Obecna sytuacja także w znacznym stopniu ogranicza przewoźnikom kolejowym oraz zarządcom infrastruktury wykonywanie obowiązków zarządzania ryzykiem.
Rejestr stanie się również podstawowym źródłem informacji w ramach nowej kompetencji Prezesa UTK, jaką jest monitorowanie kwalifikacji oraz przebiegu cyklu zawodowego maszynistów i prowadzących pojazdy kolejowe. Zasilanie rejestru w niezbędne dane stanie się ustawowym obowiązkiem podmiotów zatrudniających maszynistów, dlatego w celu minimalizacji kosztów implementacji obowiązku raportowania do ewidencji przewidziano różne interfejsy wymiany danych od API po interfejs w przeglądarce internetowej.
Chcę jednocześnie zaznaczyć, że system teleinformatyczny, na którego realizację ogłosiliśmy przetarg, obejmuje szereg innych funkcjonalności związanych z obszarem monitorowania kompetencji maszynistów i egzaminowaniem, a także gotowe rozwiązania informatyczne dla podmiotów rynku kolejowego. Zamówienie na dostawę tego systemu jest, zaraz po dostawie symulatorów, jednym z kluczowych elementów projektu POIS 5.2-21 pn. „Poprawa bezpieczeństwa kolejowego poprzez budowę Systemu Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów”, współfinansowanego ze środków Funduszu Spójności Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.
Poza funkcją krajowego rejestru, system będzie umożliwiał także kompleksową obsługę procesu egzaminowania kandydatów na maszynistów, czyli przeprowadzanie testów komputerowych, weryfikację kandydatów, generowanie dokumentów związanych z egzaminem, składanie przez kandydatów wniosku o egzamin i wydanie licencji maszynisty, a dla podmiotów składanie wniosków o egzamin na świadectwo maszynisty. Przewidujemy również funkcjonalność uiszczania opłat on-line za te czynności.
Możliwe będzie także prowadzenie w systemie wszelkich rejestrów, do których prowadzenia zobowiązane są podmioty kolejowe między innymi rejestru świadectw maszynisty, a także generowanie i drukowanie świadectwa maszynisty, prawa kierowania pojazdem kolejowym i innych dokumentów bezpośrednio z systemu. Pozwoli to zwłaszcza małym przedsiębiorcom na odciążenie od pracy papierowej na rzecz działania w systemie informatycznym dostępnym z poziomu przeglądarki internetowej.
Jestem przekonany, że to narzędzie informatyczne o tak szerokim zakresie funkcjonalności przyczyni się do polepszenia wymiany informacji w obszarze kwalifikacji i uprawnień maszynistów, którzy są kluczową grupą zawodową pod względem bezpieczeństwa ruchu kolejowego. Pozwoli to na formułowanie trafnych wniosków w ramach monitorowania bezpieczeństwa i zagwarantuje podejmowanie skutecznych działań o charakterze systemowym w skali całego rynku kolejowego.
Panie Prezesie, UTK to urząd z 18- letnim doświadczeniem na rynku. Muszę zatem zadać dwa pytania. Jak zmienił się sektor przez te naście lat?
Możemy mówić o tym, że ustawa o transporcie kolejowym jak i Urząd Transportu Kolejowego osiągnęły pełnoletność. 18 lat temu na kształt rynku wpłynęła konieczność dostosowania przepisów krajowych do prawodawstwa Unii Europejskiej. Pojawiły się nowe obszary związane z działaniem UTK takie jak regulacja rynku, licencjonowanie, nadzór czy interoperacyjność. Przez te lata sukcesywnie zmieniało się też podejście branży do zagadnienia bezpieczeństwa. Widzimy to chociażby po zaangażowaniu w projekt Kultury bezpieczeństwa. Jest równie z roku na rok zmniejszający się wskaźnik wypadkowości. W 2020 r. na milion pociągo-kilometrów było mniej niż dwa wypadki, a w latach 2008 – 2011 było to nawet około 4 wypadków na milion pociągo-kilometrów. Wodzimy, że kolej jest bezpieczniejsza. Zmienia się też sam rynek. W 2003 roku w Polsce działało 4 przewoźników pasażerskich oraz 20 towarowych. Po 18 latach mamy 16 aktywnych przewoźników pasażerskich i 84 towarowych.
