Kolej Wąskotorowa w Bytomiu to najstarsza czynna linia kolei wąskotorowej na świecie. Działając nieprzerwalnie od 1853 r., obsługuje trasę o długości 21 km. Linia z Bytomia przez Tarnowskie Góry do Miasteczka Śląskiego to ostatnia przejezdna trasa wąskotorowa w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym.
Gmina Bytom 26 kwietnia 2021 r. przystąpiła do Stowarzyszenia Górnośląskich Kolei Wąskotorowych, które jest przewoźnikiem na tej trasie. Z uwagi na to, że wpływy z biletów nie pozwalają na pokrycie kosztów przejazdów, pociągi kursują wyłącznie wtedy, kiedy są dofinansowane przez samorządy.
Tomasz Sanecki z Biura Prasowego Urzędu Miejskiego w Bytomiu poinformował, że:
– Pociągi rozkładowe kursowały od dnia 2 maja do 10 października 2021 roku, było 39 dni kursowania pociągów rozkładowych ogólnodostępnych.
Relacja służyła celom rekreacyjnym, choć jej bardziej komercyjne wykorzystanie pozwoliłoby zmniejszyć ruch samochodowy. Trasa pozwala ominąć korki, a także skrzyżowania ze światłami.
W 2021 roku pociągi Stowarzyszenia Górnośląskich Kolei Wąskotorowych przewiozły 19 497 podróżnych, w tym 12 339 osób w pociągach letnich. W porównaniu z rokiem 2020 r. odnotowano spadek w liczbie pasażerów, wówczas ich przewieziono 19600 osób.
Warto zaznaczyć, że po dwudziestoletniej przerwie jesienią 2021 r. wznowiono przewozy towarowe.
– Dla potrzeb zarządcy infrastruktury uruchomiono 3 pociągi towarowe-techniczne – poinformował Tomasz Sanecki z UM Bytom.
W porównaniu z SGKW inne koleje wąskotorowe odnotowały wzrosty liczby pasażerów. Bieszczadzka Kolej Wąskotorowa w 2021 r. przewiozła w 2021 r. 168 tys. podróżnych. Natomiast Żuławska Kolej Dojazdowa kursująca na terenie delty Wisły – ponad 94 tys.