Technologia robót kolejowych, tory i rozjazdy bezstykowe, pasja naukowa oraz kształcenie nowej kadry inżynierskiej – takie tematy poruszyliśmy podczas rozmowy z dr inż. Zbigniewem Kędrą z Politechniki Gdańskiej.
Raport Kolejowy: Zacznijmy od krótkiej charakterystyki tematu technologii robót torowych. Czy może Pan przybliżyć naszym czytelnikom to zagadnienie?
Zbigniew Kędra: W odniesieniu do działalności inżynieryjnej technologię można zdefiniować jako ogół informacji na temat metod, środków, sposobów mechanizacji, automatyzacji i realizacji procesów roboczych w odpowiedniej kolejności. Możemy zatem przyjąć, że przy identyfikacji i projektowaniu procesu technologicznego należy udzielić odpowiedzi na następujące pytania: z czego to można zrobić? (dobór odpowiednich materiałów); kto to może zrobić? (kwalifikacje pracowników, operatorów maszyn); czym to można zrobić? (dobór odpowiednich narzędzi, sprzętu i maszyn); z jakich procesów roboczych składa się nasze działanie? (charakterystyka podstawowych operacji wchodzących w skład procesu technologicznego) oraz w jakiej kolejności następują te zdarzenia? (ustalenie optymalnej kolejności realizacji poszczególnych operacji procesu technologicznego). W praktyce budowlanej wiele procesów technologicznych wymaga zastosowania lub może być wykonanych w różnych technologiach, a o ich wyborze decyduje wiele czynników technicznych, ekonomicznych, społecznych czy kulturowych, takich jak: koszt, czas, wymogi prawne, bezpieczeństwo czy też wygoda.
RK: Na czym polegają naprawy dróg kolejowych? Jaki jest ich zakres?
ZK: Utrzymanie drogi kolejowej w stanie pełnej sprawności eksploatacyjnej wymaga od zarządcy infrastruktury prowadzenia w sposób ciągły bieżącej konserwacji oraz planowania i wykonywania napraw bieżących i głównych. Konserwacja obejmuje usuwanie usterek oraz wykonywanie drobnych napraw nawierzchni i podtorza kolejowego (np. dokręcanie śrub i wkrętów, podbicie pojedynczych podkładów, zabezpieczenie pękniętej szyny itp.). Jest prowadzona przez pracowników wykonujących obchody lub oględziny nawierzchni oraz przez zespoły konserwacji nawierzchni. Naprawa bieżąca ma na celu utrzymanie sprawności technicznej i zapobieganie degradacji nawierzchni poprzez wymianę pojedynczych elementów nawierzchni oraz prowadzenie robót wydłużających jej trwałość. Naprawa ta ma charakter ciągły i jest prowadzona przy użyciu maszyn torowych, sprzętu i narzędzi zmechanizowanych, najczęściej w czasie zamknięcia torów. Naprawa bieżąca nawierzchni swoim zakresem obejmuje miedzy innymi: regulację położenia toru w płaszczyźnie poziomej i pionowej (podbijanie toru); reprofilację szyn (szlifowanie szyn); oczyszczanie i uzupełnianie podsypki; regulację sił podłużnych w torze bezstykowym itd. Naprawa główna nawierzchni kolejowej obejmuje roboty budowlane mające na celu przywrócenie sprawności technicznej drogi szynowej i polega na odtworzeniu stanu pierwotnego, z możliwością zastosowania innych materiałów niż użyte wcześniej. Naprawa główna nawierzchni sprowadza się zatem do ciągłej wymiany szyn, podkładów oraz ciągłego oczyszczania podsypki z jej uzupełnieniem i zagęszczeniem.