Wywiad z Ireneuszem Merchel, prezesem Zarządu PKP Polskich Linii Kolejowych S.A.
Panie Prezesie, Kolej Plus ruszyła pełna parą. Podpisujecie kolejne umowy z wnioskodawcami. Ile umów zostało już podpisanych?
IM: Kolej Plus to program będący pod egidą Ministerstwa Infrastruktury o wartości 13,2 mld zł, w tym 11,2 mld zł stanowią środki budżetu państwa i ok. 2 mld środki jednostek samorządu terytorialnego. Jego celem jest poprawa dostępu do kolei i likwidacja wykluczenia komunikacyjnego. Mieszkańcy zarówno dużych miast jak i mniejszych miejscowości w całej Polsce zyskają coraz lepszy dostęp do najbardziej ekologicznego środka transportu, jakim jest kolej.
Minęliśmy już półmetek podpisywania umów z wnioskodawcami. Z 34 zakwalifikowanych projektów do 5 grudnia podpisaliśmy 17 umów. Jedno z województwa łódzkiego, cztery w woj. mazowieckiego, pięć z woj. lubelskiego i siedem z woj. śląskiego. Oznacza to, że wszystkie zakwalifikowane projekty z tych regionów są w realizacji.
Jaki jest zakres podpisanych projektów?
IM: Podpisane dotychczas umowy dotyczą projektów o zakresach przewidzianych w Kolei Plus. To budowa zupełnie nowych linii kolejowych – m.in. do Wielunia w woj. łódzkim, Kozienic, Serocka czy Przasnysza na Mazowszu, a także Janowa Lubelskiego, Włodawy czy Łęcznej w woj. lubelskim. Są kontrakty na odbudowę nieczynnych linii kolejowych, dzięki którym po wielu latach znów dojadą pociągi pasażerskie np. do Jastrzębia-Zdroju, Pyskowic, Ostrowi Mazowieckiej czy Sokołowa Podlaskiego. Ponadto podpisaliśmy z wnioskodawcami umowy na projekty, które usprawnią istniejące połączenia, np. na lubelskich trasach: Rejowiec – Zamość czy na trasie Lublin – Łuków dzięki planowanej elektryfikacji linii, a także w województwie śląskim poprzez usprawnienie połączeń takich miast jak: Ruda Śląska, Bytom, Tychy, Dąbrowa Górnicza, Orzesze z Katowicami.
Który region jest największym beneficjentem programu?
IM: Dzięki zwiększeniu przez rząd wartości programu do 13,2 mld zł możliwa jest realizacja 34 projektów. Na obecnym etapie możemy podsumować, że Województwo Lubelskie jest największym beneficjentem pod względem wysokości środków – to projekty na szacunkową kwotę ok. 3,5 mld zł. Natomiast największa liczba projektów możliwych do realizacji ze środków Programu jest na terenie województwa śląskiego, to aż 7 projektów.
Przygotowanie do realizacji 34 projektów pokazuje, że samorządy chcą inwestować w kolej?
IM: Samorządy znają potencjał najbardziej ekologicznego środka transportu jakim jest kolej- dlatego chętnie inwestują w jego rozwój. Takie inicjatywy są szczególnie ważne w mniejszych regionach, bo sprzyjają rozwojowi gospodarczemu. Cieszy mnie, że samorządy się zaangażowały i zostało złożonych tak dużo opracowanych wstępnych studiów planistyczno-prognostycznych, z których wybraliśmy 34 projekty do realizacji. Teraz liczymy na dobrą współpracę z wnioskodawcami przy realizacji projektów. Trzeba zwrócić uwagę, że zaangażowało się dwanaście samorządów. Nie były zainteresowane wykorzystaniem propozycji z Kolei Plus samorządy z województw zachodniopomorskiego, pomorskiego, kujawsko-pomorskiego i warmińsko-mazurskiego.
Jak wygląda procedura realizacji projektów po podpisaniu umów z wnioskodawcami?
IM: Zgodnie z założeniami Programu Kolej Plus, przetargi na inwestycje ogłaszane będą po zawarciu umów na realizację projektów z wnioskodawcami. Przetargi ogłaszane będą w większości w formule najpierw dokumentacja projektowa, następnie postępowanie na roboty budowalne. Przy projektach rewitalizacyjnych, zakładamy możliwość realizacji w systemie projektuj i buduj. Obecnie prowadzone jest postępowanie przetargowe na opracowanie dokumentacji projektowej wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego w ramach projektu „Budowa linii łączącej linię kolejową nr 131 (Chorzew Siemkowice) z linią kolejową nr 181 (Wieluń)”.
Co w przypadku ewentualnego wzrostu kosztów inwestycji z programu Kolej Plus. Czy program jest na to przygotowany?
IM: PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. znają obecną sytuację rynku oraz jej uwarunkowania. Dlatego przez II etap naboru do Programu Kolej Plus, wspieraliśmy wnioskodawców w opracowywaniu wstępnych studiów planistyczno-prognostycznych, które określają zakresy i koszty projektów. Dokonując wycen, dążono także do uwzględnienia ograniczenia ryzyka związanego z ewentualnym wzrostem kosztów projektów, uwzględniając waloryzację, jak i rezerwę, z której będzie można korzystać przy ewentualnym wzroście kosztów.
