W dniu 7 czerwca br. weszło w życie znowelizowane rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej dotyczące praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym.
W dniu 7 czerwca przestało obowiązywać rozporządzenie 1371/2007, dotyczące praw i obowiązków pasażerów. Od tego dnia wiążącym jest rozporządzenie nr 2021/782, które wprowadza wiele zmian dla przedsiębiorstw kolejowych w zakresie obsługi podróżnych. Ponadto dodatkowymi obowiązkami obciążono zarządców infrastruktury, zarządców dworców, sprzedawców biletów oraz operatorów turystycznych. W rozporządzeniu znajdziemy zmiany, które dotknęły wielu elementów.
Wyliczono, że najważniejsze z nich dotyczą:
- doprecyzowania zasad odpowiedzialności przewoźników kolejowych oraz możliwości jej wyłączenia w związku z opóźnieniami pociągów oraz utratą lub odwołaniem połączeń – siła wyższa,
- skrócenia okresu, w którym powinno nastąpić zgłoszenie potrzeby asysty dla osoby z niepełnosprawnością lub o ograniczonej możliwości poruszania się,
- wprowadzenia obowiązkowych szkoleń dla personelu kolejowego w zakresie obsługi osób z niepełnosprawnością i o ograniczonej możliwości poruszania się,
- zasad sprzedaży wspólnych biletów oraz odpowiedzialności przedsiębiorstw kolejowych w związku z ich honorowaniem,
- wzmocnienia uprawnień związanych z przewozem rowerów,
- praw pasażerów w razie wypadku, który miał miejsce podczas korzystania z usług kolejowych i którego wynikiem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia lub utrata albo uszkodzenie bagażu,
- rozpatrywania skarg.
Jak zatem zmiany wpłyną w praktyce na pasażerów, komfort i jakość podróży?
W komunikacie przesłanym przez Ministerstwo Infrastruktury „Lepsza ochrona pasażerów kolei w UE” znajdujemy informację, że celem aktu jest |zapewnienie większej ochrony praw pasażerów w ruchu kolejowym oraz poprawa jakości i efektywności kolejowych usług pasażerskich.
Ostatecznie nowe przepisy zmieniły kilka elementów.
Korzystną zmianą jest skrócenie z 48 h do 24 h czasu wymaganego do zgłoszenia potrzeby uzyskania pomocy/asysty w podróży przez osoby z niepełnosprawnością lub o ograniczonej sprawności ruchowej. Przy czym jednak państwa członkowskie mogą wydłużyć okres powiadomień dotyczących potrzeby pomocy w podróży do maksymalnie 36 godzin przed odjazdem pociągu. Okres przejściowy, w którym możliwe będzie stosowanie wydłużonego czasu zgłoszenia asysty, potrwa maksymalnie do 30 czerwca 2026 roku. Polska nie zdecydowała się na taki okres przejściowy, co oznacza przyjęcie rozwiązania bardziej korzystnego dla tej grupy podróżnych. Dla tej grupy podróżnych kolejną pozytywną zmianą jest wprowadzenie obowiązku szkoleń pracowników przedsiębiorstw kolejowych w zakresie obsługi oraz komunikacji z osobami z niepełnosprawnością.
Nowe prawo nakłada na przedsiębiorstwa kolejowe obowiązek oferowania na swoje połączenia biletów bezpośrednich (definiowanych jako wspólne bilety), z zastrzeżeniem, że przedsiębiorstwa kolejowe powinny współpracować ze sobą w celu oferowania wspólnych biletów na podróże z przesiadkami obejmujące połączenia więcej niż jednego przewoźnika. Rozporządzenie wprowadza również zmiany korzystne dla podróżnych z rowerem. W praktyce oznacza to, że zamawiając nowy tabor lub zlecając jego istotną modernizację przedsiębiorstwa kolejowe uwzględniają obowiązek zapewnienia w nim miejsc do przewozu rowerów. Każdy pociąg zestawiony z takiego taboru powinien mieć minimum 4 miejsca na rowery. Jednak dla miejskich, podmiejskich, regionalnych i międzynarodowych usług kolejowych obowiązek ten wchodzi w życie od 7 czerwca 2025 r.
