W trakcie Europejskiego Roku Kolei zachęcaliśmy „Wybierz kolej!” Jednym z najważniejszych argumentów jest to, że kolej pozwala zrealizować ambitne cele polityki klimatycznej Unii Europejskiej. Dlatego też warto również przypomnieć nieco starsze hasło „Tiry na tory”.
Wraz z rosnącą popularnością przewozów intermodalnych, również wzrasta liczba przewożonych koleją naczep i przyczep samochodowych. Jednak skala wzrostów i porównanie z innymi państwami pokazuje, że ten rodzaj przewozów to nadal niewykorzystany potencjał.
Cele klimatyczne a transport towarów w Europie
Problem nadmiernych emisji generowanych przez transport drogowy jest przez Komisję Europejską szczególnie analizowany. Komisja podjęła szereg działań w celu powstrzymania lub odwrócenia tych negatywnych procesów. W Europejskim Zielonym Ładzie przyjęto twarde założenia zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych. Udział transportu w emisji gazów cieplarnianych w Polsce wynosi 17,6%. Warto zaznaczyć, że transport drogowy odpowiada za 92,3% emisji gazów cieplarnianych w ogólnej wartości emitowanej przez wszystkie gałęzie transportu w Polsce. Transport kolejowy generuje jedynie ok. 0,4% emisji.
Zgodnie z założeniami Europejskiego Zielonego Ładu istotna jest redukcja gazów cieplarnianych związanych z transportem. Przed państwami członkowskim Unii Europejskiej postawiony został jeden wspólny cel, zgodnie z którym Europa ma stać się do 2050 r. pierwszym kontynentem neutralnym klimatycznie. Od lat masa ładunków przewożonych transportem drogowym rośnie w porównaniu z masą przewożoną transportem kolejowym. Trend ten widoczny jest nie tylko w Polsce, ale i w innych państwach UE. Według danych Eurostat1 w 2019 r.
76,3% pracy przewozowej, wykonanej ogółem w transporcie towarów w Europie, zrealizowane zostało w transporcie drogowym, a 17,6% w transporcie kolejowym. Rośnie też liczba samochodów ciężarowych. Z badania Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Pojazdów (ACEA)2 wynika, że po drogach UE jeździ 6,2 mln ciężkich i średnich pojazdów użytkowych, których średni wiek wynosi 13 lat. Prawie 98% tych samochodów jest zasilanych olejem napędowym, a jedynie 0,04% (2300 sztuk) to pojazdy mające zerową emisję. Obserwujemy również systematyczny wzrost udziału przewozów intermodalnych w rynku transportowym, który w kontekście celów Europejskiego Zielonego Ładu jest pozytywnym trendem.
W kontenerach transportowane są różne grupy ładunków:
od wysokoprzetworzonych do masowych. Konteneryzacja ładunków staje się coraz bardziej popularna ze względu na szerokie możliwości, jakie daje zastosowanie kontenera w przewozie z wykorzystaniem różnych gałęzi transportu. W Polsce kontenery stanowią główną jednostkę w transporcie intermodalnym – ich udział w ogólnej liczbie intermodalnych jednostek transportowych przewiezionych koleją na koniec 2020 r. wyniósł 95,6%. Największy udział w przewozach maja kontenery 20- i 40-stopowe.
W transporcie intermodalnym koleją przewożone są też naczepy i przyczepy samochodowe, lecz ich udział stanowi jedynie 2,4% ogólnej liczby przewiezionych jednostek. Dzięki swoim praktycznym właściwościom, przewóz koleją naczep i przyczep samochodowych może być dobrym rozwiązaniem dla firm logistycznych, które dopiero wchodzą na rynek europejskich przewozów kombinowanych.