zdrowotnej w zryczałtowanej wysokości wynoszącej 9% zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Tak ustalona składka obowiązywała przez cały rok kalendarzowy.

W 2021 była to kwota 381,81 zł. Po wejściu w życie Polskiego Ładu składka zdrowotna będzie zależna w głównej mierze od formy opodatkowania. Część przedsiębiorców za styczeń 2022 zapłaci ją jeszcze na starych zasadach. Tak będzie w przypadku rozliczających podatek według skali podatkowej i liniowo. Dla tych przedsiębiorców Polski Ład wprowadza rok składkowy trwający od 1 lutego do końca stycznia kolejnego roku.

Wysokość składki zdrowotnej za styczeń znana będzie dopiero pod koniec stycznia, kiedy GUS ogłosi przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale 2021 roku. Osoby stosujące opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych oraz karty podatkowej będą musiały naliczać składki według nowych zasad w deklaracji za styczeń 2022 roku.

Od lutego 2022 roku wszyscy przedsiębiorcy będą już opłacać składkę zdrowotną zgodnie z nowymi zasadami. Co warto zaznaczyć, oprócz zmiany zasad ustalania wysokości składki jedną z bardziej uciążliwych zmian jest brak możliwości skorzystania z odliczenia części składki zdrowotnej od podatku jak było to do tej pory (7,75pp z 9% podlegało odliczeniu).

Opodatkowanie dochodów na zasadach ogólnych a składka zdrowotna

Osoby wybierające opodatkowanie według skali podatkowej zapłacą składkę zdrowotną w wysokości 9% podstawy stanowiącej dochód z działalności gospodarczej. Podstawę za dany miesiąc będą stanowiły dochody uzyskane za miesiąc poprzedni. Składka zdrowotna nie może być niższa od 9% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku kalendarzowym (w 2022 roku będzie to 270,90 zł).

W związku z powyższym nawet w przypadku, gdy w danym miesiącu przedsiębiorca nie uzyska dochodu i tak będzie musiał zapłacić składkę zdrowotną w minimalnej wysokości. Nie ma natomiast górnej granicy składki zdrowotnej, co może być bardzo dotkliwe dla osób osiągających wysokie dochody.

Opodatkowanie dochodów podatkiem liniowym a składka zdrowotna

Podstawa składek osób korzystających z podatku liniowego ustalana jest w taki sam sposób jak w przypadku rozliczających podatek na zasadach ogólnych. Różni się jednak wysokość składki i wynosi ona 4,9% uzyskanego w poprzednim miesiącu dochodu.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych a składka zdrowotna

Dla osób, które jako formę opodatkowania wybrały ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, składka zdrowotna wyniesie 9% podstawy. Podstawę wymiaru składki zdrowotnej będzie stanowiła stawka procentowa przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego (wraz z wypłatami z zysku) uzależniona od wysokości przychodu osiągniętego w danym roku.