Raport Kolejowy rozmawiał z Ireneuszem Merchel, prezesem zarządu PKP Polskich Linii Kolejowych S.A. o założeniach i planowanych skutkach Programu Kolej Plus.
Panie Prezesie, jesteście w trakcie analizy wniosków nadesłanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Jak podsumuje Pan pierwszy etap naboru do Programu?
Do Programu Kolej Plus złożonych zostało 96 wniosków na kwotę około 25 mld zł. Zgłoszenia zostały wysłane ze wszystkich województw. Obejmują one rewitalizację, modernizację, odtworzenie lub budowę nowych linii kolejowych, a także budowę nowych przystanków, mijanek i łącznic kolejowych. Wnioski złożyły zarządy województw, starostwa powiatowe, urzędy miast i gmin oraz stowarzyszenia. Najwięcej wniosków wpłynęło z terenu województw: śląskiego (19), podkarpackiego (11), małopolskiego i mazowieckiego (9), lubuskiego (8). Ponadto wpłynęły zgłoszenia z terenu województw: warmińsko-mazurskiego i kujawsko-pomorskiego (6), dolnośląskiego, lubelskiego i wielkopolskiego (5), zachodniopomorskiego (4), łódzkiego, podlaskiego, świętokrzyskiego, pomorskiego (2) oraz opolskiego (1). Tak duże zainteresowanie pokazuje jak kolej jest bardzo potrzebna w mniejszych regionach.
Jakich projektów dotyczą złożone wnioski i na jaką kwotę zostały złożone?
Budżet Programu to 6,6 mld zł, w tym ok. 5,6 mld zł stanowią środki budżetu państwa tj. 85%, a ok.1 mld zł to środki jednostek samorządu terytorialnego tj. 15%. Nadesłane wnioski obejmują projekty na kwotę około 25 mld zł. To czterokrotnie więcej niż obecnie przewiduje Program Kolej Plus. Wnioski dotyczą linii kolejowych o długości ok. 2 tys. km. Propozycje złożono na nowe trasy, niewykorzystywane od lat lub tylko o ruchu towarowym. 71 wniosków dotyczy tzw. projektów liniowych (tj. modernizacja, rewitalizacja, odbudowa lub budowa nowych linii kolejowych). 25 wniosków zostało złożonych na projekty punktowe (tj. łącznice, mijanki, infrastruktura obsługi pasażerskiej tj. peron, przystanek, urządzenia sterowania ruchem kolejowym, przebudowa układów torowych).
Co dalej? Jaki będzie kolejny etap Programu?
Do 26 listopada br. trwa szczegółowa analiza każdego wniosku, by do kolejnego etapu przeszły propozycje, które spełniają cele postawione w Programie. Nasza Spółka we współpracy z samorządami dąży do wypracowania optymalnych rozwiązań komunikacyjnych. Zależy nam, aby ewentualne projekty po ich zakończeniu stanowiły uzupełnienie istniejącej sieci kolejowej, tak aby była ona spójna. Przełoży się to w późniejszym czasie na korzyść dla pasażerów poprzez większą dostępność kolei, a tym samym lepszą ofertę przewozową.
Obecnie zgłoszenia są oceniane pod względem formalnym i kwalifikowane do kolejnego etapu. Oceniane jest m.in. spełnienie celu Programu, zakres wskazany przez wnioskodawcę, złożenie przez wnioskodawcę wymaganych oświadczeń i deklaracji, m.in. odnośnie współfinansowania projektu. Później samorządy będą miały 12 miesięcy na opracowanie wstępnego studium planistyczno-prognostycznego. Po II etapie projekty będą podlegały ocenie wielokryterialnej, której wynikiem będzie utworzenie listy rankingowej projektów i kwalifikacja ich do Programu. Program Kolej Plus zaplanowano do realizacji do 2028 roku. Z pewnością w jego realizacji wykorzystamy nasze doświadczenie i potencjał do budowy i odbudowy linii kolejowych lub przystanków.
