W 2023 r. do Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego (UTK) wpłynęło 31 wniosków o udzielenie licencji przewoźnika kolejowego. Na koniec ubiegłego roku licencję posiadało 139 przewoźników.

STATYSTYKI

31 wniosków o udzielenie licencji przewoźnika to duży skok w porównaniu z poprzednimi latami. Na przestrzeni trzech ostatnich lat do Prezesa UTK wpływało rocznie średnio 10 wniosków o udzielenie licencji przewoźnika (2022 r. –  10 wniosków, 2021 r. – 9 wniosków, 2020 r. –  11 wniosków).

Na koniec 2023 r. liczba licencjonowanych przewoźników kolejowych, którzy posiadali aktywną licencję, wynosiła 139 (wiodąca licencja na przewóz osób – 19, wiodąca licencja na przewóz rzeczy – 120). Natomiast na koniec 2022 r. przewoźników posiadających aktywną licencję było 125 (wiodąca licencja na przewóz osób – 19, wiodąca licencja na przewóz rzeczy – 106).

Od 2014 r. w przewozie osób obserwujemy corocznie wzrosty (z wyjątkiem okresu pandemii) – i w pracy przewozowej, i w liczbie pasażerów. Natomiast rynek przewozów towarów koleją, pomimo wielu nowych przewoźników kolejowych, nie odnotowuje istotnych wzrostów. Praca przewozowa w ostatnich 10 latach wahała się od 50 do 62 mld tonokilometrów, natomiast masa przewiezionych towarów od 222 do 248 mln ton. Prognozy podsumowania 2023 r. w stosunku do roku 2022 r. wskazują na kilkunastomilionowe spadki w masie przewiezionych towarów.

JAK OTRZYMAĆ LICENCJĘ

Aby uzyskać licencję przewoźnika kolejowego, przedsiębiorca musi spełniać wymagania określone w art. 46 ustawy o transporcie kolejowym. Dotyczą one 4 obszarów:

• dobrej reputacji,
• wiarygodności finansowej,
• kwalifikacji zawodowych,
• zabezpieczenia finansowego odpowiedzialności cywilnej.

Podmioty zainteresowane otrzymaniem licencji przewoźnika kolejowego mogą uzyskać więcej informacji na stronie internetowej UTK:

OBOWIĄZKI LICENCJONOWANEGO PRZEWOŹNIKA

Przedsiębiorca, który posiadają już licencję przewoźnika kolejowego, ma obowiązek systematycznego składania okresowych (miesięcznych, kwartalnych, rocznych) sprawozdań. Sprawozdania dotyczą działalności na rynku transportu kolejowego.

Jeśli przewoźnik nie wywiąże się z obowiązku sprawozdawczego, może zostać wszczęte postępowanie z urzędu (zgodnie z art. 66 ustawy o transporcie kolejowym). Na przewoźnika może zostać nałożona kara pieniężna w wysokości do 2% rocznego przychodu przedsiębiorcy osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym. Dodatkowo kara pieniężna w wysokości do 300% wynagrodzenia miesięcznego może zostać nałożona na kierownika przewoźnika kolejowego (prezesa zarządu) .

Jeśli przewoźnik nie realizuje licencjonowanej działalności (przewozów kolejowych rzeczy lub osób czy świadczenia usług trakcyjnych) przez 6 miesięcy lub nie podjął tej działalności w ciągu 6 miesięcy od dnia uzyskania licencji, Prezes UTK może podjąć decyzję o zawieszeniu licencji przewoźnika kolejowego (na podstawie art. 48 ust. 4 ustawy o transporcie kolejowym).

Prezes UTK przeprowadza okresową kontrolę przewoźnika kolejowego w zakresie przestrzegania warunków określonych w licencji oraz wymagań wynikających z ustawy. Taka kontrola odbywa się nie rzadziej niż raz na 5 lat. Prezes UTK może dokonać kontroli przewoźnika kolejowego także wtedy, gdy będzie miał uzasadnione wątpliwości w zakresie spełniania przez przewoźnika kolejowego warunków określonych w licencji lub wymagań wynikających z ustawy.