Rozwój infrastruktury transportowej w Polsce Wschodniej i jej wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy makroregionu były tematem przewodnim Konferencji zorganizowanej w Olsztynie przez Centrum Unijnych Projektów Transportowych.
Na zaproszenie CUPT w stolicy Warmii i Mazur stawili się przedstawiciele Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, Ministerstwa Infrastruktury, Komisji Europejskiej, władz samorządowych, biznesu, w tym branży transportowej, świata nauki, instytucji krajowych odpowiedzialnych za wdrażanie środków europejskich oraz zarządcy infrastruktury transportowej.
Podczas otwarcia konferencji, Przemysław Gorgol – p.o. Prezesa CUPT, powiedział między innymi: Konferencja została zorganizowana przede wszystkim dlatego, że inwestycje kolejowe w Polsce Wschodniej nie były dotąd, tak naprawdę, tematem żadnej znaczącej konferencji ani debaty w ciągu ostatnich kilku lat. Wynikało to z faktu, że inwestycje w kolej w regionie Polski Wschodniej do momentu wprowadzenia Krajowego Programu Kolejowego, nie były inwestycjami znaczącymi. W ramach KPK natomiast planuje i realizuje się szereg inwestycji, które mają fundamentalne znaczenie dla rozwoju infrastruktury kolejowej w tym regionie.
W trakcie wystąpienia inaugurującego konferencję, podsekretarz stanu w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju – Adam Hamryszczak stwierdził: „W latach 2014–2023 w województwach Polski Wschodniej zainwestujemy w sektor kolejowy ponad 16,3 mld zł. Będą to środki programów unijnych: POIŚ i CEF, POPW, pięciu RPO ale i krajowe. Nasze inwestycje zagwarantują wysokiej jakości, szybkie ale i bezpieczne przewozy towarowe i pasażerskie. To stworzy możliwość włączenia podmiotów lokalnych w globalne łańcuchy dostaw i poprawi mobilność na rynku pracy. Istotnym elementem naszego planu inwestycyjnego jest powstanie Wschodniej Magistrali Kolejowej. Łącznie przeznaczymy na nią ok. 6,5 mld zł, w 14 projektach z udziałem środków pochodzących z ww. źródeł. Magistrala bezpośrednio połączy ze sobą stolice województw Polski Wschodniej i poprawi wewnętrzną spójność sieci transportowej makroregionu.
Konferencję, która trwała dwa dni, podzielona była na trzy panele, które dotyczyły: inwestycji w infrastrukturę kolejową w Polsce wschodniej, wpływu infrastruktury na przewozy towarowe i intermodalne a także rozwoju przewozów pasażerskich w Polsce wschodniej. Ciekawostką był fakt, że podczas trwania paneli, na dużym ekranie za plecami panelistów, na bieżąco powstawała mindmapa, zawierająca najważniejsze hasła dyskusji. Poniżej przytaczamy kilka fragmentów wypowiedzi.
Krzysztof Zgorzelski, Prezes Zarządu – Dyrektor Generalny Polregio: Przewozy Regionalne jeżdżą, podobnie jak Intercity, po terenie całej Polski, przy czym obsługujemy inny typ klienta: my dowozimy ludzi do szkoły, do pracy. I to są nasi klienci. Co możemy uatrakcyjnić? Uatrakcyjnienie to jest przede wszystkim potencjał rynku. Liczba pasażerów to tylko jedna z rzeczy, które mówią o tym potencjale. Pozostałe to rozbudowana infrastruktura kolejowe i dworce, o czym wspominał Prezes Mamiński. Jak spojrzymy na samą infrastrukturę – proszę porównać, jakie jest zagęszczenie linii kolejowych w tych województwach. W Polsce Wschodniej jest bardzo niskie. Nie buduje się. Często się powtarza ile linii kolejowych zostało wybudowanych w Polsce od 1989 r.: 46 kilometrów na terenie całej Polski. Nastąpił znaczący odwrót od kolei w zakresie wydatkowania i tworzenia perspektyw rozwoju tego rynku, który pomimo tego, od 2010 r. rośnie. Rok do roku od 2016 do 2017 o ponad 11 milionów. Ludzie chcą jeździć koleją. Przewoźnicy inwestują w tabor, ale tabor to nie wszystko
Marek Chraniuk, Prezes Zarządu PKP Intercity SA, na pytanie dotyczące rozwoju połączeń międzynarodowych w kierunku wschodnim, odpowiedział:
– Trzeba zwrócić uwagę, w jakich relacjach pasażerowie wybiorą kolej, a w jakich samolot. Dostrzegamy to przy komunikacji na wschód. Ale na dalszy wschód czy kierunki powyżej 1000 km, to już nawet koleje RŻD, BC, rosyjskie i białoruskie, dostrzegają, że pasażerowie wolą latać samolotami. (…) Spółka bardzo szybko reaguje na zapotrzebowanie i w 2016 roku, po spotkaniu dwóch ministrów: naszego Ministra Infrastruktury, Pana Andrzeja Adamczyka z Ministrem Ukrainy, w ciągu miesiąca uruchomiliśmy połączenie do Kijowa. Pociąg Hyundai z 2012 roku. Bardzo szybka również reakcja ze strony PKP PLK i pomoc Urzędu Transportu Kolejowego, że pociąg dojeżdża do Przemyśla – jest tam szeroki tor. Ludzie mają dalej bardzo dobre połączenie w Polskę. Za moment, w czerwcu, pojawia się następne połączenie – również ten kierunek. I w tym roku także myślimy o połączeniu Przemyśl – Berlin przez Zieloną Górę. Już praktycznie porozumieliśmy się ze stroną ukraińską i niemiecką. Będzie to pociąg Metropol. Który pojedzie w takiej komunikacji: do Wrocławia będzie pociąg z Przemyśla, wagony, i przyłączenie do pociągu do Berlina. Otwieramy się i na wschód, i na zachód. Mamy wspólne działania: usprawnienia w odprawie pasażerów. Łatwiej jest przyjechać do Polski z Ukrainy – jest dużo miejsc pracy.
Krzysztof Mamiński, Prezes Zarządy PKP SA zapytany o dworce, odpowiedział: Prawie 200 dworców, które będziemy modernizować, można by podzielić na 3 kategorie. 113 z nich objętych jest opieką konserwatora zabytków, a więc możliwości zmian są, delikatnie mówiąc, ograniczone, a oczekiwania bardzo duże. Druga grupa to dworce, które będziemy mogli modernizować. I trzecia te, które zburzymy i wybudujemy od nowa. My nazywamy je IDS – Innowacyjny Dworzec Systemowy. Takich dworców będzie ponad 40. One będą w dwóch rodzajach: kategoria A i B, to jest dworzec powtarzalny, który będzie wypełniał funkcje dworcowe, ale będzie również miejscem, gdzie można poczekać (zupełnie niedługo, bo punktualność doskonała), ale również zasady obsługi osób z niepełnosprawnością, biała i szara woda, zielony dach, monitoring – to wszystko na tych dworcach będzie. Ktoś zapyta: dlaczego burzycie. Niektóre dworce zostały wybudowane kilkadziesiąt lat temu, a układ torowy się zmienił i trzeba przybliżyć ten dworzec do linii kolejowej, albo po prostu on nie pasuje. A więc będziemy mieli i te bardzo nowoczesne, zmodernizujemy te, które można i odrestaurujemy, które trzeba. Ale każdy z tych dworców będzie spełniał wszystkie niezbędne standardy. Przygotowujemy się do tego, aby w ramach elektromobilności – i w każdym dworcu jest to przewidziane – były słupki do ładowania samochodów elektrycznych. Mówię to pierwszy raz publicznie. Pierwsze zostaną zainstalowane na kilku dworcach w Polsce w przyszłym kwartale. Producentem tych słupków są Kolejowe Zakłady Łączności czyli spółka z grupy PKP. Rozpatrujemy car-sharing. To wszystko jest przygotowywane. Chciałbym podkreślić, że współpraca z samorządami jest bardzo ważna.
Wszystkie trzy panele wzbudziły bardzo duże zainteresowanie, głównie za sprawą osób, które brały w nich udział.
