Wzmocnienie uprawnień prezesa UTK oraz zapewnienie przejrzystości przepływów finansowych i rozliczeń między zarządcami infrastruktury i przewoźnikami kolejowymi – to tylko część z kilku zmian, które zawarte zostały w przyjętym dziś przez rząd projekcie nowelizacji ustawy o transporcie kolejowym.
Proponowane zmiany dostosowują polskie przepisy do prawa unijnego. Po nowelizacji kolej stać się ma bardziej konkurencyjna, a krajowy rynek usług kolejowego transportu pasażerskiego zostanie otwarty na przewoźników z innych państw Unii Europejskiej.
O jakich zmianach mówimy?
Wzmocniono niezależność i bezstronność zarządcy infrastruktury kolejowej (chodzi np. o PKP Polskie Linie Kolejowe SA).
Zaproponowano m.in.:
- ograniczenie możliwości wywierania wpływu na zarządcę infrastruktury przez innych uczestników rynku kolejowego, w szczególności przez przewoźników kolejowych (np. Intercity, Cargo) lub podmioty sprawujące kontrolę nad tymi przewoźnikami;
- zakaz łączenia określonych funkcji lub zajmowania stanowisk jednocześnie u zarządcy infrastruktury kolejowej i przewoźnika kolejowego;
- ograniczenie możliwości zlecania zadań zarządcy infrastruktury innym podmiotom.
Zapewniono przejrzystość przepływów finansowych i rozliczeń między zarządcami infrastruktury i przewoźnikami kolejowymi.
Zaproponowano m.in.:
- zakaz wzajemnego udzielania pożyczek między zarządcą a przewoźnikiem kolejowym;
- obowiązek prowadzenia przez zarządcę szczegółowej dokumentacji dotyczącej współpracy handlowej i powiązań kapitałowych z innymi podmiotami wchodzącymi w skład tego przedsiębiorstwa.
Poprawiono efektywność i przejrzystość udostępniania infrastruktury.
Wprowadzono m.in.:
- możliwość prowadzenia negocjacji dotyczących opłat za dostęp do infrastruktury kolejowej;
- zmiany dotyczące monitorowania punktualności oraz rekompensat związanych z opóźnieniem pociągu;
- obowiązek współpracy i informowania innych zarządców infrastruktury, jeśli wystąpią zakłócenia, które mogą mieć wpływ na ruch transgraniczny na infrastrukturze kolejowej.
Wzmocniono uprawnienia prezesa Urzędu Transportu Kolejowego.
Uzupełniono je o:
- możliwość żądania od zarządcy informowania o braku zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej;
- nadzór nad negocjacjami związanymi z opłatą za dostęp do infrastruktury oraz nad zawieraniem i wykonywaniem umowy dotyczącej współpracy zarządcy infrastruktury i przewoźnika;
- przeprowadzanie lub inicjowanie audytów oraz żądanie określonych informacji dotyczących rozdziału rachunkowości.
Nowe rozwiązania mają wejść w życie po 2 miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, (z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać z dniem następującym po dacie ogłoszenia).
