Czerpiąc z doświadczenia i patrząc w przyszłość

Łukasiewicz – Instytut Pojazdów Szynowych „TABOR” z Poznania obchodzi w tym roku swoje 75-lecie. Rocznica stała się okazją do rozmowy z jego dyrektorem dr. inż. Maciejem Andrzejewskim o przeszłości i przyszłości jednostki, prowadzonych badaniach i certyfikacji pojazdów szynowych. Wspaniały jubileusz Instytutu, to także piękna historia polskiej kolei. Można powiedzieć, że przez minione dziesięciolecia to specjaliści ze stolicy Wielkopolski przykładali ręce do większości pojazdów poruszających się po torach? Używając nomenklatury kolejowej, odpowiadając na to pytanie, zejdę nieco na boczny tor. Mianowicie w obliczu tego, czego ostatnio doświadczyliśmy, czyli wielkiej straty dla Instytutu jaką jest śmierć jego wieloletniego (w latach 1996-2017) dyrektora śp. Włodzimierza Staweckiego, chciałbym skupić się zasadniczo na osobach, a nie bezpośrednio na technice i innych osiągnieciach kadry Instytutu na przestrzeni mijających właśnie 75 lat. Sięgając wstecz wiemy dobrze, że branżę dotykało okresowo wiele trudności. Był między innymi czas silnej reorganizacji na polskiej kolei, co mocno destabilizowało rynek usług i to co nas najbardziej interesowało – sektor producentów taboru szynowego. Dzięki dużemu zaangażowaniu moich poprzedników, obecnie pracujących jeszcze w Instytucie dwóch dyrektorów (panowie Jerzy Żałopa i Ryszard Szerbart) oraz zmarłego śp. Włodzimierza Staweckiego, nie dość, że udało się przetrwać trudne chwile, to jeszcze opracować i wdrożyć dojrzałe rozwiązania konstrukcyjne dotyczące pojazdów szynowych oraz szynowo-drogowych, a także rozwinąć wiele nowych kompetencji naszej Jednostki. Mam tu na myśli przede wszystkim uprawnienia naszego Laboratorium Badań Pojazdów Szynowych oraz Ośrodka Certyfikacji Wyrobów, których efektywna działalność jest kluczowa w dobie aktualnie trwającego prosperity, jeśli idzie o modernizację taboru oraz wdrażanie nowych konstrukcji. Oczywiście „chwilowo” dotykają nas wszystkich skutki pandemii COVID-19. Liczę jednak, że szybko uda się nadrobić pewne przesunięcie czasowe w kontraktach, jakie jest odnotowywane. Odnosząc się do wątku uczestnictwa w procesach rozwoju konstrukcyjnego taboru szynowego pragnę zasygnalizować istotną rolę naszych 8 zakładów, których pracownicy wykonują wiodące w naszym Instytucie prace badawczo-rozwojowe. Dużym wysiłkiem kadry z pionu wsparcia udaje się zapewnić by ich działalność dokonywała się bez większych zakłóceń. Nie mam wątpliwości, że dzięki dużemu doświadczeniu naszych pracowników osiągnęliśmy i utrzymujemy ugruntowaną pozycję na rynku. Dodam, że część naszych specjalistów nabywało wiedzę w renomowanych ośrodkach zagranicznych. Młodsi mają się teraz od kogo uczyć. Jako osobę odpowiedzialną za Instytut cieszy mnie, że współpraca międzypokoleniowa przebiega pomyślnie. Przechodząc do aktualnej działalności Łukasiewicz – IPS „TABOR” nie sposób nie zacząć od gratulacji. Europejska Agencja Kolejowa (ERA) wpisała w ostatnim czasie Instytut (jako jednostkę notyfikowaną oraz akredytowaną jednostkę inspekcyjną) do ERADIS – bazy danych dotyczącej interoperacyjności i bezpieczeństwa kolejowego w Unii Europejskiej. potwierdzenie słuszności działań podejmowanych w kierunku doskonalenia kompetencji. Poprzez Ośrodek Certyfikacji Wyrobów oraz Laboratorium jako jednostka notyfikowana (NoBo 1940) oraz jednostka uprawniona zgodnie z rozporządzeniem w sprawie interoperacyjności kolei, posiadamy akredytowane systemy jakości oparte o normy PN EN 17065 (certyfikacja), PN EN 17020 (inspekcja), PN EN 17025 (laboratorium). Akredytacje są podstawą do utrzymywania autoryzacji Urzędu Transportu Kolejowego (w ramach transportu kolejowego) oraz Transportowego Dozoru Technicznego (w ramach transportu miejskiego – tramwaje). Jako Jednostka uprawniona Instytut posiada możliwość homologacji pojazdów niezgodnych z TSI. Działalność w ww. obszarach powoduje konieczność uczestnictwa w gremiach międzynarodowych (jak NB – Rail) oraz krajowych (jak SIRTS) w celu bieżącej aktualizacji wymagań, uzyskiwania interpretacji urzędów i innych organów europejskich oraz krajowych. Pociąga to za sobą konieczność ustawicznego doskonalenia systemu jakości w celu utrzymania go na najwyższym europejskim poziomie oraz ustawicznego podnoszenia kompetencji personelu poprzez szkolenia wewnętrzne i zewnętrzne. Istotnym elementem utrzymania wysokich kompetencji są audyty Polskiego Centrum Akredytacji oraz audyty wewnętrzne, do których wymagane jest odpowiednie przygotowanie Instytutu polegające na przeglądach dokumentacji, przeglądach systemu zarządzania jakością, spotkań Rady ds. systemów zarządzania itp. Zmieniające się ustawicznie przepisy prawa i normy wymuszają konieczność odpowiedniego dostosowania procedur, na podstawie których prowadzona jest działalność badawcza i certyfikacyjna. To niezwykle ważne z punktu widzenia zagwarantowania bezpieczeństwa i komfortu jazdy pasażerów. Od 1 kwietnia 2019 r. Instytut Pojazdów Szynowych „TABOR” wszedł w strukturę Sieci Badawczej Łukasiewicz. W jaki sposób ten nowy brand przełożył się na działalność Instytutu? Czy można już mówić o efektach w postaci nowych projektów realizowanych wspólnie ze sferą biznesu? Włączenie naszego Instytutu do Sieci Badawczej Łukasiewicz powoduje synergię, wynikającą ze sposobności interdyscyplinarnych działań. Możliwość skorzystania z kompetencji ponad 4500 naukowców i infrastruktury badawczej dostępnej w całej Sieci, wzmacnia naszą ofertę dla biznesu. Jako poważny gracz w sferze badań i rozwoju zamierzamy podtrzymywać dobry kontakt z przemysłem, a w szczególności z branżą producentów taboru szynowego. Wysiłkiem naszej kadry stale pielęgnujemy „wywalczone” przez lata ścisłe relacje z przedstawicielami firm z ww. branży. W wyniku rekrutacji kolejnych zdolnych pracowników poszerzamy swoje kompetencje we wspomnianym obszarze B+R. Efektem tego są inicjowane nowe przedsięwzięcia projektowe, które mają się kończyć kolejnymi wdrożeniami myśli technicznej do praktyki gospodarczej, co do tej pory było naszą domeną. Nadmienię, że cechujemy się wysokim wskaźnikiem prac B+R w odniesieniu do całości naszych rocznych przychodów. Dziękuję w tym miejscu wszystkim, którzy nam zaufali.

Realia rynku sprawiają, że nie można myśleć o przyszłości przedsiębiorstwa bez prac badawczo-rozwojowych. Na co mogą liczyć firmy działające w sektorze kolejowym, które chciałyby skorzystać z oferty Łukasiewicz – IPS „TABOR”?Czytaj dalej >