Zgodnie z przyjętą uchwałą spółka taborowa powołana przez CPK będzie mogła pozyskiwać inwestorów mniejszościowych – prywatnych lub publicznych. W istotnym stopniu będzie finansowana instrumentami dłużnymi, np. przez banki, fundusze inwestycyjne, towarzystwa ubezpieczeniowe i fundusze emerytalne.
Szacunkowe nakłady inwestycyjne na nowe pojazdy szynowe, w latach 2024-2030 mają wynieść 8,7 mld zł (według cen z I półrocza 2023 r.), a w perspektywie do 2035 r. sumarycznie 16-20 mld zł. Założenia są takie, że duża ich część zasili polską gospodarkę, np. rynek producentów taboru i poddostawców systemów.
Realizując postanowienia uchwały taborowej, CPK planuje przed powołaniem spółki taborowej, przeprowadzenie dalszych analiz dotyczących cech funkcjonalnych taboru. Przeprowadzi też konsultacje m.in. z przewoźnikami kolejowymi i z organizacjami reprezentującymi osoby niepełnosprawne w celu maksymalnego uwzględnienia ich potrzeb.
„Efekt CPK”
Od 2015 roku w Polsce notuje się wzrost liczby przewożonych koleją pasażerów (oprócz tymczasowego załamaniu rynku wywołanego przez COVID-19). Od 2021 r. statystyki Urzędu Transportu Kolejowego pokazują rosnącą liczbę podróżnych. W 2022 r. osiągnęła ona poziom 342 mln, tym samym przekraczając najlepsze dotychczas wyniki z 2019 r.
Przewidywania są takie, że po uruchomieniu w Polsce pierwszych połączeń KDP nastąpi „efekt CPK”, czyli kolejny dynamiczny wzrost liczby pasażerów. Analizy przeprowadzone w Pasażerskim Modelu Transportowym (PMT), czyli modelu CPK do prognozowania ruchu wskazują, że nowe linie CPK przyczynią się do dwukrotnego wzrostu liczby pasażerów w pociągach dalekobieżnych w Polsce do 2050 r.
To oznacza duże zapotrzebowanie na tabor, które zwiększy dodatkowo konieczność wymiany części użytkowanych składów. Z danych opublikowanych przez UTK wynika, że w ciągu najbliższych 10 lat około 90 proc. wagonów pasażerskich i 70 proc. elektrycznych zespołów trakcyjnych przekroczy wiek 40 lat, co kwalifikuje je do wyłączenia z użytkowania.
Biała Księga Rozwoju Kolei
Zakup taboru to kolejny element działań CPK związany z całościowym podejściem do rozwoju kolei. Celem nie jest tylko budowa infrastruktury, lecz zwiększenie przewozów pasażerów i ładunków.
O tym mówi Biała Księga Rozwoju Kolei zaprezentowana przez spółkę CPK. Jest to pierwsze w Polsce, kompleksowe opracowanie opisujące stosowane przez CPK podejście oparte na wiedzy i liczbach. Zawiera ono m.in. metody prac planistycznych oraz służące im koncepcje i narzędzia.
Dokument wskazuje na kluczowe czynniki, które będą kształtowały rozwój kolei w perspektywie nadchodzących lat. Są to: budowa nowych linii kolejowych, liberalizacja przewozów dalekobieżnych, umieszczenie pasażera i nadawcy ładunków w centrum uwagi oraz spójna wizja infrastruktury i rozkładu jazdy. Każdy z tych czynników istotnie zmienia funkcjonowanie przewozów, natomiast razem tworzą „nowe otwarcie” dla kolei w Polsce.