Pociąg PKP Intercity wjechał w stado krów. Utrudnienia na linii Poznań – Szczecin
Skutki
Większość odnotowywanych w lotnictwie zderzeń z ptakami (dane światowe za lata 1999-2008) dotyczy uszkodzeń silnika (44%) oraz skrzydeł (31%). 1/3 kolizji ptaków z silnikiem prowadzi do jego awarii i poważnego uszkodzenia.
Do skutków kolizji zwierząt z pociągami poza kwestią śmiertelności zwierząt, dochodzą skutki społeczne, ekonomiczne i techniczne. Należą do nich opóźnienia pociągów, naprawy taboru, wyłączenia pojazdów z ruchu. Jednak najważniejszym aspektem jest bezpieczeństwo oraz sprawność i jakość funkcjonowania transportu kolejowego.
Wg danych PKP Intercity S.A. uszkodzenia pociągów występują w ponad 40% kolizji, przy czym dane te nie obejmują pociągów Pendolino, w przypadku których aż 73% kolizji kończą się uszkodzeniami.
Dostępne dane wskazują na systematyczny wzrost czasu opóźnień spowodowanych przez poszczególne zdarzenia.
Działania zapobiegawcze
Działania formalne w lotnictwie
ICAO (International Civil Aviation Organization Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego) w przypadku jakiegokolwiek zderzenia z ptakami zobowiązuje pilotów do złożenia bardzo szczegółowego raportu o przebiegu takiego zdarzenia. Dodatkowo wiele państw członkowskich ICAO powołało specjalne służby zajmujące się problemami zderzeń z ptakami. Służby te coraz częściej są wyposażane w sprzęt i środki umożliwiające nawet analizy resztek ptaków w celu szczegółowej identyfikacji gatunku ptaka, z którym zderzył się statek powietrzny.
Poziom szczegółowości tych badań w przypadkach, które budzą wątpliwości pozwala na ustalenie gatunku ptaka także na podstawie badań DNA. Szczegółowa identyfikacja gatunków ptaków, które zderzyły się ze statkami powietrznymi jest absolutnie podstawową kwestią w analizie i określaniu ryzyka kolizji dla poszczególnych lotnisk i obszarów.
ICAO wskazuje na konieczność analizy obszaru w buforze 13 km od punktu odniesienia lotniska.
W Polsce przedstawioną problematyką zajmuje się Urząd Lotnictwa Cywilnego.
Działania praktyczne nakierowane na ptaki
W celu minimalizacji ryzyka kolizji samolotów z ptakami prowadzi się na różnym poziomie akcje mające na celu zniechęcenie ptaków do przebywania w obrębie lotnisk, w szczególności:
Modyfikacja zasobów środowiska na lotnisku i wokół lotniska:
- polityka wysokiej trawy lub usuwanie trawy (zastępowanie sztuczną lub betonem),
- usuwanie potencjalnych źródeł pokarmu (drzewa owocowe),
- usuwanie czatowni dla ptaków szponiastych,
- usuwanie potencjalnych miejsc lęgowych,
- użycie kolców anty-ptak, osiatkowanie fasad budynków, przycinanie drzew itp.,
- likwidowanie miejsc z otwartym lustrem wody,
- utrudnianie dżdżownicom dostępu na pas startowy (rów z wodą wzdłuż pasa).
Modyfikacja zachowań ptaków:
- odstrzał,
- odłów i przemieszczenie,
- płoszenie,
- metoda sokolnicza,
- metoda border collie szkolone psy,
- metoda hukowa,
- metoda biosoniczna odtwarzanie dźwięków odstraszających (krzyki ptaków atakowanych przez drapieżnika),
- metoda pirotechniczna,
- laser,
- chorągiewki i inne „strachy na wróble”,
- rzadziej: środki chemiczne (porażające, drażniące i odstraszające).
Żadne obecnie stosowane metody nie są w stanie całkowicie wyeliminować ptaków z okolic lotnisk. Zwykle stosuje się kombinację metod, dzięki czemu znacząco obniża się ryzyko kolizji. Z metod dotyczących modyfikacji zachowań najbardziej skuteczna jest kombinacja metody sokolniczej, border collie oraz biosonicznej.
