Grupa towarów z dominującym udziałem węgla kamiennego odnotowała największy spadek pod względem przewiezionej masy – informuje UTK. W porównaniu z I kwartałem 2023 r., transport węgla kamiennego spadł o ponad 6 mln ton. W pozostałych grupach towarów ten spadek nie był tak duży – wyniósł łącznie 1,7 mln ton.
W I kwartale 2024 r. pociągi towarowe w Polsce przewiozły blisko 54,2 mln ton ładunków. To najniższy kwartalny wynik od II kwartału 2020 r. Zrealizowana przy tym praca przewozowa osiągnęła poziom 14 mld tonokilometrów (w I kw. 2023 r. − 16,1 mld tonokilometrów).
W I kwartale przewieziono jedynie 16,1 mln ton ładunków z grupy węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny, czyli aż o 27,7% mniej w stosunku do I kwartału 2023 r. Udział tej grupy w przewozie ładunków spadł do 30,5% (z 37,1% w I kwartale 2023 r.). Jest to jej najniższy kwartalny wynik w statystykach UTK od 2016 r.
Drugą grupą pod względem przewiezionej masy były rudy metali i inne produkty górnictwa i kopalnictwa. W I kwartale 2024 r. masa przewiezionych ładunków z tej grupy osiągnęła poziom 13,4 mln ton. W porównaniu do I kwartału 2023 r. był to spadek o 4,6%. Udział towarów z tej grupy w przewozach w I kwartale 2024 r. wyniósł 24,7% (w I kwartale 2023 r. było to 23,2%).
W porównaniu z I kwartałem 2023 r., jak również IV kwartałem 2023 r., wzrost odnotowały jedynie grupy:
- chemikalia, produkty chemiczne, włókna sztuczne; produkty z gumy i tworzyw sztucznych; paliwo jądrowe – wzrost o 18,5% (rok do roku) oraz 18,8% (I kwartał 2024 r. do IV kwartału 2023 r.);
- wyroby z pozostałych surowców niemetalicznych – odpowiednio o 54,3% oraz 8,6%;
- sprzęt transportowy – odpowiednio o 14,6% oraz 42,1%.
Są to grupy istotne, których udział w masie przewiezionych towarów był większy niż 0,5%.
W I kwartale 2024 r. – po raz pierwszy w historii statystyk UTK – łączny udział dwóch największych grup towarów (węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny oraz rudy metali i inne produkty górnictwa i kopalnictwa) nie przekroczył 45% ogólnej wielkości wykonanej pracy przewozowej (łączny udział tych grup to 44,1%). Historycznie niski udział (20,2%) miała grupa węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny – przed rokiem kształtował się na poziomie 30,9% (spadek o ponad 10 punktów procentowych). Udział grupy rudy metali i inne produkty górnictwa i kopalnictwa wzrósł z 21,7% w I kwartale 2023 r. do 24% w I kwartale 2024 r. (mimo spadku wykonanej pracy przewozowej).
Trzecią największą grupą ładunków jest koks, brykiety, produkty rafinacji ropy naftowej, gazy wytwarzane metodami przemysłowymi. W I kwartale 2024 r. jej udział w wykonanej pracy przewozowej kształtował się na poziomie 19,3% (18,4% w I kwartale 2023 r.).
Na rynku kolejowych przewozów towarów widać spowolnienie – taki trend utrzymuje się od zeszłego roku. Wyniki również jasno wskazują na zmiany w zakresie struktury ładunków. W porównaniu z wynikami z 2023 r. widać mniejsze zapotrzebowanie na największą grupę towarów z węglem na czele. Dane o przemyśle wskazują na spadki zarówno w zakresie produkcji (w lutym i marcu 2024 r.), jak i sprzedaży tego surowca, które utrzymują się od początku roku. W niektórych miesiącach było to nawet kilkanaście procent spadku rok do roku. Z drugiej strony wzrasta transport chemikaliów i produktów chemicznych, tworzyw sztucznych, a także wyrobów z surowców niemetalicznych czy środków transportu.