Do Urzędu Transportu Kolejowego wpływa wiele pytań dotyczących sposobu nabywania autoryzacji oraz utrzymywania uprawnień przez pracowników zatrudnionych na stanowisku kierownika pociągu gospodarczego i roboczego, którzy wykonują pracę na torach zamkniętych i wyłączonych z eksploatacji w celu przebudowy, budowy lub modernizacji. Przedstawiamy krótkie omówienie, które pomoże rozwiązać ten problem.
Stanowisko kierownika pociągu należy do stanowisk kolejowych związanych bezpośrednio z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego. Z tego względu proces dopuszczenia pracownika do pełnienia obowiązków na tym stanowisku, potwierdzenia oraz utrzymania jego kwalifikacji, jest w sposób odrębny określony w rozporządzeniu w sprawie pracowników. W załączniku nr 1 do tego rozporządzenia wyodrębnia się dwie kategorie stanowiska kierownika pociągu:
- kierownika pociągu pasażerskiego i towarowego oraz
- kierownika pociągu gospodarczego i roboczego.
Różnicuje się dla nich warunki kwalifikacyjne, jakie są obowiązani spełniać pracownicy, w tym: wymagane wykształcenie, program i zakres przygotowania zawodowego, wymagany czas jego trwania, a także zakres zagadnień egzaminacyjnych. Rozporządzenie nie wprowadza odrębnych regulacji w zakresie procesu autoryzacji pracowników na tych dwóch kategoriach stanowisk kierownika pociągu. Rozporządzenie nie przewiduje także odrębnych regulacji w zakresie wykonywania czynności przez osoby zatrudnione na stanowisku kierownika pociągu na torach zamkniętych czy wyłączonych z eksploatacji na potrzeby wykonania modernizacji lub przebudowy.
JAKIE WYMAGANIE MUSI SPEŁNIĆ KIEROWNIK POCIĄGU?
W art. 22d ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym wprowadzono wymogi w zakresie kwalifikacji, jakie muszą posiadać pracownicy zatrudnieni na stanowiskach bezpośrednio związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego. Wymagania te dotyczą również stanowiska kierownika pociągu.
Powinni oni spełniać wymagania w zakresie wykształcenia, warunków zdrowotnych, fizycznych i psychicznych, przygotowania zawodowego oraz zdania egzaminu kwalifikacyjnego (określone w przepisach wydanych na podstawie art. 22d ust. 3 pkt 1 ustawy o transporcie kolejowym., czyli w rozporządzeniu w sprawie pracowników). Wymogi sformułowane w art. 22d ust. 1 ustawy są uszczegółowione w § 3 ust. 1 rozporządzenia w sprawie pracowników.
Warunki kwalifikacyjne, jakie są obowiązani spełniać pracownicy, w tym wymagane wykształcenie, a także program i zakres przygotowania zawodowego oraz wymagany czas jego trwania określa załącznik nr 1 do rozporządzenia i są one określone dla poszczególnych stanowisk. Z kolei załącznik nr 2 do rozporządzenia określa warunki zdrowotne, fizyczne i psychiczne, jakie są obowiązani spełniać pracownicy oraz osoby przyjmowane do pracy na stanowiskach kolejowych.
Wykonywanie pracy na stanowisku bezpośrednio związanym z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego, bez posiadania wymaganych do tego kwalifikacji, lub dopuszczanie do wykonywania czynności związanych z prowadzeniem i bezpieczeństwem ruchu kolejowego osoby, która takich kwalifikacji nie posiada, podlega odpowiedzialności karnej (art. 65 ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym). Naruszenie to stanowi wykroczenie za które sąd może wymierzyć grzywnę w wysokości od 20 do 5000 złotych (art. 24 § 1 Kodeksu wykroczeń).
