W dniu 13 lipca 2018 roku weszła w życie ustawa z dnia 1 marca 2018 roku o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, która określa zasady i tryb przeciwdziałania. Jednym z obowiązków, które miały wejść w życie po upływie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy jest rejestr beneficjentów rzeczywistych.
13 października 2019 roku powstał Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych, który jest systemem teleinformatycznym służącym przetwarzaniu informacji o beneficjentach rzeczywistych spółek.
Zgodnie z ustawą beneficjentem rzeczywistym jest osoba fizyczna sprawująca bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad klientem poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez klienta lub osobę fizyczną, w imieniu których są nawiązywane stosunki gospodarcze lub przeprowadzana jest transakcja okazjonalna.
Klientem jest osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której instytucja obowiązana świadczy usługi lub dla której wykonuje czynności wchodzące w zakres prowadzonej działalności zawodowej, w tym z którą instytucja obowiązana nawiązuje stosunki gospodarcze, lub na zlecenie której przeprowadza transakcję okazjonalną.
W przypadku podmiotu będącego osobą prawną są to:
- osoba fizyczna będąca udziałowcem lub akcjonariuszem, której przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji tej osoby prawnej
- osoba fizyczna dysponująca więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym klienta, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu
- osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji klienta, lub łącznie dysponująca więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie klienta, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu
- osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad klientem poprzez posiadanie w stosunku do tej osoby prawnej uprawnień w rozumieniu ustawy o rachunkowości
- osoba fizyczna zajmująca wyższe stanowisko kierownicze – jeżeli nie można ustalić tożsamości osób fizycznych określonych powyżej (lub są co do tego wątpliwości)
W przypadku klienta będącego trustem:
- założyciela
- powiernika
- nadzorcę, jeżeli został ustanowiony
- beneficjenta lub inną osobę sprawującą kontrole nad trustem
W przypadku klienta będącego osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, wobec którego nie stwierdzono przesłanek lub okoliczności mogących wskazywać na fakt sprawowania kontroli nad nim przez inną osobę fizyczną, przyjmuje się, że taki klient jest jednocześnie beneficjentem rzeczywistym.
Obowiązek zgłaszania informacji o beneficjentach rzeczywistych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych oraz aktualizacji danych został nałożony na:
- spółki jawne
- spółki komandytowe
- spółki komandytowo-akcyjne
- spółki z o.o.
- spółki akcyjne, z wyjątkiem spółek publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego obrotu
Spółki wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego do dnia 13 października 2019 r., mają 6 miesięcy tj. do dnia 13 kwietnia 2020 r. na dokonanie zgłoszenia.
Spółki powstałe po dniu 13 października 2019 r. mają termin 7 dni od dnia wpisu do KRS, na dokonanie zgłoszenia do Rejestru, a w przypadku dokonania zmiany przekazanych informacji – w terminie 7 dni od ich zmiany. Zgłoszenia do Rejestru może dokonać wyłącznie osoba uprawniona do reprezentacji Spółki.
Informacje podlegające zgłoszeniu do Rejestru to:
