Koronawirus, który niestety rozprzestrzenia się na całym świecie, znacząco wpływa na codzienne życie oraz wskaźniki gospodarcze. Turystyka, transport i wiele innych obszarów przeżywa obecnie ciężkie czasy.
COVID – 19 to również wyzwanie dla przewozów kolejowych, szczególnie pasażerskich. Naturalną reakcją ludzi (i pożądaną) jest ograniczenie kontaktów z innymi osobami, a tym samym rezygnacja z przemieszczania się. Już po kilku dniach można zauważyć, że przewozy pasażerski w zasadzie ustają.
W reakcji na zagrożenie PKP Intercity zawiesiła kursowanie 174 pociągów (szczegóły na stronach przewoźnika), a warszawskie Metro notuje znaczące spadki liczby przewiezionych pasażerów. Można przyjąć, że z usług jakiegokolwiek przewoźnika korzysta teraz tylko ten kto jest do tego zmuszony.
Tendencje widać wyraźnie analizując liczbę pasażerów Metra w poszczegolnych dniach tygodnia.
| Data/ Linia | M1 | M2 |
| 28.02 piątek | 504 514 | 188 424 |
| 29.02 sobota | 247 835 | 80 677 |
| 2.03 niedziela | 171 935 | 58 365 |
| 1.03 poniedziałek | 485 682 | 186 199 |
| 13.03 piątek | 189 942 | 62 258 |
| 14.03 sobota | 62 417 | 18 920 |
| 15.03 niedziela | 34 836 | 10 170 |
| 16.03 poniedziałek | 104 351 | 38 379 |
Dane: Metro Warszawskie – liczba pasażerów
Na wyniki przewoźników początkowo wpłynęło ograniczenie, wręcz całkowite zamarcie ruchu turystycznego. Już od kilkunastu dniu zauważalny był spadek popytu na wyjazdy, przede wszystkim zagraniczne oraz na imprezy masowe. A dodatkowo od niedzieli, 15 marca do odwołania zawieszono międzynarodowe połączenia kolejowe. Po konferencji premiera Mateusza Morawieckiego spadła liczba podróżujących do pracy, szkoły czy na uczelnię.
Przyznać jednak należy, że pomimo trudności spółki kolejowe zareagowały znakomicie.
PKP Polskie Linia Kolejowe oprócz zastosowania wewnętrznych wytycznych dotyczących postępowania w przypadku wystąpienia zagrożeń i sytuacji kryzysowych, które określają także zasady działania w sytuacjach zagrożeń epidemiologicznych opracowały również specjalne wytyczne w sprawie postępowania w przypadkach podejrzenia zakażenia wirusem COVID-19.
Spółki kolejowe przygotowały wytyczne między innymi dla dyżurnych ruchu, drużyn konduktorskich, kasjerów biletowych, pracowników Centrum Obsługi Klienta, ochrony dworców oraz służb sprzątających i obsługi technicznej. Ujęto w nich także sposób zgłaszania przypadków stwierdzenia osób w pociągach i obiektach kolejowych z podejrzeniem zakażenia. Działania są prowadzone według zaleceń Głównego Inspektoratu Sanitarnego (GIS).
Ponadto na dworcach przygotowywane są miejsca dla osób potencjalnie zarażonych. Na stacjach i przystankach umieszczane są plakaty i ulotki opracowane przez Ministerstwo Zdrowia, Państwową Inspekcję Sanitarną i Narodowy Fundusz Zdrowia, informujące o zasadach postępowania w przypadku zauważenia objawów zarażenia koronawirusem i sposobach przestrzegania higieny. W apteczkach na dworcach i w pociągach znajdują się maseczki ochronne. Ich zapas jest sukcesywnie uzupełniany.
W sytuacji gdy stwierdzi się obecność wirusa u pasażerów i innych osób przebywających na dworcach pracownicy ochrony powiadomią odpowiednie służby i wskażą tym osobom miejsca oczekiwania na przyjazd pogotowia ratunkowego.
W przypadku zaobserwowania przez obsługę pociągu osoby z podejrzeniem zakażenia koronawirusem bądź zgłoszenia się takiej osoby do konduktora wytyczne określają m.in. tryb powiadamiania służb ratowniczych i ustalania miejsca zatrzymania pociągu, by zapewnić dojazd służbom ratowniczym w taki sposób, aby maksymalnie ograniczyć ryzyko kontaktu podróżnego z podejrzeniem zakażenia wirusem z innymi osobami przebywającymi w pociągu i na stacji.
Ponadto całodobowo działają Centrum Wsparcia Klienta oraz Centrum Bezpieczeństwa Dworców Kolejowych.
O zagrożeniach i sposobach reagowania poinformowano wszystkich pracowników spółek kolejowych. PKP Intercity zapowiedziało, że w związku z rosnącym zagrożeniem drużyny konduktorskie wyposażone zostaną maseczki i rękawiczki ochronne.
Zdecydowane działania podjęły także spółki samorządowe i regionalne. POLREGIO, w porozumieniu z Urzędami Marszałkowskimi Województw – organizatorami regionalnego transportu kolejowego w województwach, wprowadziła zmiany w kursowaniu pociągów. Łódzka Kolej Aglomeracyjna zaktualizowała nowy rozkład jazdy. Spółka zastosowała zmiany w związku z wprowadzeniem przez rząd stanu zagrożenia epidemicznego. Koleje Dolnośląskie wprowadziły natomiast w swoich pociągach wydzielone strefy przeznaczone dla obsługi. Ich celem jest zapewnienie bezpieczeństwa pracowników w związku z zagrożeniem epidemicznym. Natomiast Koleje Mazowieckie wprowadziły dodatkowe zmiany w rozkładzie jazdy pociągów, w funkcjonowaniu Punktu Rzeczy Znalezionych oraz kas biletowych. (Szerzej o działaniach spółek samorządowych piszemy na łamach portalu).
Bardzo szybko zareagowały Koleje Śląskie, które już z początkiem miesiąca wdrożyły dodatkowe procedury dla pracowników i wprowadziły wzmożone działania w zakresie czyszczenia pojazdów. Pracownicy drużyn pokładowych i kas są wyposażeni w indywidualne apteczki, które zostały zaopatrzone w podstawowe środki bezpieczeństwa. Wnętrza pojazdów są czyszczone zarówno z użyciem detergentów, jak i pary – czyli z wykorzystaniem dwóch różnych środków skutecznie zwalczających Koronawirusa. Ponadto w spółce utworzony został specjalny sztab kryzysowy, który na bieżąco monitoruje doniesienia o sytuacji związanej z zagrożeniem COVID-19.
(O działaniach będziemy informować na bieżąco na stronie www.raportkolejowy.pl)
