1 Do opracowania niniejszej części wykorzystano opracowanie naukowe: „Możliwości wykorzystania szkoleń symulacyjnych maszynistów w transporcie kolejowym w aspekcie analizy benchmarkingowej systemu szkoleń pilotów w transporcie lotniczym”, Ekspertyza naukowa wykonana na zlecenie Urzędu Transportu Kolejowego, Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych w Dęblinie Wydział Bezpieczeństwa Narodowego i Logistyki, Uniwersytet Szczeciński Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, Warszawa-Dęblin-Szczecin 2016 r (maszynopis powielony). 2 Lotnicze urządzenia treningowe są także efektywnym narzędziem stosowanym m.in. w procesie naboru i selekcji kandydatów na pilotów, czy też narzędziem badawczym stosowanym w dochodzeniach powypadkowych i badaniach sprzętu lotniczego na etapie konstruowania i wdrożenia. 3 Do doświadczenia tego należy zaliczyć zarówno doświadczenie PKP czy obecnie szeregu przewoźników, jak również system szkoleń zasadniczych Szkół Kolejowych czy Techników Kolejowych (obecnie szkół z klasami kolejowymi) czy uczelni ukierunkowanych na szkolenie specjalistów dla transportu kolejowego. 4 W uproszczeniu z punktu widzenia przygotowywania pilotów statków powietrznych możemy wyróżnić pilotów samolotów odrzutowych, pilotów samolotów transportowych oraz pilotów śmigłowców. 5 Looping – odmiana huśtawki o pełnym kącie obrotu w przód i w tył, z możliwym, po jego odblokowaniu, wykonywaniem równolegle obrotów wokół osi podłużnej ciała. A. Stelęgowski, M. Kłossowski, Z. Wochyński, Wpływ ćwiczeń na lotniczych gimnastycznych przyrządach specjalnych (LGPS) na sprawność motoryczną i skład ciała, WIML, Polski Przegląd Medycyny i Psychologii Lotniczej No 1/ Tom17/2011, s. 11. 6 Żyroskop – jest odmianą potrójnego koła reńskiego, które dzięki żyroskopowemu zawieszeniu umożliwia dowolne obroty wokół wszystkich osi przechodzących przez środek ciała i we wszystkich płaszczyznach. Tamże, s. 12. 7 Koło reńskie – jest przyrządem pozwalającym na obroty wokół dwóch różnych osi (zamiennie), przechodzących przez środek ciała ćwiczącego. W przypadku wpięcia się przodem są to obroty bokiem wokół osi strzałkowej, w płaszczyźnie czołowej w obie strony.
W przypadku wpięcia bokiem są to obroty wokół osi poprzecznej, w płaszczyźnie strzałkowej w przód i w tył. Tamże, s. 12-13. 8 Tamże, s. 3-19. 9 Zdolność operatora statku powietrznego do pozyskiwania z dynamicznie zmieniającego się środowiska zadaniowego informacji istotnych dla stworzenia mentalnego obrazu stanu statku powietrznego w określonym czasie i przewidywania jego zmian w określonej perspektywie czasowej – proces świadomości sytuacyjnej. Działania te mają na celu osiągnięcie pożądanego stanu wiedzy – stan świadomości sytuacyjnej, stanowiącego podstawę do wypracowania decyzji, pozwalającej operatorowi na utrzymanie wymaganego poziomu bezpieczeństwa realizacji zadania lotniczego. Szerzej: J. Kozuba, Selected aspects of forming pilot situational awareness, WSOSP, Dęblin 2013 10 http://www.wiml.waw.pl/node/90, dn. 03.02.2011 r. 11 JAR-FSTD – A: Aeroplane flight simulation training devices, s. 1-B-1. 12 Proces certyfikacji stanowi odrębne zagadnienie. System certyfikacji urządzeń symulacyjnych (symulatorów) wykorzystywanych w transporcie lotniczym szczegółowo został opisany w opracowaniu dla Urzędu Transportu Kolejowego.
