W swoim założeniu reforma szkolnictwa zawodowego miała spowodować zmiany w jakości kształcenia oraz wymusić na pracodawcy aktywne zaczną poszukiwanie pracowników. Na pytanie jak to wygląda w zawodowym szkolnictwie kolejowym odpowiada raport przygotowany przez Urząd Transportu Kolejowego.
Jak wygląda rzeczywistość zawodowego szkolenia w Polsce? UTK przygotował raport dotyczący szkół kształcących przyszłych pracowników kolei. Analiza powstała w oparciu o dane statystyczne, wywiady z przewoźnikami i przede wszystkim na podstawie ankiety przeprowadzonej wśród dyrektorów szkół w 2019 roku.
Prezes Urzędu zauważa na wstępie, że dużą grupę pracowników kolei stanowią osoby w wieku 50+. Stąd też pojawia się problem luki pokoleniowej szczególnie w obszarach związanych bezpośrednio z ruchem pociągów, gdzie pracownicy uzyskują wcześniejsze uprawnienia emerytalne, a nowo zatrudnione osoby potrzebują czasochłonnych, specjalistycznych szkoleń i uprawnień zawodowych.
Raport zauważa, że z prawie 1,5 mln uczniów szkół ponadpodstawowych w Polsce w roku szkolnym 2019/2020 blisko 4 tys. stanowili uczniowie szkół prowadzących kształcenie w zawodach z branży transportu kolejowego. W bieżącym roku szkolnym 49 szkół prowadzi kształcenie w zawodach związanych z branżą transportu kolejowego. Najwięcej tego typu szkół znajduje się w województwach: łódzkim, mazowieckim i śląskim.
Dr inż. Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego:
– Rozwijający się ruch kolejowy w Polsce potrzebuje rąk do pracy. Tylko dobrze przygotowani absolwenci szkół mogą sprostać wyzwaniom jakie stawia nowoczesny rynek i uzupełnić braki kadrowe.
Z jednej strony branża prowadzi działania mające na celu zwiększenie zainteresowania młodzieży zawodami kolejowymi i odbudową prestiżu zawodu kolejarza. Z drugiej trwają Ministerstwo Edukacji Narodowej przygotowuje prognozy zapotrzebowania na pracowników na rynku krajowym, prowadzi programy zachęcające do współpracy podmiotów gospodarczych ze szkołami oraz rozwija szkolnictwo zawodowe.
Ignacy Góra, Prezes UTK:
– Nowo powstające klasy oraz rosnąca liczba uczniów w pierwszych klasach są jasnym sygnałem, że obrany kierunek jest właściwy. Przygotowany przez Urząd Transportu Kolejowego raport będzie zapewne przyczynkiem do dyskusji nad kolejnymi zmianami, które pozwolą na rozwój i ułatwią rozwiązanie problemów stojących przed edukacją kolejową, a także pozwolą na promocję zawodów kolejowych.
W swoim raporcie Urząd Transportu Kolejowego:
- przeanalizował zapotrzebowanie na pracowników dla branży kolejowej;
- przeanalizował sytuację kolejowego szkolnictwa zawodowego;
- zidentyfikował problemy, które wpływają na wciąż niewielkie zainteresowanie kształceniem w branży transportu kolejowego;
- dokonał analizy szkół prowadzących kształcenie w zawodach przyporządkowanych do branży transportu kolejowego;
- przygotował interaktywną ankietę dla dyrektorów tych szkół.
Kolejowe szkolnictwo zawodowe w roku szkolnym 2019/2020
Z danych MEN wynika, że w roku szkolnym 2019/2020 – 49 szkół prowadzi kształcenie w zawodach z branży transportu kolejowego. Pierwszą klasę w tych zawodach uruchomiono w 42 szkołach. Pozostałe 7 szkół realizuje kształcenie w zawodach kolejowych, jednakże nie uruchomiono w nich oddziałów pierwszej klasy. Natomiast jedna z placówek kształcenia ustawicznego (Centrum Kształcenia Ustawicznego w Kutnie) prowadzi kształcenie na kwalifikacyjnych kursach zawodowych z zakresu kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach kolejowych.