Z uwagi na charakter potrącenia opartego na art. 498 Kc, do końca roku 2020 nie było możliwości uznania kompensat wielostronnych (umownych) za dopełnienie obowiązków związanych z zapłatą w obligatoryjnym mechanizmie podzielonej płatności, co z początkiem roku 2021 uległo zmianie. Ponadto, możliwe było potrącenie wyłącznie wymagalnych wierzytelności, co nie wpływało pozytywnie na płynność finansową podatników. Od początku roku w tym zakresie przedsiębiorcy uzyskali znacznie większe możliwości, ale nie ma dowolności, bowiem nie tylko należy spełnić wymagania prawa cywilnego, ale też należy całość dobrze udokumentować z uwagi na wymagania prawa podatkowego jak i przepisów karnych skarbowych.
Podsumowując, mechanizm podzielonej płatności, czyli split paymnet, jest de facto mechanizmem dla przedsiębiorców obojętnym finansowo i stosunkowo wygodnym. Nadto ma cechy zabezpieczające i zarazem systemowo zmusza do odkładania środków na wydzielonym rachunku, co zmniejsza problem z regulowaniem podatku VAT. Ma też swoje niedogodności, ale wyraźnie widać, że ustawodawca podatkowy raczej dąży w tym zakresie do uproszczeń i ułatwień, a nie do zwiększania fiskalizmu. Nie da się tak powiedzieć o innych zmianach, ale to już tematy na inne opracowania.
Mariusz W. Gotowicz
Doradca Podatkowy, Prezes Spółki Doradztwa Podatkowego KDP GOTOWICZ Sp. z o.o. w Bydgoszczy
