Transformacja energetyczna staje się faktem, a osiągnięcie neutralności klimatycznej przez sektor kolejowy jest na wyciągnięcie ręki. Czynnikiem, który może zadecydować o powodzeniu tych zamierzeń jest elastyczność sieci elektroenergetycznych. Zintegrowane instalacje oferujące wytwarzanie, magazynowanie oraz dystrybucję zielonej energii dla kolei mogą odegrać kluczową rolę w tym procesie.
PGE Energetyka Kolejowa, we współpracy z przewoźnikami kolejowymi, realizuje program Zielona Kolej®, którego celem jest zapewnienie do 2030 r. 85-proc. udziału czystej energii pochodzącej z OZE w kolejowym miksie energetycznym. To rozwiązanie szczególnie pożądane w obliczu coraz większych oczekiwań pasażerów w zakresie zrównoważonego transportu.
Specyfika dostaw energii elektrycznej dla sektora kolejowego charakteryzuje się jednak dużą liczbą odbiorów w ruchu, generujących peak’owe obciążenia podstacji trakcyjnych. Jedną z odpowiedzi na te wyzwanie mogą być zintegrowane instalacje energetyczne, oferujące „w pakiecie” wytwarzanie czystej energii ze źródeł odnawialnych, jej magazynowanie lub przetwarzanie w procesie elektrolizy w zielony wodór oraz efektywną dystrybucję z wykorzystaniem dwukierunkowych podstacji trakcyjnych. Sieć takich instalacji, tworzonych na terenie podstacji trakcyjnych, nie tylko poprawi efektywność wykorzystania i bezpieczeństwo dostaw energii dla sektora, ale także przyspieszy moment zredukowania do zera emisji CO2 na kolei.
Przykładem takiego rozwiązania są należące do PGE Energetyka Kolejowa instalacje w Garbcach pod Wrocławiem. Znajduje się tam największy w Europie magazyn energii na potrzeby trakcji kolejowej. Gromadząc energię w czasie wysokiej generacji i oddając ją do sieci trakcyjnej w momencie największego zapotrzebowania, magazyny redukują skrajne obciążenia sieci, wspierają bezpieczeństwo jej pracy, a także poprawiają parametry jakościowe energii elektrycznej. Ogólnokrajowa sieć takich magazynów pozwoliłaby także efektywnie wykorzystywać energię z rekuperacji.
Na 360 podstacjach trakcyjnych PGE Energetyka Kolejowa pracuje 11 000 m2 paneli fotowoltaicznych, produkując ponad 2GWh czystej energii rocznie. Produkowana z OZE energia może być wykorzystywana także do produkcji zielonego wodoru w procesie elektrolizy. Pilotażowe instalacje tego typu już funkcjonują w Garbcach. Pociągi napędzane wodorem mogą być odpowiedzią na potrzebę dekarbonizacji kolei bez ponoszenia wysokich kosztów elektryfikacji torów.
Celem PGE Energetyka Kolejowa, wpisującym się w strategię Polskiej Grupy Energetycznej, jest budowa siatki instalacji energetycznych, oferujących usługi wytwarzania, magazynowania i dystrybucji. Ich funkcjonowanie zwiększy elastyczność i stabilność pracy sieci elektroenergetycznych. Przy wsparciu potencjału Grupy PGE z pewnością pomoże także w osiągnięciu zakładanych celów energetycznych na polskiej kolei.
Autor: Sylwester Szczensnowicz,
prezes zarządu
PGE Energetyka Kolejowa S.A.