Bartosz Konopacki, Biuro prasowe NCBR, oraz Marek Palka, Koordynator ds. transportu i inżynierii mechanicznej, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
W obecnej perspektywie finansowej, w porównaniu do poprzedniej, większy nacisk został położony na rozwój szeroko rozumianej przedsiębiorczości i innowacyjności. Realizowany wcześniej Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka kontynuowany jest dziś jako Program Operacyjny Inteligentny Rozwój. Oferuje wsparcie badań naukowych, innowacji i rozwoju technologicznego przedsiębiorstw oraz konsorcjów przedsiębiorstw, a także wspiera wspólne działania przedsiębiorstw z różnymi instytucjami naukowymi.
W latach 2008 -2017 NCBR przekazało łącznie ok. 2,2 mld zł na dofinansowanie innowacyjnych projektów transportowych (o wartości ponad 3 mld zł). Niemal połowa z nich została przekazana w ramach programów krajowych, 17% w ramach PO IG, a 14% w ramach PO IR.Jeżeli chodzi o dofinansowanie innowacyjnych rozwiązań na kolei, to do dziś 67 projektów otrzymało łączne 190 mln zł, co wobec zsumowanej wartości projektów wynoszącej 377 mln zł, oznacza, że NCBR sfinansowało je w połowie. W ramach PO IG przekazano 5,5 mln zł, natomiast w ramach PO IR – 55 mln zł. W ramach obecnej perspektywy środki na inwestycje kolejowe pochodzić mogą z trzech źródeł: dedykowanego branży kolejowej Programu sektorowego INNOTABOR, popularnego konkursu NCBR tzw. Szybkiej Ścieżki (dla wszystkich przedsiębiorców, zatem również tych z branży kolejowej) oraz z zaplanowanego do uruchomienia wspólnego przedsięwzięcia NCBR i PKP PLK SA, polegającego na wsparciu badań naukowych i prac rozwojowych w obszarze infrastruktury kolejowej pn. Badania i Rozwój w Infrastrukturze Kolejowej – BRIK (przewidywana alokacja 50 mln zł). Najważniejszym mechanizmem wsparcia innowacji na kolei jest program INNOTABOR. Program finansowany jest ze środków w ramach Działania 1.2 „Sektorowe programy B+R” Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (PO IR). Jego celem jest wzrost innowacyjności i konkurencyjności polskiego przemysłu taboru szynowego w perspektywie roku 2023. NCBR przeprowadziło już pierwszy konkurs, w wyniku którego dofinansowanie w łącznej kwocie ok. 156 mln zł uzyskało 13 projektów, m.in.:
• pierwsza na świecie 4-osiowa lokomotywa z zaawansowanymi spalinowo-elektrycznymi wielosystemowymi układami napędowymi,
• wysokowydajna technologia jazdy beztrakcyjnej tramwaju, bez konieczności ingerencji w infrastrukturę liniowa oraz budowa prototypu pierwszego tego typu pojazdu w Polsce,
• prototyp spalinowego zespołu trakcyjnego nowej generacji,
• nowatorski, wysokosprawny, wielosystemowy, układ napędowy i zasilania do elektrycznych zespołów trakcyjnych,
• proekologiczny wagon do przewozu skroplonych produktów gazowych,
• tramwaje nowej generacji,
• nowoczesny tramwaj pomiarowy do pomiarów parametrów i oceny stanu infrastruktury. Projekty te będą realizowane do 2021 r., dlatego dziś jest za wcześnie aby oceniać ich efekty. Planowane są dwie kolejne edycje konkursu INNOTABOR. Pi e r ws z a z ni c h zostanie ogłoszona w połowie 2018 r.
