Podobnie jak w przypadku wielu obszarów rynku, Covid-19 ma ogromny i daleko idący wpływ na działalność wszystkich podmiotów sektora kolejowego – nie tylko pod względem liczby pasażerów.
Z badań przeprowadzonych przez firmę Rail Safety & Standards Board w Wielkiej Brytanii wynika, że liczba pasażerów w przewozach krajowych spadła w pewnym momencie do zaledwie 4% – należy podkreślić, że sytuacja ta przedstawia się podobnie w większości krajów Europy
Podczas gdy sytuacja zmienia się jak w kalejdoskopie, a kolejne fale wirusa powodują zakłócenie funkcjonowania wszystkich gospodarek Unii Europejskiej, warto zaznaczyć, że trendy które ukształtują się w tym trudnym czasie, niewątpliwie rzutować będą na kolejne miesiące nawet gdy wszystko zacznie wracać do normalności. Oznacza to, że operatorzy kolejowi na całym świecie muszą znaleźć sposoby nie tylko na zapewnienie ciągłej operacyjności i zadowalającego poziomu usług, lecz także utrzymać rentowność w nadchodzących latach.
Sektor kolejowy powinien skupić się teraz na trzech obszarach – ochrona pasażerów i pracowników, przywrócenie zaufania do swoich usług oraz zapewnienie bezpiecznego środowiska w pociągu. Bezpieczeństwo zarówno pasażerów, jak i pracowników jest oczywiście najważniejsze. Kluczowym jest, aby te grupy nie tylko były chronione, ale także widziały wyraźne dowody na to, że środowisko, w którym się znajdują – w pracy lub w podróży, jest najlepiej chronione przed zagrożeniami płynącymi z Covid-19.
Kluczowe znaczenie dla spowolnienia rozprzestrzeniania się Covid-19 (a nawet jakiegokolwiek innego stanu zakaźnego) ma zapewnienie, że nosiciele, bez względu na to czy wykazują objawy – nie są w stanie wejść na obszary, w których mogą zbliżyć się do innych osób i przenosić chorobę w jakimkolwiek dystansie społecznym. Precyzyjne badania medyczne wszystkich osób w celu ustalenia, czy są nosicielami Covid-19 nie są możliwe w warunkach transportu kolejowego ani w rzeczywistości w przypadku jakichkolwiek innych obszarów niż medyczne, ze względu na czas potrzebny na analizę próbek. Jednakże nadal można zrobić wiele, aby zminimalizować ryzyko wejścia osób zakażonych na stację oraz do pociągów.
Kluczowe jest wczesne wykrywanie potencjalnie zarażonych osób
Aby temu zaradzić, wiele przedsiębiorstw sektora kolejowego i zarządców stacji kolejowych przeprowadza „skanowanie” podróżnych w ciągach komunikacyjnych polegające na pomiarze temperatury odsłoniętych części ciała. Wykorzystywane są kamery termowizyjne, odpowiedni software oraz programy do analizy. Często wiąże się to z wdrożeniem sztucznej inteligencji wideo (AI), która opiera się na termograficznej, inteligentnej kamerze. Pozwala ona wykryć wysoką temperaturę poprzez konwersję promieniowania podczerwonego i wykonaniu obliczeń za pomocą modelu algorytmu pomiarowego.
Każdego pasażera wykazującego wysoką temperaturę można następnie ponownie sprawdzić za pomocą termometru i ewentualnie zabronić mu dalszego podróżowania, jeśli zostanie to potwierdzone. Tego rodzaju badanie na obecność gorączki, pozwala na scanowanie do 15 osób na sekundę, wyświetlając wyniki w ciągu 0,5 sekundy. Systemy są w stanie poradzić sobie nawet z bardzo ruchliwymi – tłocznymi momentami na stacjach.
Podobnie, system rozpoznawania twarzy oparty na sztucznej inteligencji może natychmiast wykryć, czy osoby wchodzące na stację lub inny obszar o ograniczonym dostępie noszą wymaganą ochronę twarzy. System potrafi wygenerować uprzejme przypomnienie, aby zakryć usta i nos, a nawet jest w stanie uniemożliwić przejście dalej przez stację (np. blokując otwarcie bramki), dopóki pasażer nie posiada wymaganej ochrony.
Rosnąca rola robotów
W niektórych hubach transportowych roboty humanoidalne, takie jak robot Pepper firmy Softbank, są wdrażane w celu przeprowadzenia procesu skanowania przy wejściu. Komunikat jest wyświetlany z przodu robota, jeśli zostanie zidentyfikowana osoba, która nie nosi maski, wyświetlane jest przypomnienie lub jeśli zostanie wykryta wysoka temperatura. Roboty mogą oczywiście pracować bezpiecznie i są odporne na zagrożenia, na jakie narażony byłby człowiek badający wchodzących podróżnych.
Idąc dalej, technologia rozpoznawania twarzy może być wykorzystywana do śledzenia osób, o których wiadomo, że znajdowały się w określonym miejscu na stacji. Jeśli później okaże się, że znajdowały się w pobliżu zarażonej osoby – system pozwala na analizę potencjonalnego zagrożenia dla innych pasażerów oraz przebieg podróży danego pasażera.
Wszystkie te rozwiązania mogą być wspierane przez technologie oraz urządzenia Advantech, takie jak systemy NVIDIA Jetson AI firmy, które są idealne do systemów Edge AI wykorzystujących rozpoznawanie twarzy z wielu kamer. Kamery termowizyjne do rozpoznawania posiadania przez podróżnych maski oraz skanowanie temperatury (wykrywanie gorączki). Sztuczna inteligencja oferuje ogromny potencjał, jeśli chodzi o wrażenia podróżnych i ich oczekiwania. Dzisiejszy pasażer nie chce spędzać czasu w kolejce po bilety, aby uzyskać informacje lub inne powiązane usługi. Użycie sztucznej inteligencji do rozpoznawania twarzy może znacznie przyspieszyć proces płatności i wystawiania biletów. Komputery przemysłowe typu fanless są szeroko stosowane wraz z technologiami sztucznej inteligencji do zastosowań takich jak punkty kontroli pasażerów, automatycznego pobierania opłat czy też interaktywne kioski do zakupu biletów.
Projekty są rezlizowane na całym świecie – szeroko stosowane w systemach metra w Hongkongu, Singapurze, a także w metrze w Waszyngtonie.
Ochrona zarówno personelu, jak i pasażerów
Jest rzeczą oczywistą, że wszystkie te technologie są w równym stopniu odpowiednie dla firm sektora kolejowego – do wykorzystania w całej infrastrukturze stacji, budynkach biurowych czy serwisu, centrach kontroli, pokojach monitoringu itp. Systemy pomagają ograniczyć transmisję wirusa, wykrywając potencjalnie zainfekowane osoby. Pozwala to na ograniczenie ryzyka dla innych pracowników oraz, w przypadku pojawienia się infekcji w konkretnej jednostce – utrzymać ciągłość operacyjną. Obecnie ochrona personelu przechodzi na wyższy poziom i nie ogranicza się już tylko do uniemożliwienia dostępu zakażonym osobom do innych ludzi bądź infrastruktury. Należy dokładnie rozważyć wszelkie działania, które można podjąć w celu wyeliminowania bezpośredniego kontaktu operatora kolejowego i personelu stacji z potencjalnie zakażonymi powierzchniami i przedmiotami.
W wielu krajach są obecnie używane specjalistyczne roboty czyszczące. Dezynfekują obszary w których przebywają pasażerowie i personel, zarówno w pociągach, jak i na stacjach oraz w innych miejscach infrastruktury. Roboty mogą pracować prawie nieprzerwanie, a także we wcześniej zaprogramowanych obszarach czy zadaniach. Ich użycie można rozważyć do innych funkcji, takich jak informacja dla pasażerów czy nawet sprzedaż biletów – bez ryzyka infekcji operatora i pracowników stacji.
Utrzymywanie pasażerów w bezpiecznej odległości od personelu i siebie nawzajem ma kluczowe znaczenie dla zminimalizowania rozprzestrzeniania się infekcji. Najbardziej narażone są miejsca gromadzenia się potoków podróżnych – wejścia na stację oraz moment wsiadania do pojazdu. Klienci mają teraz możliwość skorzystania z procesu „samodzielnej odprawy”, dzięki któremu nie muszą okazywać biletu przy każdej kontroli biletów. Mogą po prostu wsiąść do pociągu, znaleźć miejsce, a następnie potwierdzić numer miejsca za pomocą aplikacji. Numer wagonu, w którym siedzi pasażer można automatycznie rozpoznać dzięki technologii BEACON. Po dokonaniu odprawy konduktor w pociągu otrzymuje w czasie rzeczywistym informację i numer klienta na terminalu mobilnym, umożliwia to sprawdzenie biletu bezpośrednio na jego urządzeniu bez konieczności osobistego proszenia klienta o pokazenie biletu.
Zapewnienie dystansu społecznego
Innym sposobem na zapewnienie bezpieczeństwa ludziom i przestrzegania wymogów dotyczących dystansu społecznego jest wykorzystanie liczników osób do śledzenia poziomu obłożenia w poczekalniach i wagonach. Mogą opierać się one na technologii podczerwieni lub dedykowanych systemach wideo, które mogą łączyć się z komputerami pokładowymi opartymi na AI lub komputerami pokładowymi ITA w celu monitorowania obłożenia. System automatycznie generuje alert np. w postaci zapowiedzi głosowej, jeśli poziom maksymalny zostanie przekroczony.
Dla wszystkich tych zastosowań Advantech jest w stanie dostarczyć zarówno wymagane systemy komputerowe, jak i we współpracy z globalną siecią wiodących w branży partnerów, kompatybilne technologie, takie jak kamery termowizyjne, przełączniki sieciowe, punkty dostępowe Wi-Fi, serwery portów, routery komórkowe, a także oprogramowanie do rozpoznawania twarzy, aplikacje do monitorowania temperatury, system śledzenia zakażonych pacjentów oraz systemy zliczające do monitorowania dystansu społecznego. Advantech wprowadza także nowe rozwiązania do komputerów z panelami dotykowymi, aby miały one właściwości przeciwbakteryjne poprzez zastosowanie srebra zamiast miedzi jako składnika aktywnego w najnowszej technologii ekranu dotykowego, Antimicrobial Corning® Gorilla® Glass.
Strategia co-creation
Naszą odpowiedzią na wyzwanie, jakim jest zapewnienie odpowiednich rozwiązań technologicznych, jest strategia, którą nazwaliśmy „współtworzeniem” – Co-Creation. Ma ona na celu uproszczenie naszym partnerom ścieżki cyfryzacji rozwiązań – skraca czas potrzebny na wdrożenie, redukuje koszty oraz ryzyka.
W sektorze kolejowym, podobnie jak wszędzie indziej, osiąga się to poprzez zbudowanie ekosystemu partnerów, którzy dzięki swojemu „know how” posiadają oprogramowanie niezbędne do stworzenia rozwiązań opartych na sprzęcie Advantecha. Tworząc gotowe do implementacji rozwiązania – pakiety hardware + software – znacząco skracamy czas potrzebny na działanie nowego rozwiązania. Finalne dostosowanie systemu do indywidualnych potrzeb klienta, jest ostatnią częścią całego projektu – wpieraną przez Advantech oraz partnera który dostarcza software. Taki model pozwala oszczędzić czas oraz obniża koszty projektowania, integracji oraz ostatecznego wdrożenia.
Alicja Strzemieczna
CEE Regional Sales Manager of Advantech Europe
Industrial IoT / Smart Infrustructure Europe
Sector Lead
