To szansa dla realizacji idei Europejskiego Zielonego Ładu, ale jeszcze większa dla sektora kolejowego, który musi wykorzystać szansę, jaką dają nowe unijne założenia polityczne. Istnieje szereg instrumentów finansowania na poziomie unijnym: RRF, CEF, fundusze strukturalne, Invest EU, Horyzont Europa. Nie ma ucieczki przed inwestycjami w kolej w sektorze transportu. Myślę tu w kontekście przygotowywanych obecnie programów operacyjnych, w tym regionalnych czy finalizacji KPO. Zgodnie z założeniami Europejskiego Zielonego Ładu na rzecz osiągnięcia neutralności klimatycznej w UE, również sektor kolejowy ma dokonać 90 proc. redukcji emisji dwutlenku węgla do roku 2050, zapewnionej w ramach inteligentnego, konkurencyjnego, bezpiecznego i dostępnego systemu transportowego. Rozwój kolei w sposób naturalny wpisuje się w te założenia. Realizacji założeń EZŁ służą także wypracowywane obecnie rozwiązania w zakresie unijnej taksonomii czy zapisy nowej unijnej strategii transportowej opublikowanej przez KE w grudniu ub. r.
Jeżeli kolej stanie się najchętniej wybieranym środkiem transportu w podróżach dalekobieżnych, zmniejszy się negatywne oddziaływanie sektora transportu na środowisko. Kolej jest najbardziej ekologicznym środkiem transportu zbiorowego. Charakteryzuje się ponad wielokrotnie mniejszą emisją CO2 niż transport drogowy i ponad 8 razy mniejszą emisją CO2 niż lotniczy. W Polsce, tylko w 2020 r. wybór przejazdu pociągiem na trasach dalekobieżnych (zamiast usług transportu drogowego) skutkował zmniejszeniem emisji CO2 do atmosfery o 460 tys. ton. Wspomniane wyżej inwestycje taborowe uwzględniają poprawę parametrów w taki sposób, aby eksploatowane pojazdy były przyjazne środowisku i spełniały najnowsze europejskie normy środowiskowe. „Ekologiczność” pojazdów kolejowych jest także warunkiem uzyskania funduszy UE na ich zakup i/lub modernizację. Aspekty ekologiczne uwzględniane są również w zakresie inwestycji infrastrukturalnych, w tym w nowoczesne zaplecza utrzymaniowe.
Europejscy przewoźnicy systematycznie inwestują też w bezpieczeństwo. W trakcie poprzedniej rozmowy wspomniał Pan o utworzeniu w Brukseli konsorcjum, które zajęło się bezpieczeństwem na kolei, w kontekście zagrożenia terrorystycznego. Jakie inicjatywy konsorcjum zrealizowało?
15 października br. odbyła się konferencja podsumowująca dwuletni unijny projektu SHEPRA (Shared and coHerent European Railway Protection Approach) w którym aktywnie uczestniczyło PKP SA. Ponad 90 uczestników z 21 krajów oraz instytucji unijnych wzięło udział w dyskusji online dot. głównych konkluzji i rezultatów projektu, który został zainicjowany przez Przedstawicielstwo PKP w Belgii. Dotyczył opracowania spójnego oraz kompleksowego podejścia europejskich kolei do zapewnienia bezpieczeństwa pasażerów w transporcie kolejowym w kontekście zagrożeń terrorystycznych. Członkami konsorcjum projektowego poza PKP były koleje: DB, SNCF, FSI, SNCB. Jednym z największych wyzwań z którym musiały się zmierzyć uczestniczące w projekcie koleje było odpowiedzenie na pytanie: jak zwiększyć poziom bezpieczeństwa na stacjach kolejowych i w pociągach – w kontekście rosnącego zagrożenia terrorystycznego – przy równoczesnym zachowaniu dotychczasowego charakteru i głównych przewag konkurencyjnych transportu kolejowego – tj. jego otwartości, atrakcyjności i dostępności.
