Kluczowy projekt – Via Carpatia – to również jedna z najważniejszych tras sieci TEN-T. Droga stanowi korzystne połączenie na osi północ-południe wzdłuż wschodniej granicy UE i integruje struktury transportwe Litwy, Polski, Ukrainy, Słowacji, Węgier, Rumunii, Bułgarii, Turcji i Grecji. Koncepcja stanowi duży potencjał ze względu na perspektywę poszerzenia szlaku o kolejne państwa, m.in. Bałkanów Zachodnich. Dzięki połączeniu z portem Pireus, który stanowi jeden z najważniejszych elementów infrastruktury Morskiego Jedwabnego Szlaku, kraje Trójmorza – z Polską na czele, która obecnie jest hubem przeładunkowych Europy – zyskują ważną pozycję w handlu z Chinami.
Dużą perspektywę dla rozwoju przepływu usług i towarów między Europą Północną, Środkową i Zachodnią stanowi Via Baltica – trasa łącząca Finlandię, Estonię, Łotwę, Litwę i Polskę z krajami Europy Zachodniej. Jest częścią drogi międzynarodowej E67, najważniejszego połączenia drogowego Polski i państw bałtyckich. Eksperci PITD wykazują, że szlak pozwoli zmniejszyć uciążliwość dla otoczenia transportu drogowego, który przemieszcza się ze wschodnich regionów Europy do Niemiec. Co równie istotne, droga stanowi ważny element transportu intermodalnego, ponieważ w Suwałkach krzyżuje się z liniami kolejowymi i międzynarodową trasą Rail Baltica.
Rail Baltica z kolei jest zaprojektowana jako linia szybkiej kolei konwencjonalnej. Obecny plan zakłada przebieg przez Polskę, Litwę, Łotwę, Estonię i Finlandię. Wzdłuż trasy powstanie kilka terminali przeładunkowych. Zdaniem autorów raportu, największe będą w Kownie na Litwie, Salaspils na Łotwie oraz Muuga w Estonii. Realizacja projektu zapewni połączenia multimodalne między transportem morskim, kolejowym i drogowym wśród wszystkich uczestników koncepcji.
Rozwój państw członkowskich opiera się na zasadach zrównoważonego rozwoju ekonomicznego. Za główne priorytety inicjatywy uznaje się poprawę połączeń transportowych i intermodalnych, realizację postulatów europejskiej polityki energetycznej i ekologicznej oraz promowanie biznesowego charakteru projektów. W tym celu powstał Fundusz Inwestycyjny Inicjatywy Trójmorza, który planuje zebranie od 3 do 5 mld euro na uzupełnienie programów unijnych oraz zwiększenie konkurencyjności państw regionu Trójmorza.
Autor: Artur Lysionok
