OBOWIĄZKI PRACODAWCY W ZAKRESIE AUTORYZACJI PRACOWNIKÓW
Zgodnie z § 42 ust. 1 rozporządzenia w sprawie pracowników, warunkiem dopuszczenia pracowników do wykonywania czynności na danym stanowisku kolejowym jest uzyskanie przez nich autoryzacji przeprowadzanej przez pracodawcę. Zgodnie z § 42 ust. 2 tego rozporządzenia, autoryzację przeprowadza się:
- przed dopuszczeniem do wykonywania samodzielnie czynności na danym stanowisku kolejowym;
- w przypadku zmiany miejsca pracy, typu pojazdu kolejowego lub gdy przerwa w pracy na danym stanowisku kolejowym trwała dłużej niż 6 miesięcy;
- w przypadku wprowadzenia zmian organizacyjnych lub technicznych mających wpływ na sposób wykonywania czynności na danym stanowisku kolejowym.
Zgodnie z § 42 ust. 3 rozporządzenia, uzyskanie autoryzacji powinno być poprzedzone przeszkoleniem praktycznym na stanowisku w miejscu pracy. Pracodawca przeprowadza autoryzację, uwzględniając doświadczenie zawodowe pracownika oraz warunki w miejscu pracy.
Z § 42 ust. 4 rozporządzenia wynika, że do zakresu autoryzacji dla stanowiska kierownika pociągu należy dodatkowo sprawdzenie:
- wykonania obowiązkowych jazd w czynnej kabinie pojazdu kolejowego z napędem, z czego, o ile to możliwe, dwie należy wykonać między zmrokiem a świtem;
- znajomości odpowiednio infrastruktury kolejowej lub bocznic kolejowych według programu ustalonego przez pracodawcę.
W § 42 ust. 5 rozporządzenia wskazuje się, że to na pracodawcy spoczywa obowiązek przeprowadzenia okresowej kontroli znajomości odpowiednio infrastruktury kolejowej lub bocznic kolejowych przez pracowników zatrudnionych m.in. na stanowisku kierownika pociągu.
WAŻNOŚĆ AUTORYZACJI
Rozporządzenie nie reguluje częstotliwości przeprowadzania przez pracodawcę okresowej kontroli znajomości odpowiednio infrastruktury kolejowej lub bocznic kolejowych. W § 42 ust. 2 rozporządzenia wyraźnie określono sytuacje, w których należy dokonać autoryzacji, natomiast § 42 ust. 3 rozporządzenia nakłada się obowiązek zapewnienia utrzymania stosownej znajomości infrastruktury. Dla zapewnienia właściwego poziomu bezpieczeństwa transportu kolejowego, pracodawca powinien uregulować te kwestie w przepisach wewnętrznych stosownych do prowadzonej przez siebie działalności, na podstawie przepisów ustawy o transporcie kolejowym oraz uzyskanego certyfikatu, autoryzacji lub świadectwa bezpieczeństwa (art. 17-17b, art. 17e, art. 18a-18b i art. 19 ustawy).
Utrata znajomości odcinka linii kolejowej, o ile nie wystąpiły przesłanki opisane w § 42 ust. 2 rozporządzenia, nie jest podstawą do ponownego wykonania autoryzacji.
PODSUMOWANIE
Każdy certyfikowany przewoźnik kolejowy lub autoryzowany zarządca infrastruktury zobowiązany jest do stosowania procedur identyfikacji ryzyka związanego z prowadzoną działalnością kolejową, w tym wynikającego bezpośrednio z działań roboczych, organizacji pracy lub obciążenia pracą oraz działań innych organizacji/osób, a także opracowania i wdrożenia właściwych środków kontroli ryzyka oraz monitorowania ich skuteczności. Pracodawca opracowując szczegółowy program przygotowania zawodowego, powinien określić zasady związane m.in. z uzyskiwaniem autoryzacji, nabywaniem znajomości infrastruktury kolejowej, w tym infrastruktury bocznicowej.
