Proponowane tu „ożywienie” dokumentacji to nic innego jak sprawienie, aby była ona chętnie wykorzystywana przez pracowników wykonujących czynności utrzymaniowe. Nasze doświadczenie w opracowywaniu DSU i wprowadzaniu do niej zmian pozwoliło na wyróżnienie trzech kroków, które prowadzą do tak postawionego celu.
Krok 1: Weryfikacja
Pierwszym krokiem mającym na celu ułatwienie korzystania z DSU jest weryfikacja istniejących zapisów. Przede wszystkim sprawdzić należy, czy treść dokumentacji jest logicznie spójna i odpowiada pojazdowi, którego utrzymanie opisuje. Wśród typowych problemów należących do tej kategorii należy wymienić:
- Nadmiarowe karty, np. dotyczące pomiaru sprzęgu śrubowego w pojeździe wyposażonym w sprzęg automatyczny
- Formularze niedostosowane do pojazdu, np. zawierające miejsce na wyniki dwóch serii pomiarowych osi w czteroosiowym wagonie
- Brak lub niekompletne wymagania, praktycznie uniemożliwiające poprawną interpretację wyników pomiarów.
Elementem weryfikacji powinna być także aktualizacja przywoływanych norm i aktów prawnych – po uprzednim potwierdzeniu zasadności ich stosowania.
Krok 2: Dekompozycja
DSU wykorzystywane obecnie w przedsiębiorstwach kolejowych najczęściej ma strukturę wynikającą z nieobowiązującego już rozporządzenia dotyczącego utrzymywania pojazdów kolejowych. W rzeczywistych zastosowaniach struktura „książkowa” jest jednak często mniej wygodna niż „zeszytowa”, w której każdy zeszyt dotyczy jednego, konkretnego poziomu utrzymania. W takim układzie trudniej jest np. przeoczyć pewne czynności.
Wyzwaniem w przeprowadzeniu dekompozycji jest zapewnienie, że w jej trakcie żadne zapisy nie zostaną przypadkowo usunięte. W tym celu zastosować można zaawansowane narzędzia informatyczne wspierające technologię single sourcing. Pozwala ona także w prosty sposób integrować DSU pojazdów podobnych konstrukcyjnie, umożliwiając jednak wydruk „zeszytów” dedykowanych konkretnemu pojazdowi.
Krok 3: Wzbogacenie
Ostatnim krokiem prowadzącym do ożywienia DSU jest jej uzupełnienie o jasne opisy procedur utrzymaniowych, które pozwalają na ich wykonanie nawet osobom niezaznajomionym z danym typem pojazdu kolejowego. W tym celu należy oczywiście przeanalizować również inne, poza oryginalną DSU, dokumenty – takie jak dokumentacja techniczno-ruchowa, podręczniki opracowane przez producentów poszczególnych podzespołów czy materiały szkoleniowe. Niezastąpioną rolę odgrywają także warsztaty z pracownikami, którzy mogą podzielić się swoim doświadczeniem.
W ostatnich latach notujemy na rynku wzrost ilości spółek świadczących usługi napraw i utrzymania taboru. Spółki te są bardzo aktywne w przetargach na naprawy pojazdów na 3, 4 i 5 poziomie utrzymania oraz napraw powypadkowych. Oznacza to, iż większość z nich realizowana jest przez podmioty, które nie są producentami danego typu pojazdu będącego przedmiotem postępowania. Tym samym często podmioty naprawcze nie dysponują oryginalną dokumentacją konstrukcyjną lub wykonawczą pojazdu czy oryginalnymi częściami zamiennymi. Wobec takiej sytuacji stosowane są czynności naprawcze odmienne od założonych przez producenta oraz pojawiają się zamienniki oryginalnych części. Niedawna decyzja Prezesa UTK dotycząca wprowadzenia ograniczeń w eksploatacji pojazdów pokazuje przyjęte stanowisko wobec opisanych praktyk bez obowiązkowego wykazania, że zastosowane podzespoły posiadają takie same bądź lepsze parametry od tych oryginalnych. Należy podkreślić, iż stosowanie zamienników czy zamiennych czynności naprawczych jest pożądane i konieczne, jednak również obowiązkowe jest przy tym zapewnienie odpowiedniej drogi formalnej. W przeciwnym wypadku przewoźnik naraża się interwencję Prezesa UTK lub w najgorszym przypadku może nieświadomie przyczynić się do katastrofy kolejowej. Ekspercka ocena podparta doświadczeniem stanowi klucz do sposobu przywrócenia pojazdu do eksploatacji po przeglądach planowych czy modernizacjach oraz naprawach wypadkowych. Dzięki wsparciu zespołu specjalistów, takich jak posiada spółka TechSolutions, przejście ścieżki wprowadzenia i oceny zmiany nie musi być drogą przez mękę. Skorzystanie z usług ekspertów umożliwi płynne wykonanie koniecznych analiz istotności zmiany, wyceny i oceny ryzyka, oceny bezpieczeństwa czy ekspertyzy AsBo.