W celu opracowania strategii nadzoru, każdego roku, Prezes UTK przeprowadza analizie danych dotyczących:
- funkcjonowania rynku kolejowego;
- stanu bezpieczeństwa w poszczególnych obszarach tematycznych.
W obszarze planowania ułatwia to między innymi określenie obszarów wymagających zwiększenia lub utrzymania na właściwym poziomie liczby realizowanych przez Prezesa UTK czynności nadzorczych. Uzyskanie miarodajnych wyników, które pozwolą na właściwą i zgodną ze stanem faktycznym interpretację danych dotyczących zakresów tematycznych, możliwe jest natomiast dzięki wyznaczeniu wskaźnika nieprawidłowości.
Ogólne założenia strategii nadzoru:
- Spełnienie krajowych i wspólnotowych przepisów prawa jest podstawą bezpiecznej eksploatacji i zarządzania bezpieczeństwem przez wszystkie podmioty funkcjonujące na rynku kolejowym.
- Analizy nieprawidłowości oraz zdarzeń kolejowych są jednym z głównych filarów planowania liczby czynności nadzorczych na dany rok. Na podstawie ww. kryteriów, najwyższego wskaźnika nieprawidłowości oraz największego wzrostu wskaźnika nieprawidłowości wyznacza się zakresy priorytetowe.
- Wszystkie prowadzone działania nadzorcze mają na celu podniesienie bezpieczeństwa ruchu kolejowego, co bezpośrednio powinno przekładać się na spadek liczby zdarzeń kolejowych wynikających zarówno z przyczyn tkwiących wewnątrz systemu kolejowego, jak i na styku systemu kolejowego ze stroną trzecią.
- Nadzór prowadzony w sposób proaktywny polega na śledzeniu trendów w nadzorowanych obszarach i wykorzystywaniu uzyskanej w ten sposób wiedzy do planowania kolejności zadań przed osiągnięciem poziomu ich pilności czy też krytyczności.
- Identyfikacja zagrożeń dokonana zostanie na podstawie wyników działań nadzorczych oraz adresowanie środków kontroli ryzyka do poszczególnych grup przedsiębiorstw kolejowych (np. ECM, zarządca infrastruktury, przewoźnik).
- Ogólne cele strategii nadzoru na rok 2018:
W ramach strategii Urzędu Transportu Kolejowego na lata 2018-2021 w obszarze związanym z bezpieczeństwem sformułowano następujące cele:
- Minimalizacja ryzyka systemu kolejowego
Działania podejmowane w ramach realizacji celu:- Program bezpieczeństwa na przejazdach kolejowo-drogowych – przeprowadzone przez Prezesa UTK działania o charakterze nadzorczym i edukacyjnym oraz ścisła współpraca z zarządcami infrastruktury, uczelniami, Policją i Ministerstwem Edukacji Narodowej w celu likwidacji zdarzeń kolizyjnych na przejazdach. Szersze spojrzenie na elementy łańcucha wypadku spoza systemu kolejowego;
- Nadzór nad pracownikami komisji kolejowych prowadzących postępowania w sprawie wypadków i incydentów kolejowych poprzez cykliczne szkolenia dla członków komisji i ich docelowa certyfikacja, a nawet wprowadzenie rozwiązań prawnych zmierzających do pełnej niezależności członków komisji od podmiotów uczestniczących w zdarzeniu;
- Wzmocnienie nadzoru nad pracami pełnomocników SMS i MMS poprzez prowadzenie cyklicznych szkoleń i warsztatów, a docelowo certyfikacja po zdanym egzaminie państwowym na pełnomocnika SMS;
- Wprowadzenie jednolitego standardu egzaminowania maszynistów jednocześnie zwiększającego bezstronność egzaminów oraz budzącego zaufanie wszystkich uczestników rynku kolejowego, w tym maszynistów i kandydatów na maszynistów;
- E-Bezpieczeństwo – stworzenie centralnego systemu zarządzania bezpieczeństwem kolejowym – aplikacji informatycznej wspomagającej analizy w zakresie bezpieczeństwa kolejowego;
- Egzekwowanie standardów interoperacyjności – stosowanie jednolitego podejścia do standardów interoperacyjności w analogicznych stanach faktyczno-prawnych;
- „Kampania Kolejowe ABC” – edukacja dzieci i młodzieży w zakresie bezpieczeństwa na obszarze kolejowym poprzez realizację kampanii;
- Wzmocniony nadzór nad jednostkami uprawnionymi do prowadzenia badań poprzez prowadzenia działań audytowych w obszarze działalności jednostek;
- Propagowanie kultury bezpieczeństwa
Działania podejmowane w ramach realizacji celu:- Zmiana filozofii kontroli prowadzonych przez UTK na rzecz podejścia audytowego;
- Promowanie pomysłów propagujących kulturę bezpieczeństwa;
- Wzmacnianie współpracy z jednostkami naukowymi i instytutami w działaniach zwiększających
bezpieczeństwo na kolei.
Dodatkowo promowanie wśród studentów pracy na kolei.
