Piotr Pryciński, Zastępca Dyrektora Działu Zarządzania Programami Narodowego Centrum Badan i Rozwoju, naświetlił działania Centrum w sektorze transportu kolejowego.
Raport Kolejowy: Proszę naświetlić najważniejsze cele Narodowego Centrum Badań i Rozwoju?
Piotr Pryciński: Najistotniejszym celem funkcjonowania NCBR jest oferowanie przez Centrum wsparcia dla polskich jednostek naukowych oraz polskich przedsiębiorstw w rozwijaniu ich zdolności do tworzenia i wykorzystywania rozwiązań opartych na wynikach badań naukowych. Tylko takie podejście gwarantuje późniejsze wykorzystanie wyników prac badawczych w praktyce gospodarczej. Oferowane przez Centrum środki mają na celu nadanie impulsu rozwojowego polskiej gospodarce. Programy i projekty wdrażane przez NCBR przyczyniają się do opracowywania innowacyjnych technologii, usług i produktów, z których korzysta całe społeczeństwo. Obecnie Centrum zajmuje się m.in.: uruchamianiem nowych programów, upraszczaniem procesu aplikacji o dofinansowanie oraz usprawnianiem procesów kontraktacji środków.
RK: Jakie są najważniejsze programy skierowane do sektora transportowego, przede wszystkim kolejowego?
PP: Wśród programów skierowanych dla sektora transportowego należy wymienić program sektorowy INNOMOTO oraz program sektorowy INNOTABOR. W ramach I konkursów w obu tych programach do Centrum wpłynęło 100 wniosków na łączną kwotę wnioskowanego dofinansowania ponad 570 mln zł. Budżet Centrum w obu konkursach wyniósł blisko 450 mln zł. Powyższe dowodzi, iż firmy z branży transportowej poszukują środków na zwiększenie innowacyjności oferowanych przez siebie produktów lub usług. Należy wspomnieć, iż kolejne konkursy w ramach programu INNOTABOR i INNOMOTO planowane są na rok 2018. W chwili obecnej trwa kontraktacja środków dla 13 projektów INNOTABOR oraz ocena merytoryczna wniosków złożonych w programie INNOMOTO. W III kwartale br. Centrum wraz z PKP PLK SA planuje uruchomienie konkursu w ramach Wspólnego Przedsięwzięcia. Budżet programu wynosi 50 mln zł, a o dofinansowanie projektów związanych z infrastrukturą kolejową będą mogły ubiegać się konsorcja naukowo-przemysłowe. W ofercie Centrum znajduje się wiele programów o charakterze horyzontalnym, finansowanych w ramach POIR. Należy tu wymienić m.in. program Szybka Ścieżka oraz Projekty Aplikacyjne. Tylko w tych mechanizmach w roku 2017 Centrum będzie dysponowało budżetem na poziomie ponad 3,5 mld zł. Są to środki, o które mogą ubiegać się firmy reprezentujące także transport kolejowy. Na uwagę zasługują także Regionalne Agendy Naukowo Badawcze (RANB), program wdrażany w ramach POIR. W ramach RANB w roku 2017 możliwe jest aplikowanie o środki w kwocie 340 mln zł w ramach zagadnień związanych z rozwojem zrównoważonego transportu.
RK: Ile rodzimych firm z sektora kolejowego skorzystało do tej pory, a ile ma szanse skorzystać ze wsparcia NCBR?
PP: Centrum od 2007 r sfinansowało ponad 320 projektów na kwotę ponad 2 mld zł, których tematyka dotyczyła transportu. W odniesieniu do transportu kolejowego przyznaliśmy dofinansowanie na poziomie ponad 300 mln zł dla 47 projektów z udziałem ponad 30 firm z branży kolejowej. Mając na uwadze planowane konkursy w ramach programu sektorowego INNOTABOR, wspólnego przedsięwzięcia NCBR, PKP PLK SA oraz programów horyzontalnych liczba rodzimych firm z sektora kolejowego wspartych środkami NCBR na pewno się zwiększy.
RK: Na jakie aspekty zwracacie szczególna uwagę przy wyborze takich firm?
PP: Wnioski składane do NCBR w ramach wszystkich wdrażanych programów poddawane są ocenie formalnej i merytorycznej. Staramy się, by liczba wniosków odrzucanych z przyczyn formalnych była jak najmniejsza. W kontekście opracowywania poprawnego formalnie wniosku konieczne jest zapoznanie się z dokumentacją i zasadami konkursu opublikowanymi na stornach NCBR. Organizujemy spotkania informacyjne dla Wnioskodawców, uruchamiamy komunikację mailową dla potencjalnych wnioskodawców, staramy się wyjaśnić wszelkie wątpliwości na etapie opracowywania wniosków. W odniesieniu do zawartości merytorycznej wniosków Centrum zwraca uwagę m.in. na zgodność wniosku z zakresem tematycznym konkursu. Tego typu weryfikacja występuje np. w programach sektorowych. Wnioski, które nie wpisują się w zakres merytoryczny stanowiący załącznik do regulaminu przeprowadzania konkursu, są oceniane negatywnie. Innymi kryteriami, na które eksperci oceniający wnioski zwracają szczególną uwagę są m.in. adekwatność prac planowanych do realizacji, by osiągnąć zakładane cele, zespół badawczy i zasoby techniczne planowane do realizacji projektu, nowość rezultatów projektu, zapotrzebowanie rynkowe oraz opłacalność z wdrożenia. Ważne jest zatem, by przed rozpoczęciem przygotowywania wniosku przeprowadzić analizę, czy wniosek jest zgodny z poszczególnymi kryteriami oceny merytorycznej, a przede wszystkim z zakresem merytorycznym danego konkursu, jeśli konkurs jest dedykowany konkretnej branży.
RK: Był Pan gościem konferencji telematyka i informatyka na kolei. Czy takie spotkania są potrzebne i jakie korzyści może firma wynieść z obecności przedstawiciela NCBR?
PP: Spotkania branżowe są dobrą okazją do zaprezentowania oferty NCBR w zakresie środków, które przedsiębiorcy mogą pozyskać dla zapewnienia firmie rozwoju. Coraz częściej przedsiębiorcy starają się poszukiwać przewag na rynku poprzez wykorzystanie wyników prac badawczych i rozwojowych. Obecnie niskie koszty pracy nie zawsze okazują się być wystarczającą formą konkurencji na rynku. Swoją obecnością na tego typu spotkaniach staramy się zachęcać firmy do aplikacji o środki na rozwój oraz staramy się zachęcić przedsiębiorców do współpracy z polskimi ośrodkami naukowymi.
Rozmawiał RK