CPK to oprócz lotniska i dróg wielomiliardowe inwestycje kolejowe. By móc rzetelnie oceniać potrzeby rynku i szacować korzyści z planowanych projektów, Spółka opracowała Pasażerski Model Transportowy. Właśnie pojawiła się jego najnowsza aktualizacja – wersja 1.4. Wynika z niej, że liczba pasażerów kolei dalekobieżnej w Polsce będzie stale rosła… a w 2050 roku sięgnie 134 mln.
Pasażerski Model Transportowy pozwala przeanalizować konkurencyjność kolei wobec innych rodzajów transportu. Prognozuje także ruch uwzględniając transport drogowy, kolejowy czy lotniczy, a także istotne czynniki społeczne (np. zmiany demograficzne) i geopolityczne (jak współpraca międzynarodowa). Szczegółowy raport przygotowuje Centralny Port Komunikacyjny, a następnie udostępnia go zainteresowanym podmiotom z Polski i świata: m.in. samorządom, Polskiej Akademii Nauk, PKP Polskim Liniom Kolejowym czy Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Aby zyskać do niego dostęp, wystarczy zawrzeć ze Spółką darmową umowę licencyjną.
Ponieważ żyjemy w dynamicznie zmieniającym się świecie (epidemia, wojna, migracje), po 2020 roku zespół ekspertów CPK przygotował już cztery aktualizacje PMT (teraz pojawiła się wersja 1.4). Dokument, który ujrzał właśnie światło dzienne, odnosi się także do poprzednich wyliczeń. W PMT 1.2 prognozowano, że w roku 2050 liczba pasażerów kolei dalekobieżnej w Polsce sięgnie 120 mln (95 mln w pociągach kategorii InterCity i InterRegio oraz 25 mln dla regionalnych ekspresów).
Teraz w PMT 1.4 szacunki na 2050 r. to już 134 mln (odpowiednio 108 mln i 26 mln). Oznacza to wzrost o 12 proc. Wynika on między innymi z zakończonych Studiów Techniczno-Ekonomiczno-Środowiskowych i danych ze wskazanych wariantów inwestorskich (m.in. dla całego ciągu Warszawa-Wrocław). Istotne było także uwzględnienie budowy i modernizacji linii kolejowych z programu Kolej Plus czy wyników Generalnego Pomiaru Ruchu 2020/2021 wykonywanego przez GDDKiA.
Wcześniejsze analizy wskazywały też, że liczba pasażerów w pociągach kategorii Intercity przekroczy granicę 60 mln rocznie ok. 2030 roku. Tymczasem już w 2022 r. odnotowano wynik na poziomie 59 mln – na co wpływ miały niewątpliwie m.in. wysokie ceny ropy czy liczne przejazdy obywateli Ukrainy (uciekających przed wojną oraz przemieszczających się następnie po terytorium RP). Chociaż prognozy przygotowywano rygorystycznie (na przykład uwzględniano niż demograficzny, a pomijano szacunki, że do naszego kraju na stałe może się przenieść kilka milionów Ukraińców czy kilkaset tysięcy Białorusinów) i tak pokazały one, iż w 2050 r. roczna liczba pasażerów całej kolei (nie tylko dalekobieżnej) w Polsce sięgnie niemal 500 mln.
Z analiz wynika, że przy miliardowych inwestycjach w drogi, bez inwestycji w transport kolejowy chętnych do podróży pociągami mogłoby być w przyszłości mniej. Liczne zmiany na kolei sprawią jednak, że ten ekologiczny środek transportu będzie stale zyskiwał zwolenników. Co więcej, liczba pasażerów polskiej kolei może być w przyszłości jeszcze większa. Istnieje dalszy potencjał do wzrostu w ramach choćby rozwijanych kolei miejskich i aglomeracyjnych. – Sukces ten będzie jednak zależny od współpracy z samorządami i wdrożenia rozwiązań z zakresu integracji taryfowej między przewoźnikami a właśnie jednostkami samorządu terytorialnego – tłumaczą autorzy analizy.
