Każda duża inwestycja zaczyna się od etapu planistycznego. Przysłowiowe wbicie pierwszej łopaty to czynność poprzedzona często wieloletnimi procesami. Co to oznacza w praktyce w przypadku budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego? Dlaczego ważny jest podział na etapy i skrupulatnie przygotowanie inwestycji na samym starcie? I przede wszystkim – czemu to wszystko musi aż tak długo trwać?
Nowoczesne lotnisko, szybkie połączenia kolejowe, drogi szybkiego ruchu skomunikowane z większością miast w Polsce. Każdy z nas chciałby już móc skorzystać z tych udogodnień. Niestety, planowanie i budowa inwestycji takiej, jak Centralny Port Komunikacyjny to długotrwały proces, wymagający czasu i cierpliwości.
Planowanie od A do Z
– Tak jak każda podróż zaczyna się od pierwszego kroku, tak każda inwestycja zaczyna się od dobrego planu. Najważniejszym dla nas dokumentem jest ustawa o CPK, a także tzw. program wieloletni CPK – mówi Minister Marcin Horała, pełnomocnik rządu ds. CPK. Program Wieloletni to dokument mający na celu zapewnienie podstaw funkcjonowania, planowania i finansowania Programu CPK. „Program inwestycyjny Centralny Port Komunikacyjny. Etap I. 2020-2023” został przyjęty przez Radę Ministrów w październiku 2020 r. – Ten program to praktyczny wyraz determinacji rządu do realizacji CPK. Dotyczy on pierwszego z etapów przygotowań do budowy CPK, ale zaraz po jego zakończeniu pojawi się nowa odsłona dokumentu na kolejne lata trwania inwestycji – dodaje Minister Horała.
Etap I obejmuje działania wstępne – w szczególności związane z planowaniem oraz opracowaniem założeń projektowych. Także – wykupem gruntów pod realizację inwestycji. Podział na etapy, szczególnie jeśli pracuje się w reżimie finansów publicznych, jest uzasadniony, a wręcz niezbędny. Zasadniczym celem jest szczegółowe zdefiniowanie zakresu i skali inwestycji, przyjęcie optymalnych rozwiązań odnośnie możliwych wariantów realizacji przedsięwzięcia. Nie mniej istotne jest określenie optymalnego planu jego realizacji, szczegółowych harmonogramów, jak i budżetów poszczególnych projektów, a także określenie sposobu ich finansowania, w tym ze środków publicznych.
Otwartość na dialog
– Ważne jest, aby uświadomić sobie konieczność wyodrębnienia etapu przygotowawczego. Przyjęty podział realizacji programu CPK na etapy wynika z kilku powodów. Najważniejszym z nich jest to, że zgodnie z najlepszymi praktykami realizacji tego typu inwestycji, pierwszym etapem jest faza przygotowawcza, obejmująca co najmniej etap planowania i opracowania założeń projektowych – mówi Konrad Majszyk, Rzecznik prasowy Spółki CPK.
Wynika to przede wszystkim z faktu, że najwięcej potencjalnych oszczędności na tego typu projektach wiąże się z etapami planowania i projektowania. W miarę postępów (przejście na etap wykonawczy) potencjał uzyskiwania oszczędności zmniejsza się bowiem znacząco. Dodatkowo każda decyzja musi być wcześniej poddana nie tylko ocenie ekspertów, ale również środowisk lokalnych, które mają pełne prawo do wnoszenia swoich uwag. Taka otwartość na dialog oznacza dłuższe procedury i tym samym przesunięcie w czasie zakończenia poszczególnych etapów inwestycyjnych.