Ale nie należy zapominać również o modernizacjach linii – w obecnej perspektywie finansowej to przedsięwzięcia na ogromną skalę, które też zmieniają miasta. Dotyczy to np. Tramwajów Śląskich, przebudowy linii w Krakowie, Poznaniu.
Pamiętajmy, że sama budowa linii czy zakup taboru nie sprawią, że transport publiczny będzie bardziej efektywny i częściej wykorzystywany przez mieszkańców miast. Ważne jest kompleksowe podejście do kwestii zorganizowania mobilności w mieście. Chodzi o to, że wraz z rozbudową sieci tramwajowej czy unowocześnianiem taboru, warto sukcesywnie modernizować istniejącą infrastrukturę, usprawniać ruch przez zastosowanie systemów ITS dających pierwszeństwo transportowi miejskiemu czy rozwijać system sprzedaży biletów i informacji pasażerskiej. Aby podnieść skuteczność inwestycji, chcemy jeszcze mocniej skupić się na dobrym ich planowaniu, oczywiście w porozumieniu z mieszkańcami i na podstawie cyklicznych diagnoz. Służyć temu mają Plany Zrównoważonej Mobilności Miejskiej, których ideę staramy się mocno zaszczepić w miastach i którą chcemy cały czas wspierać.
Jak tramwaje zmieniły polskie miasta?
Jako przykład podamy, że w Aglomeracji Śląsko-Zagłębiowskiej w wyniku realizacji projektów POIiŚ 2014-2020 stan techniczny torowisk tramwajowych uległ znaczącej poprawie. Udział odcinków wymagających natychmiastowych i poważnych napraw spadł z 30 proc. w poprzedniej perspektywie finansowej (2007-2013) do 0 proc. w obecnej (2014-2020). Finalnie 60 proc. sieci tramwajowej będzie w dobrym stanie technicznym (27 proc. w poprzedniej perspektywie).
Wzrost zapotrzebowania na transport publiczny w Olsztynie sprawił, że stolica Warmii i Mazur jest jedynym miastem w Polsce, które zdecydowało się na reaktywację systemu komunikacji tramwajowej po 50 latach. Co ciekawe, Olsztyn jest także jedynym miastem bez tradycyjnych pętli, tj. posiada jedynie tory odstawcze i stąd też obsługiwany jest wyłącznie taborem dwustronnym dwukierunkowym. Inwestycja nie tylko usprawniła przemieszczanie się po mieście czy zwiększyła zainteresowanie transportem miejskim, ale też zredukowała liczbę korków w mieście, dzięki czemu olsztyńskie tramwaje zwiększyły mobilność mieszkańców i ułatwiły im codzienne życie.
Oprócz rozbudowy sieci tramwajowej jednym z najbardziej widocznych efektów realizacji projektów dofinansowanych ze środków unijnych jest wymiana taboru tramwajowego. W 2006 r. ponad 60 proc. tego taboru miało więcej niż 20 lat. Fundusze europejskie umożliwiły szybsze wycofanie z eksploatacji przestarzałych, wysłużonych wagonów i zastąpienie ich nowoczesnym taborem – bezpieczniejszym, bardziej dostępnym i wygodniejszym dla pasażerów. Przykładem może być Gdańsk, gdzie sukcesywna wymiana taboru sprawiła, że udział pojazdów niskopodłogowych i z częścią niskopodłogową we flocie tramwajowej wynosi obecnie 86 proc.
Jakie środki zadysponowane zostaną na rozwój sieci tramwajowych i tabor w nowej unijnej perspektywie?
W programie Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS) na wsparcie zrównoważonej mobilności miejskiej, w tym sieci tramwajowych i zakupu taboru, przeznaczymy 2 mld euro. Środki będą rozdysponowane między miasta wojewódzkie i inne miasta objęte w okresie programowania 2014-2020 instrumentem ZIT oraz ich obszary funkcjonalne z wyłączeniem obszaru Polski Wschodniej.
