Analizy

Jakie zastosowania w transporcie kolejowym mają tworzywa polimerowe i kompozytowe?

Obie formy modyfikacji materiałów można dostrzec w konstrukcyjnych elementach budowy pojazdów. Dąży się w ten sposób do redukcji masy własnej środka transportu, przy zachowaniu akceptowalnych właściwości mechanicznych i użytkowych. Zastosowanie większej liczby lekkich elementów z polimerowych tworzyw konstrukcyjnych spowodowało zauważalne zmniejszenie zużycia paliwa i energii elektrycznej. W dobie wdrażania polityki zrównoważonego rozwoju i pakietu dla Gospodarki o Obiegu Zamkniętym (GOZ, ang. Circular Economy), tego typu działania są szczególnie uzasadnione. Lżejsza konstrukcja środka transportu to w skali globalnej również istotne obniżenie emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Spoglądając na współczesny samochód często nie domyślamy się, że do jego budowy używa się przeciętnie około 300 kg tworzyw polimerowych i kompozytów, często pochodzących z recyklingu mechanicznego. Do najważniejszych konstrukcyjnych tworzyw termoplastycznych stosowanych w tym obszarze zalicza się poliamid (PA) oraz poliwęglan (PC).

Znacznie bardziej interesującą grupą materiałów konstrukcyjnych są kompozyty, a zwłaszcza ich odmiany hybrydowe. Są to wytwory lekkie, składające się z różnych materiałów, o odmiennej strukturze i właściwościach. W tych działaniach próbuje się także naśladować i podpatrywać świat fauny i flory (bionika).

Przykłady kompozytów hybrydowych:

Lekki duroplast z zatopionymi w osnowie włóknami aramidowymi typu Kevlar®

Fot. Dariusz Sykutera, Targi Composites Europe 2019, Stuttgart

Lekki kompozyt hybrydowy korek (rdzeń)/laminat
z włóknem węglowym (warstwa wierzchnia)

Fot. Dariusz Sykutera, Targi Composites Europe 2019, Stuttgart

Lekka płyta o znacznej grubości PC/PET

Fot. Dariusz Sykutera, Targi Composites Europe 2019, Stuttgart

Koncepcja elastycznego, lekkiego skrzydła wykonanego z polimerowych segmentów modułowych,
zapewniających sztywność (węzły) oraz elastyczność (łączniki)

Fot. NASA, 2019

Pomimo, że trudno nam uzyskać podobne sukcesy w wytwarzanych współcześnie obiektach latających w porównaniu do osiągów ważki lub kolibra to jednak pojawiły się optymistyczne przykłady wdrożeń, które czynią podróże bardziej efektywnymi pod względem energetycznym, przy jednoczesnym wzroście komfortu pasażera. Dreamliner i Airbus 350 to przełom technologiczny w budowie samolotów. Do wytwarzania kadłubów zastosowano kompozyty na osnowach żywic epoksydowych z dużym udziałem ciągłych włókien węglowych. W ten sposób to już nie duraluminium i stal, ale lekkie materiały hybrydowe są najważniejszymi materiałami stosowanymi do budowy tych obiektów (ponad 50% mas.). Doniesienia z USA wskazują, że inne podejście do wytwarzania obiektów latających już zadomowiło się w głowach inżynierów konstruktorów. W tym względzie dąży się między innymi do zwiększenia elastyczności skrzydeł, przy zachowaniu dotychczasowych ich cech użytkowych.

Dodaj komentarz