Okres jesienno – zimowej przerwy w prowadzeniu ruchu pociągów jest czasem intensywnych prac utrzymaniowo – remontowych. Dokonywane są pielęgnacyjne zabiegi korekcyjne roślinności w pasie wzdłuż linii kolejowych, wymiany nawierzchni lub inne naprawy. Celem jest przygotowanie systemów dawnych kolei dojazdowych do pracy w okresie wiosenno – letniego szczytu przewozowego. Prace takie prowadzone są także przez Pomorskie Towarzystwo Miłośników Kolei Żelaznych w Gdyni, operatora Żuławskiej Kolei Dojazdowej.
Obecnie prowadzona są prace na linii kolejowej Prawy Brzeg Wisły – Sztutowo. Obejmują one wycinkę roślinności w pasie kolejowym oraz naprawę nawierzchni. W planach na najbliższy czas jest remont dwóch przejazdów kolejowo – drogowych oraz odcinkowa wymiana najbardziej zużytej nawierzchni torowej. Rozpoczęcie ruchu przewoźnik i jednocześnie zarządca infrastruktury tradycyjnie przewiduje na 1 maja 2020r. Regularny ruch weekendowy rozpocznie się od czerwca, a ruch codzienny, od pierwszego dnia letnich wakacji.
Koleje wąskotorowe w Polsce to 23 niezależne systemy, w większości wywodzące się z dawnego przedsiębiorstwa PKP. Obecnie operatorami tych systemów są jednostki samorządów terytorialnych, albo organizacje społeczne (stowarzyszenia, fundacje).
Krajowe koleje wąskotorowe funkcjonują wyłącznie w ruchu turystycznym. Jako, że większość systemów wąskotorowych pochodzi z końca XIX i początku XX wieku, same w sobie stają się celem turystycznych wyjazdów. Ich popularność stale rośnie, czego wybitnie dowodzą statystyki przewozu podróżnych. Z wyjątkiem Kolei Wąskotorowej w Rudach na Śląsku, która prowadzi ruch całoroczny, pozostałe systemy prowadzą działalność przewozową wyłącznie sezonowo.
Według aktualnego stanu, w Polsce prowadzony jest ruch na łącznej długości 486 km. Z tej liczby 426 km to linie kolejowe wyodrębnione z PKP SA, 60 km to linie dawnych tzw. kolei leśnych, podległych resortowi leśnictwa. 95 km linii ma rozstaw szyn 1000 mm, 27 – 785 mm, 314 km – 750 mm, 50 km – 600 mm. Nawierzchnię stanowi w większości tor ułożony z szyn typu lekkiego, wąskotorowego, stopniowo zastępowany szynami cięższymi (S42 czy nawet S49). Stan toru jest różny – na większości kolei dokonywane są na bieżąco prace utrzymaniowe i naprawy awaryjne, jednakże na kilku systemach przeprowadzono na różnej procentowo długości sieci naprawę główną toru (np. Nadmorska Kolej Wąskotorowa z siedzibą w Gryficach, gdzie w latach 2011-2013 przeprowadzono kompleksowy remont odcinka od Niechorza do Gryfic, połączony z modernizacją obiektów infrastruktury pasażerskiej).
Autor: Bartłomiej Buczek,
członek zarządu PKP SKM w Trójmieście
