Specjaliści ze spółki CPK przygotowali analizę europejskich rozwiązań dotyczących tzw. „otwartego dostępu”. Dowiemy się z niej m.in. co może się wydarzyć na naszych torach w kolejnych latach, kiedy pojawią się na nich inni przewoźnicy, a do użytku oddawane będą nowe linie Kolei Dużych Prędkości budowane przez CPK.
Zmiany w dostępie do polskiej infrastruktury kolejowej zapoczątkowało przyjęcie tzw. czwartego pakietu kolejowego, czyli rozwiązań, których celem jest ujednolicenie usług kolejowych na obszarze Unii Europejskiej. Opracowana przez ekspertów CPK Analiza oferty przewozowej operatorów realizujących przewozy na zasadzie „otwartego dostępu” w wybranych krajach europejskich wraz z oszacowaniem ich potencjalnej oferty w Polsce opisuje je szczegółowo przed wszystkim w kontekście postępującej w Europie liberalizacji przewozów dalekobieżnych.
Wdrożenie czwartego pakietu kolejowego uniemożliwia organizatorom transportu zlecanie przewozów z tzw. wolnej ręki, wymaga zaś wyłonienia przewoźników w drodze przetargów. Czwarty pakiet umacnia także ideę „otwartego dostępu”. Polega ona na tym, że każdy przewoźnik po spełnieniu odpowiednich kryteriów może wozić pasażerów na trasie, na której uzna to za stosowne. – Budowa Kolei Dużych Prędkości to szansa na zmianę wizerunku kolei w Polsce. CMK Północ, czyli wydłużenie Centralnej Magistrali Kolejowej do Gdańska, czy też budowa kolejowego “igreka”, czyli nowej linii z Warszawy do Łodzi, Wrocławia i Poznania, pozwolą zaoferować w wielu relacjach czasy przejazdu bezkonkurencyjne względem transportu drogowego i lotniczego – mówi autor raportu Bartłomiej Morga, specjalista ds. planowania infrastruktury kolejowej CPK.
– Organizacja przewozów kolejowych po realizacji programu CPK będzie przebiegać w zupełnie odmiennych warunkach, po wejściu w życie czwartego pakietu kolejowego. Ten raport jest próbą odpowiedzi na pytania, z jakimi wyzwaniami w kolejnych latach może mierzyć się branża kolejowa, a jednocześnie bazą analityczną, która może posłużyć do wypracowania docelowego modelu organizacji przewozów – dodaje. Raport CPK to pierwszy w Polsce tak obszerny materiał poświęcony liberalizacji sektora kolejowego. W pierwszej części prawie 250-stronicowego dokumentu znalazła się analiza doświadczeń siedmiu rynków zagranicznych: Czech, Słowacji, Niemiec, Austrii, Szwecji, Włoch i Hiszpanii. Autor przeanalizował poszczególne państwa europejskie pod względem m.in. układu połączeń kolejowych, polityki transportowej i barier dla przewoźników.
Włochy to przykład na to, jak otwarcie rynku całkowicie zmieniło postrzeganie kolei dalekobieżnej. Skok podaży połączony z atrakcyjnymi czasami podróży sprawił, że w ciągu dekady liczba pasażerów w pociągach dużych prędkości wzrosła tam z 8,5 do 60 mln pasażerów. W 2019 r. podróżujący na trasie Rzym – Mediolan mieli możliwość wyboru spośród 82 par pociągów. Dla porównania: w 2009 r. było to do 35 par pociągów. W godzinach szczytu pociągi dwóch konkurujących ze sobą przewoźników – państwowej Trenitalii i prywatnego NTV – kursowały między Lombardią a Lacjum nawet co 5 minut. Jak wyliczyli eksperci, pozwoliło to odciążyć autostrady o ok. 10 mln pojazdów.
