Nie da się nie zauważyć obecnego tempa zmian zachodzących w polskim kolejnictwie.
Modernizacja infrastruktury kolejowej, dworców i taboru szynowego spowodowana jest koniecznością sprostania aktualnym oczekiwaniom rynku, takim jak zwiększenie komfortu i bezpieczeństwa podróży, dostosowanie pojazdów i infrastruktury do dużych prędkości, uatrakcyjnienie wyglądu oraz regulacjami w zakresie projektowania i produkcji pojazdów, w której to sferze – niewidocznej dla pasażerów – zachodzi wiele istotnych zmian. Wprowadzane są nowoczesne materiały, technologie i rozwiązania techniczne, które pomimo iż pozostają domeną konstruktorów i producentów, mają znaczący wpływ na odczuwalny komfort i bezpieczeństwo podróżowania.
To w pociągu pasażerowie spędzają niejednokrotnie wiele godzin i od tego jak komfortowo będą czuli się we wnętrzach pojazdu, będzie zależała decyzja o wyborze tego bądź innego przewoźnika oraz postrzeganie marki na coraz bardziej konkurencyjnym rynku przewozów pasażerskich. Istotnym zagadnieniem związanym ze spełnieniem nowych, wysokich standardów jest pogodzenie różnych oczekiwań podmiotów, będących dla siebie na wzajem klientami. Pasażerowie chcą podróżować w czystych, cichych, bezpiecznych i estetycznych wnętrzach. Właściciele i operatorzy kolejowi oczekują przede wszystkim niskich kosztów zakupu i eksploatacji nowych pojazdów, których wygląd będzie właściwie reprezentował i budował ich markę.
Dla producentów natomiast ważna jest efektywność produkcji pociągów, wyróżniających się wzorniczo oraz zgodnych z najnowszymi trendami: lekkich, cichych, energooszczędnych i bezpiecznych. Potrzebne są do tego nowe rozwiązania i technologie. W ostatnich latach na naszych torach pojawiło się wiele nowoczesnych składów polskich i zagranicznych producentów, w których wykorzystano innowacyjne rozwiązania firmy 3M, dzięki którym możliwe stało się pogodzenie tych często odmiennych oczekiwań. Filozofią marki 3M jest m. in. dostarczanie sprawdzonych produktów i rozwiązań technologicznych pozwalających zaspokoić najbardziej wyszukane oczekiwania producentów różnego rodzaju środków transportu. Odbiorcami naszych wyrobów są praktycznie wszyscy najwięksi renomowani producenci światowi, poczynając od koncernów samochodowych, przez producentów autobusów, tramwajów, pociągów, samolotów, kończąc na branży kosmicznej.
Firma 3M w ciągu swojej ponad 120 letniej działalności rozwinęła 46 różnych platform technologicznych, pozwalających na tworzenie zaawansowanych wyrobów rozwiązujących problemy techniczne i materiałowe naszych klientów. Jedną z wiodących platform technologicznych 3M jest technologia klejów przemysłowych, pozwalająca w połączeniu z wybranymi rozwiązaniami współczesnej inżynierii materiałowej na produkcję zaawansowanych materiałów samoprzylepnych jedno- i dwu-stronnych oraz wielowarstwowych, spełniających stwowych, najwyższe wymagania współczesnych konstrukcji i procesów wytwórczych. Pod pojęciem materiałów samoprzylepnych kryją się proste i złożone struktury cienko i grubo warstwowe, składające się zwykle z materiału o oczekiwanej funkcjonalności, połączonego z warstwą klejową dobraną do podłoża, na które wyrób będzie naklejany oraz do warunków, w których będzie pracował. W procesie produkcyjnym warstwa kleju zostaje zabezpieczona specjalną folią lub papierem ochronnym do czasu aplikacji.
Uzupełnieniem technologii są produkty służące do właściwego przygotowania powierzchni przed klejeniem, środki gruntujące, narzędzia aplikacyjne i materiały wykończeniowe oraz eksploatacyjne. Niezależnie od tego czy mamy do czynienia z materiałami jednostronnie klejącymi (folie, taśmy, rzepy przemysłowe), czy dwustronnie klejącymi (taśmy, błony klejowe), zawsze zapewniają one szereg korzyści na różnych etapach powstawania pojazdu. Do najważniejszych należą: zwiększona swoboda projektowania (łączenie lub oklejanie elementów wykonanych z różnorodnych materiałów i o skomplikowanych kształtach, nieograniczone wzornictwo, możliwość wykonywania wykrojów), lekkość konstrukcji, wysoka estetyka oraz przyspieszenie procesu produkcyjnego. Skrócenie czasów operacyjnych wynika przede wszystkim z łatwości aplikacji i uzyskiwania natychmiastowego połączenia, bez opóźnień powodowanych schnięciem lub utwardzaniem charakterystycznym dla klejów i lakierów.
W przypadku stosowania wysokowytrzymałych taśm dwustronnie klejących uzyskujemy dodatkowo efektywne tłumienie drgań i wyciszenie konstrukcji, likwidujemy mostki cieplne, zapobiegamy korozji zmęczeniowej i galwanicznej oraz uszczelniamy połączenie. Istnieje wiele obszarów wykorzystania nowoczesnych materiałów samoprzylepnych w budowie i modernizacji pojazdów szynowych, zarówno do zastosowań odpowiedzialnych, wymagających wysokiej wytrzymałości, trwałości i niezawodności, jak i do prac pomocniczych w procesach produkcyjnych. Produkty o najwyższych parametrach użytkowych są stosowane do łączenia elementów i uszczelniania połączeń (jako alternatywa dla metod mechanicznych oraz typowych klejów i uszczelniaczy), do oklejania powierzchni w celach dekoracyjnych i ochronnych oraz jako nośniki informacji wizualnej.
Taśmy dwustronnie klejące i rzepy przemysłowe wykorzystywane są przy montażu elementów wykończenia wnętrza pojazdu, w szczególności do mocowania paneli ściennych i sufitowych, osłon i maskownic, a także do łączenia części składowych foteli, półek bagażowych, systemów oświetlenia, itp. Nową koncepcją jest zastosowanie materiałów samoprzylepnych do przyklejania wykładzin do płyt podłogowych wykonanych z lekkich materiałów kompozytowych lub warstwowych. Wiele współczesnych taśm dwustronnie klejących może z powodzeniem pracować w warunkach zewnętrznych. Do przykładowych sprawdzonych zastosowań tego typu należy klejenie poszycia drzwi lub przyklejanie uszczelek. Właściwie dobrane taśmy klejące zawsze zapewniają mocne i trwałe połączenie, wysoką estetykę i błyskawiczny montaż. Dodatkowo, rzepy przemysłowe 3M Dual Lock umożliwiają łatwy wielokrotny demontaż elementów, przeważnie w celu ich wymiany lub uzyskania dostępu serwisowego.
W budowie i modernizacji pojazdów szynowych szeroko wykorzystywane są także taśmy jednostronnie klejące. Poza oczywistymi zastosowaniami „procesowymi” do maskowania przy lakierowaniu i fugowaniu, owijania, przytrzymywania i zabezpieczania, mogą być używane do zadań specjalnych, np. uszczelniania połączeń mechanicznych na dachu pociągu. Folie samoprzylepne należą do szerokiej grupy produktów widocznych dla pasażerów. W zależności od przeznaczenia stosowane są folie PCW bezbarwne lub barwione w masie zastępujące malowanie i lakierowanie pudeł wagonów, zapewniając spójną identyfikację wizualną przewoźnika, a z uwagi na możliwość aplikacji poza lakiernią upraszczają też procesy produkcyjne. We wnętrzach pojazdów grubowarstwowe folie pełnią z powodzeniem funkcje dekoracyjne pozwalając ujednolicić wygląd poddawanego renowacji wnętrza. Folie graficzne i laminaty ochronne służą do wykonywania różnorodnego oznakowania informacyjnego na zewnątrz i we wnętrzach pojazdów.
Bezbarwne folie poliestrowe (w szczególności na szyby o optycznej przejrzystości) z dodatkowymi warstwami funkcjonalnymi, stanowiące niejednokrotnie wyszukane konstrukcje inżynierii materiałowej o wielowarstwowej budowie o nanometrowej grubości, służą do ochrony powierzchni przed wandalizmem (graffiti, rysowanie szyb) lub zwiększają komfort podróży chroniąc przed nadmiernym nasłonecznieniem. Osobną grupą są folie ochronne: zwiększające bezpieczeństwo pasażerów: zapewniające ochronę przed skutkami rozbicia szyb lub antypoślizgowe chroniące przed upadkiem – stosowane w postaci naklejanych na podłogi i stopnie taśm antypoślizgowych. Folie antygraffiti mogą z powodzeniem chronić malaturę i wnętrza przed wandalizmem a także pozwalają na istotne skrócenie czasu mycia i usuwania graffiti i wlepek. Opatentowane rozwiązania w technologii klejów pozwalają na szybkie i łatwe pozycjonowanie dużych arkuszy folii bez powstawania pęcherzy powietrza pod folią, skracając czas aplikacji i zapewniając doskonały efekt wizualny.
Materiały foliowe 3M cechuje wieloletnia gwarantowana trwałość przy zachowanej przez cały okres użytkowania funkcjonalności oraz spełnienie wymaganych norm i standardów branżowych, również indywidualnych przewoźników krajowych i zagranicznych. W kolejnych artykułach dokładnie omówimy wybrane zastosowania materiałów samoprzylepnych w budowie i modernizacji pojazdów szynowych, z uwzględnieniem właściwości poszczególnych produktów i korzyści wynikających z ich wykorzystania. W pierwszej kolejności przedstawimy zastosowania folii zastępujących malowanie, chroniących przed wandalizmem, służących do dekoracji i renowacji wnętrz, indentyfikacji wizualnej i informacji. Następnie zajmiemy się rozwiązaniami z zakresu klejenia i uszczelniania, ze szczególnym uwzględnieniem taśm dwustronnie klejących o wysokiej wytrzymałości oraz rzepów przemysłowych.
RK
